OECD SAĞLIK SİSTEMİYLE TÜRK SAĞLIK SİSTEMİNİN VERİ ZARFLAMA ANALİZİYLE DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2019, Sayı: 35, 277 - 293, 31.12.2019

Osman Şenol Merve Kişi , Selin Eroymak

Öz

Sağlık
harcamalarının artması ülke ekonomilerini yıldan yıla daha da zor duruma
sokmaktadır. Kaynakların bu kadar değerli olduğu bir ortamda çeşitli verimlilik
analiz yöntemleri ortaya çıkmıştır. Verimlilik teknikleri incelendiğinde
geleneksel yöntem denilen finansal verilerle yapılan bir analiz tekniği varken,
diğer taraftan modern analiz tekniği olarak adlandırılan veri zarflama analiz
tekniği mevcuttur. Birçok girdi ve çıktıyı aynı anda analiz edebilen VZA son
yıllarda oldukça popülerlik kazanmış ve bu analiz yöntemiyle çeşitli çalışmalar
yapılmıştır. Bu bağlamda VZA ile 32 tane OECD ülkesi belirli girdi çıktı
değişkenlerine göre analize tabi tutulmuştur. Yapılan analiz sonucunda genel
verimlilik oranı CCR girdi yönelimli tekniğe göre %85, BCC girdi yönelimli
tekniğe göre ise %92 olarak tespit edilmiştir. 32 tane OECD ülkesinden CCR
çıktı yönelimli analiz tekniğine göre 8 tanesi verimli bulunurken, BCC çıktı
yönelimli analiz tekniğine göre ise 16 tane ülke verimli bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

OECD Sağlık Sistemi, Veri Zarflama Analizi, Verimlilik, CRR, BCC

Kaynakça

• ADANG, E. M. and BORM, G. F. (2007). Is There an Association Between Economic Performance and Public Satisfaction in Health Care?, The European Journal of Health Economics, 8(3), 279-285.AFONSO, A. and AUBYN, M. S. (2007). Assessing Health Efficiency Across Countries with a Two-Step and Bootstrap Analysis, In Workshop Evaluation and Efficiency of Public Policies. 1-33.ASANDULUI, L., ROMAN, M. and FATULESCU, P. (2014). The efficiency of healthcare systems in Europe: a Data Envelopment Analysis Approach, Science Direct, Procedia Economics and Finance, Elsevier Publiser, p. 261-268. BANKER, R. D., CONRAD, R. F. and STRAUSS, R. P. (1986). An Illustratıve Study of, Banker, R.D., Conrad, R.F. Management Science, 32 (1), 30-44.CHILINGERIAN, J. A. and SHERMAN, H. D. (1996). Benchmarking Physician Practice Patterns with DEA: A Multi-Stage Approach for Cost Containment. Annals of Operations Research, 67(1), 83-116.ÇAKMAK, M., ÖKTEM, M. K. ve ÖMÜRGÖNÜLŞEN, U. (2009). Türk Kamu Hastanelerinde Teknik Verimlilik Sorunu: Veri Zarflama Analizi Tekniği ile Sağlık Bakanlığı’na Bağlı Kadın Doğum Hastanelerinin Teknik Verimliliklerinin Ölçülmesi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 12(1), 4.ÇALIŞKAN, Z. (2009). OECD Ülkelerinde Sağlık Harcamaları: Panel Veri Analizi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 34, 117-137.KARLAFTIS, M. J. (2004). A DEA Approach for Evaluating the Efficiency and Effectiveness of Urban Transit Systems, European Journal of Operational Research 152, 354–364.KOCAMAN, M. A., MUTLU, E. M., BAYRAKTAR, D. ve ARAZ, M. Ö. (2011). OECD Ülkelerinin Sağlık Sistemlerinin Etkinlik Analizi”, Endüstri Mühendisliği Dergisi, 23(4), 14-31. MIMIRANI, S. and LIPPMANN, M. (2003). Health Care System Efficiency Analysis Of G12 Countries, International Business & Economics Research Journal, 3(5), 35-42.OECD ve DÜNYA BANKASI. (2008). OECD Sağlık Sistemi İncelemeleri Türkiye. Yayımlanma yılı.ÖNER, N. (2010). Sağlık Bakanlığı’na Bağlı Ağız ve Diş Sağlığı Kurumlarının Veri Zarflama Analizi Yöntemi ile Performansının Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Hastane İşletmeciliği Bilim Dalı, Ankara.ÖZATA, M. ve SEVİNÇ, İ. (2010). Konya’daki Sağlık Ocaklarının Etkinlik Düzeylerinin Veri Zarflama Analizi Yöntemiyle Değerlendirilmesi, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 24 (1), 77-87.ÖZTÜRK, Y. E. (2009). Veri Zarflama Analizi ve Hastane Etkinliğinin Ölçülmesinde Kullanımı, Selçuk Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Dergisi, 12 (1-2), 97-118.SEVİMLİ, Ö. (2013). Sağlık Kurumlarında Veri Zarflama Analizi Tekniği ile Verimlilik Analizi. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi) Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Yönetimi Anabilim Dalı Hastane ve Sağlık Kurumları Yönetimi Bilim Dalı, İstanbul.TETİK, S. (2003). İşletme Performansını Belirlemede Veri Zarflama Analizi, Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10 (2), 221-229.TİMOR, M. ve LORCU, F. (2010). Türkiye ve Avrupa Birliğine Üye Ülkelerin Sağlık Sistem Performanslarının Kümeleme ve Veri Zarflama Analizi ile Karşılaştırılması, Yönetim, 65, 25-46.TKHK VERİMLİLİK DAİRE BAŞKANLIĞI, Verimlilik Modeli Ön Çalışma Raporu-1, s.1-20, Erişim Adresi: https://docplayer.biz.tr/724342-Verimlilik-modeli-on-calisma-raporu-i.html. Erişim Tarihi: 23.05.2018.YILDIRIM, H. H. (2004). Avrupa Birliği Sağlık Politikaları ve Avrupa Birliği'ne Üye ve Aday Ülke Sağlık Sistemlerinin Karşılaştırmalı Teknik Verimlilik Analizi”, Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi.YOLUK, M. (2010). Hastane Performansının Veri Zarflama Analizi (VZA) Yöntemi ile Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sağlık Kurumları İşletmeciliği Anabilim Dalı, Ankara.