GİRİŞİMCİLİK ve GİRİŞİMCİ TİPOLOJİLER

Yıl 2017, Sayı: 29, 143 - 166, 31.12.2017

Abdullah Ballı (part Time)

Öz

Küreselleşen dünyada ülkelerin ekonomik ve sosyal açıdan gelişebilmelerinde önemli bir yeri olan girişimciliğe yönelik tipoloji çalışmaları, girişimciliğin başarı düzeyini yükseltmek adına önem taşımaktadır. Bu çalışmanın amacı, girişimci tipolojilerini irdelemek ve girişimcilerin hangi tipolojilerin özelliklerine uygun davranışlar sergilediklerine yönelik literatürdeki çalışmaları derlemektir. Tipoloji kavramı türlere göre sınıflandırma yapmayı ifade etmektedir. Bu açıdan tipoloji, kavramsal metotlar ve ampirik analizler aracılığı ile türetilmekte ve çeşitliliği organize etmenin yol ve yöntemlerini sunmaktadır. Tipolojiler, araştırmacıların, kalıpları karmaşık olaylarda daha rahat görebilmesini sağlamaktadır. Girişimcilik ise bir toplumun sahip olduğu
potansiyel yenilikçilik ruhunun ekonomiye kazandırılarak o toplumun sosyoekonomik ve refah düzeyinin artırılmasında oldukça önemli rol oynar. Bu nedenle toplumun farklı kesimlerinin ve farklı coğrafi bölgelerin kendilerine özgü karakteristiklerinin iyi belirlenmesi gerekmektedir. Keza girişimci tipolojilerinin oluşturulmasının önemi de burada ortaya çıkmaktadır. Çünkü farklı karakteristiklere sahip toplumun değişik kesimlerinin farklı girişimcilik eğilimleri ortaya çıkacaktır. Bu bağlamda başta otoritenin bu yapıyı iyi analiz ederek oradaki bulunan girişimci tipolojisi ve koşulları da göz önüne alarak bu esaslar çerçevesinde girişimciliği teşvik edici politikalar belirlemelidir. Aksi halde, toplumun sahip olmuş olduğu girişimci potansiyelini, beklenilen düzeyde harekete geçirmek mümkün olmayacaktır.
Türkiye’de girişimcilik tipolojileri üzerine detaylı çalışmaların
yapılmamış olması, bu çalışmanın önemini artırmaktadır. Nitel araştırma
yöntemi kullanılarak yapılan bu araştırmada girişimcilik tipolojilerine yönelik
çalışmalar derlenmiş ve incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Girişimci, girişimcilik, girişimcilik tipolojileri

Kaynakça

• Abdullaeva, F. (2007). Öğrencilerin Girişimcilik Özellikleri ve İş Değerleri: Kırgızistan, Özbekistan, Azerbaycan ve Türkiye Karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Acs, Z. J. and Varga, A. (2005). Entrepreneurship, Agglomeration and Technological Change. Small Business Economics, 24(3), 323-334.
• Ağca, V. ve Yörük, D. (2006). Bağımsız Girişimcilik ve İç Girişimcilik Arasındaki Farklar: Kavramsal Bir Çerçeve. Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, 8(2), 155-173.
• Aidis, R. (2003). Entrepreneurship and Economic Transition. Tinbergen Institute Discussion Paper, University of Amsterdam, Erişim: file:///C:/Users/Teknotek/ Downloads/SSRN-id385420.pdf, (25.08.2016).
• Antoncic, B. ve Hisrich, R. D. (2003). Clarifying The Intrapreneurship Concept. Journal of Small Business and Enterprise Development, 10(1), 7-24.
• Aslan, Ş. ve Atabey, A. (2009). Küresel Rekabette Kadın Girişimcilerin Rolü ve Türk Kadın Girişimci Tipolojisi. Journal of Azerbaijani Studies, 1- 17.
• Aşkın, A., Nehir, S. ve Vural, S. Ö. (2011). Tarihsel Süreçte Girişimcilik Kavramı ve Gelişimi. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 6(2), 1-21.
• Boz, H. (2007). Etnik Girişimcilik, Almanya'da Faaliyet Gösteren Türk Kökenli Girişimciler Üzerine bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Antalya.
• Bozgeyik, A. (2005). Girişimcilere Yol Haritası, İstanbul: Hayat Yayınları.
• Bozkurt, Ö. Ç., Kalkan, A., Koyuncu, O. ve Alparslan, A. M. (2012). Türkiye’de Girişimciliğin Gelişimi: Girişimciler Üzerinde Nitel Bir Araştırma. Journal of Süleyman Demirel University Institute of Social Sciences, 1(15),1-27.
• Bozkurt, Ö. ve Erdurur, K. (2013). Girişimci Kişilik Özelliklerinin Girişimcilik Eğilimindeki Etkisi: Potansiyel Girişimciler Üzerinde Bir Araştırma. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 8(2): 57-78.
• Bozkurt, Ö.Ç. ve Alparslan, A.M. (2013). Girişimcilerde Bulunması Gereken Özellikler ile Girişimcilik Eğitimi: Girişimci ve Öğrenci Görüşleri. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 8(1), 7-28.
• Börü, D. (2006). Girişimcilik Eğilimi: M. Ü. İşletme Bölümü Öğrencileri Üzerinde Bir Araştırma. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınları.
• Bridge, S., O’Neil, K. ve Cromie, S. (2003). Understanding enterprise, entrepreneurship and small business (2nd ed.). Palgrave/Macmillan.
• Carree, M. A. and Thurik, A. R. (2003). The İmpact Of Entrepreneurship On Economic Growth. In Handbook Of Entrepreneurship Research (pp. 437-471). Springer US.
• Casson, M. (1990). Internalisation Theory and Beyond. University of Reading.
• Coulter, M. K. (2001). Entrepreneurship in Action. Prentice Hall, U.S.A.
• De Jorge Moreno, J., Castillo, L. L., ve Masere, E. D. Z. (2007). Influence of Entrepreneur Type, Region and Sector Effects on Business SelfConfidence: Empirical Evidence From Argentine Firms. Entrepreneurship and Regional Development, 19(1), 25-48.
• Dinçer, M. A. M., Yıldırım, M. ve Dil, E. (2012). Firmanın Tercih Ettiği Stratejinin Belirlenmesinde Girişimci Tipinin Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 7(2), 241-261.
• Döm, S. (2006). Girişimcilik ve Küçük İşletme Yöneticiliği. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Drucker, P. F. (1998). The Discipline of Innovation. Harvard Business Review, 76(6), 149-157.
• Dulupçu, M. A., Sungur, O., Demirgil, H., Şentürk, C., Özkul, G. ve Ezgn, A. (2007). Yenilik, İşbirliği ve Girişimcilik: Batı Akdeniz Bölgesi (Antalya-Burdur Isparta, BBS TR61) KOBİ’lerinin Tutumlarının Değerlendirilmesi. TOBB Yayınları.
• Dutz, M. A., Ordover, J. A. and Willig, R. D. (2000). Entrepreneurship, Access Policy And Economic Development: Lessons From Industrial Organization. European Economic Review, 44(4), 739-747.
• Fauchart, E. and Gruber, M. (2011). Darwinians, Communitarians, And Missionaries: The Role of Founder Identity in Entrepreneurship. Academy of Management Journal, 54(5), 935-957.
• Ferrante, F. (2005). Revealing Entrepreneurial Talent. Small Business Economics, 25(2), 159-174.
• Filion, L. J. (1998). Two Types of Entrepreneurs: The Operator and the Visionary: Consequences for Education. Montréal: École des hautes études commerciales, Working paper.
• Filley, A.C. ve J. Aldag (1978). Characteristics and Measurement of an Organizational Typology. Academy of Management Journal, 21(4), 578-591.
• Gözek, S. (2006). Girişimci Adayının Özellikleri, Girişimcilik Eğilimleri ve Girişimci Adaylarına Sağlanan Destekler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarık Ekonomisi Anabilim Dalı, Kahramanmaraş.
• Hisrich, R. D. ve Peters, M. D. (2001). Creativity and The Business Idea. Entrepreneurship. New York: Mcgraw Hill, 164-93.
• Hisrich, R. D. ve Peters, M. P. (1995). Entrepreneurship–Starting Developing and Managing a New Enterprise, Richard D, Irwin. INC, USA.
• İlhan, S. (2005). Bazı Değişkenler Açısından Elâzığ’da Girişimci Profili. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(1), 217-248.
• Karagöz, K. (2016). Girişimcilik-Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye İçin Ekonometrik Bir Analiz. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 11(2), 264-292.
• Karimi, S., Chizari, M., Biemans, H. J. ve Mulder, M. (2010). Entrepreneurship Education İn Iranian Higher Education: The Current State and Challenges. European Journal of Scientific Research, 48(1), 35-50.
• Kayalar, M. ve Arslan, E. T. (2009). ASHOKA’ya Üye Sosyal Girişimcilerin Türkiye ve Dünyadaki Faaliyet Alanlarının Karşılaştırılması, SDÜ Vizyoner Dergisi; 1(1), 56-76.
• Kimanzi, C. (2015). The 5 Types of Entrepreneurs, Erişim: https://www.entrepreneur. com/article/244210, (20.03.2016).
• Kuratko, D. F. ve Hodgetts, R. M. (2001). Enterpreneurship–A Contemporary Approach. New York, Delmer Publishing.
• Küçük, O. (2005). Girişimcilik ve Küçük İşletme Yönetimi. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Levander, A., Raccuia, I. ve Hamrefors, S. (2001). Entrepreneurial Profilingstimuli, Reaction, Action A Cognitive Approach to Entrepreneurship. Entrepreneurial Profiling, Stimuli Reaction, Action. A Cognitive
• Approach to Entrepreneurship, Stockolm Schools of Economics, Seminar Presentation: January 19th. Mair, J. ve Martı, I. (2006). Social Entrepreneurship Research: A Source of Explanation, Prediction and Delight. Journal of World Business, (41), 36-44.
• Müftüoğlu, T. (1994). İşletme İktisadı. Ankara.
• Olsen, S. ve Galamidi, B. (2009). Managing Social and Environmental Impact: A New Discipline For A New Economy. Journal Of World Affairs, 15(2), 43-56.
• Öğüt, A., Şendoğdu, A. ve Yılmaz, N. (2006). Bilişimci Girişimcilik Tipolojisi Açısından Bilgi Yönetiminin İlkeleri. Uluslararası Girişimcilik Kongresi. Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi İktisadi ve İdari Birimler Fakültesi, 25-27 Mayıs 2006, 431-436, Bişkek.
• Özgüner, M. (2015). Girişimcilik Tipleri ve Kişilik Tipleri İlişkisi Üzerine Bir İnceleme. Route Educational and Social Science Journal, 2(1), 148- 160.
• Özkan, Ş. F. Gündoğdu, Ö. S. E. ve Aksu, H. (2010). Türkiye’de Girişimcilik ve Belirleyicileri: Marmara ve Doğu Anadolu Bölgesi Üzerine Bir Uygulama. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 58(4), 145- 172.
• Özkul, G. (2008). Girişimcilik Teorileri ve Girişimci Tipleri: Antalya-BurdurIsparta İllerinde (İBBS Düzey 2 TR61 Bölgesinde) İmalat Sanayi Kobi’lerindeki Girişimciler Üzerine Bir İnceleme. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı, Isparta.
• Özkul, G. ve Dulupçu, M. A. (2007). Kişisel Gelişimin Girişimci Tipleri Üzerine Etkisi: Antalya-Isparta İllerinde Bir İnceleme. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 2(2), 67-92.
• Rauch, A. ve Frese, M. (2000). Psychological Approaches to Entrepreneurial Success: A General Model and An Overview of Findings. (Eds.) C.L. Cooper ve I.T. Robertson, International Review of Industrial and Organizational Psychology, Chichester: Wiley, 101-142.
• Rauch, R. ve Frese, M. (2009). Toward A Psychology Of Entrepreneurship: An Action Theory Perspective. Now Publishers Inc.
• Savrul, B. K. ve Akyüz, D. (2016). Türkiye Ekonomisinde Kadın Girişimcilerin Mevcut Durumu ve Geliştirilmesine Yönelik Çözüm Önerileri. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 11(1), 165-185.
• Schumpeter, J. A. (1961). The Theory of Economic Development: An Inquiry into Profits, Capital, Credit, Interest, and the Business Cycle, New York, Oxford University Press.
• Sexton, D. L. ve Smilor, R. W. (1996). Entrepreneurship 2000. Kaplan Publishing.
• Silver, A.D. ve David, A. (1983). The Entrepreneurial Life: How to go for it and get it. John Wiley & Sons.
• Smith, N. R. ve Miner, J. B. (1983). Type of Entrepreneur, Type of Firm, and Managerial Motivation: Implications For Organizational Life Cycle Theory. Strategic Management Journal, 4(4), 325-340.
• Taylor, D. W. and Walley, E. E. (2003). Manchester Metropolitan University Business School Working paper Series.
• Tekin, M. (2004). Girişimcilik ve Küçük İşletme Yöneticiliği. Ankara: Baskı Yayınları.
• Top, S. (2006). Girişimcilik Keşif Süresi, İstanbul, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
• TÜSİAD (Türkiye Sanayici ve İş Adamları Derneği), (2002). Türkiye’de Girişimcilik, Lebib Yalkın Yayınları, Yayın No: TÜSİAD-T/2002- 12/340, İstanbul.
• Ufuk, H. ve Özgen, Ö. (2000). Kadın Girişimcilerin Sosyo-Kültürel ve Ekonomik Profili: Ankara Örneği, Ankara: KOSGEB Yayınları.
• Van Praag, C. M. ve Versloot, P. H. (2007). What is The Value of Entrepreneurship? A Review of Recent Research. Small Business Economics, 29(4), 351-382.
• Verheul, I., Uhlaner, L. ve Thurik, R. (2004). Business Accomplishments, Gender and Entrepreneurial Self-image. Discussion Papers on Entrepreneurship, Growth and Public Policy, Max Planck Institute.
• Woo, C. Y., Cooper, A. C. and Dunkelberg, W. C. (1991). The Development And İnterpretation of Entrepreneurial Typologies. Journal of Business Venturing, 6(2), 93-114.
• Yıldız, S. (2007). Girişimcilik. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Kahramanmaraş.