Cahit Zarifoğlu’nun çocuk masallarının Türkçe öğretmeni adaylarının konuşma becerilerine etkisi

Year 2023, Issue: 33, 21 - 33, 26.04.2023

Musa Kaya Şemsinur Arıcı

https://doi.org/10.29000/rumelide.1279031

Abstract

Cahit Zarifoğlu’nun masallarının Türkçe öğretmeni adaylarının konuşma becerilerine etkisini ortaya koyup öğretmen adaylarının konuşma becerilerini geliştirmeyi amaçlayan bu araştırmada öntest-son test kontrol gruplu deneysel desen kullanılmış, araştırma öncesinde her iki gruba da konuşma becerisi derecelendirme ölçeği ön test olarak uygulanmıştır. Ardından dört haftalık uygulama yapılmış, uygulamada deney grubu öğrencilerine Cahit Zarifoğlu’nun masalları (“Serçekuş”, “Ağaçkakanlar”, “Katıraslan”, “Yürekdede ile Padişah”, “Küçük Şehzade”, “Motorlu Kuş”, “Kuşların Dili”) okutulmuş; sonrasında ise öğretmen adaylarına okudukları masallar üzerine konuşma, tartışma ve sunumlar yaptırılmıştır. Kontrol grubuna Cahit Zarifoğlu’nun masalları okutulmamış ve herhangi bir uygulama yapılmamıştır. Uygulama sonrasında ise her iki gruba da konuşma becerisi derecelendirme ölçeği son test olarak uygulanmıştır. SPSS paket programının kullanıldığı araştırmada veriler bağımsız örneklemler için t-testiyle analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda Cahit Zarifoğlu’nun masallarının okutulan deney grubundaki öğrencilerin konuşma becerilerinin kontrol grubundaki öğrencilere göre önemli ölçüde geliştiği tespit edilmiştir. Konuşma becerisi kişinin kendini ifade etmekte kullandığı temel dil becerisi olduğu için öğretmenlerin de derslerde ve toplum içerisinde kendilerini ifade ederken en fazla konuşma becerisini kullanmaları dikkate alındığında Türkçe öğretmeni adaylarının konuşma becerilerinin Cahit Zarifoğlu’nun masalları aracılığıyla gelişmiş olması bu bakımdan önem taşımaktadır. Türkçe öğretmeni adaylarının temel dil becerilerinin edinimleri sırasında sorunla karşılaşmaları mesleğin kabul edilebilirliğini azaltacağı için öncelikle bu alandaki sorunların giderilerek, eksikliklerin çeşitli yollarla tamamlanabilmesi amacıyla etkinlikler yapılması gerekmektedir.

Keywords

Cahit Zarifoğlu, çocuk masalları, Türkçe öğretmeni adayları, konuşma becerisi

References

• Aldı, M. (2007). Zarif Prens’in sanat masallarına yolculuk. Yedi Güzel Damdan Biri: Cahit Zarifoğlu içinde (Hece Aylık Dergi). Hece Yayınları.
• Arıcı, B. (2020). Etkinliklerle Türkçe öğretimi. İKSAD Publishing House.
• Arıcı, B. (2021). Muş Alparslan Üniversitesi Öğrencilerinin Konuşma Becerisine İlişkin Tutumları. Atlas Journal, 7(40), 1798-1806. https://doi.org/10.31568/atlas.680
• Arıcı, A.F. (2007). Hayale Dayalı Türler. Eğitim fakülteleri için çocuk edebiyatı içinde. Pegem A Yayıncılık.
• Arslan, A. (2012). Üniversite Öğrencilerinin "Topluluk Karşısında Konuşma" ile ilgili Çeşitli Görüşleri (Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Örneği). Turkish Studies (Elektronik), 7(3 a), 221-231.
• Başaran, M., & Erdem, İ. (2009). Öğretmen Adaylarının Güzel Konuşma Becerisi ile İlgili Görüşleri Üzerine Bir Araştırma. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(3), 743-754.
• Benzer, A., & Ünsal, F. (2019). Konuşma öğretiminin program ve ders kitabı ekseninde uygulamaya yansıması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(3), 647-662.
• Bozkurt, B. Ü., & Arıca Akkök, E. (2019). Anadili Türkçe olan konuşucular için konuşma becerisi derecelendirme ölçeğinin geliştirilmesi. İlköğretim Online (elektronik).
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2019). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
• Çelik, Y. (2022). Etkileşimli masal anlatımı uygulamasının çocukların dil gelişimine etkisi (Master's thesis, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Çetinkaya, F. Ç., & Sönmez, M. (2019). Masal anlatımının ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin konuşma prozodilerine etkisi. Yaratıcı Drama Dergisi, 14(2), 297-308.
• Doğan, Y. (2009). Konuşma becerisinin geliştirilmesine yönelik etkinlik önerileri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(1), 185-204.
• Erdem, M.D. (2007). Cahit Zarifoğlu’nun belirleyici dil özellikleri. Yedi Güzel Damdan Biri: Cahit Zarifoğlu içinde (Hece Aylık Dergi). Hece Yayınları.
• Eyüp, E. (2013). Üniversite Öğrencilerinin Konuşma Becerilerini Kullanmaya Yönelik Tutumları. Milli Eğitim Dergisi, 43(197), 95-113.
• İşcan, A., & Karagöz, B. (2016). Türkçe öğretmeni adaylarının konuşma kaygılarının incelenmesi Gaziosmanpaşa üniversitesi Örneği. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(3), 193-206.
• Orhan, S., Kırbaş, A., & Topal, Y. (2012). Görsellerle desteklenmiş altı şapka düşünme tekniğinin öğrencilerin konuşma becerilerini geliştirmesine etkisi. Electronic Turkish Studies, 7(3).
• Özdemir, S. (2018). Türkçe öğretmeni adaylarının konuşma kaygılarını gidermede hazırlıklı konuşmaların rolü. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 361-374.
• Karahan, B. Ü. (2015). Türkçe öğretmeni adaylarının konuşma eğitimine yönelik tutumları (Kars ili örneği). e-Kafkas Journal of Educational Research, 2(1), 38-45.
• Köse, E. (2013). Bilimsel araştırma modelleri. Bilimsel araştırma yöntemleri içinde (Ed. R.Y.Kıncal). Nobel.
• Potur, Ö., & Yıldız, N. (2016). Konuşma Becerisi Alanında Yapılan Akademik Çalışmaların Eğilimleri. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, (18).
• Sever, S. (2015). Çocuk edebiyatı ve okuma kültürü. Tudem.
• Sümeyra, C. (2007). Zarif masallar. Yedi Güzel Damdan Biri: Cahit Zarifoğlu içinde (Hece Aylık Dergi). Hece Yayınları.
• Şimşek, T. (2005). Çocuk edebiyatı. Suna.
• Temizkan, M., & Atasoy, A. (2016). Konuşma Becerisinde Aşamalı Gelişim Modelinin Etkililiği Üzerine Bir Değerlendirme/An Assessment on the Effectiveness of the Gradual Development Model in Speaking Skill. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(34).
• Temizyürek, F., Erdem, İ., & Temizkan, M. (2007). Konuşma eğitimi. Pegem Akademi.
• Temizyürek, F., Erdem, İ., & Temizkan, M. (2013). Konuşma eğitimi sözlü anlatım. Pegem Akademi.
• Özden, M. (2018). Türkçe eğitimi lisans öğrencilerinin konuşma becerisi öz yeterlikleri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(3), 1917-1930.
• Uçan, H. (2007). Cahit Zarifoğlu’nun masallarında büyüklere öğütler. Yedi Güzel Damdan Biri: Cahit Zarifoğlu içinde (Hece Aylık Dergi). Hece Yayınları.
• Ünveren, D. (2019). Söylem çözümlemesi odaklı metin işleme uygulamalarının öğrencilerin konuşma becerilerine etkisi. Journal of Social Sciences/Sosyal Bilimler Dergisi, 33.
• Valida, S. (2022). The role of fairy tales in the teaching of English. In Proceedings of International Conference on Modern Science and Scientific Studies (Vol. 1, No. 1, pp. 151-156).
• Yüceer, D., & Doğan, Y. (2014). Türkçe öğretmenliği birinci sınıf öğrencilerinin hazırlıksız konuşma becerileri üzerine bir araştırma. Muallim Rıfat Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 81-103.
• Yüksek Öğretim Kanunu (2547). RG. Tarih: 1981; Sayı: 17506. https://mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.2547.pdf
• Zarifoğlu, C. (2012). Serçekuş. Beyan.
• Zarifoğlu, C. (2012). Ağaçkakanlar. Beyan.
• Zarifoğlu, C. (2012). Katıraslan. Beyan.
• Zarifoğlu, C. (2012). Yürekdede ile Padişah. Beyan.
• Zarifoğlu, C. (2012). Küçük Şehzade. Beyan.
• Zarifoğlu, C. (2012). Motorlu Kuş. Beyan.
• Zarifoğlu, C. (2012). Kuşların Dili. Beyan.