NAEVIUS’UN LATİN EDEBİYATI’NA ETKİSİ ve FRAGMANLARINDAN SEÇMELER

Yıl 2023, Sayı: 47, 286 - 302, 31.12.2023

Mehmet Basalak

https://doi.org/10.61904/sbe.1380432

Öz

Naevius, Latin (Roma) Edebiyatının başlangıç çağına damga vurmuş şairlerden biridir. Yaklaşık MÖ 270 yılında doğmuş olup MÖ 199 yılında ölmüştür. Aslen Romalı olmamakla birlikte İtalya’nın yerli halklarından biri olan Campanialı olduğu tahmin edilmektedir. Naevius, hayatının büyük bir bölümünü Roma’da geçirmiş ve I. Kartaca Savaşı’nda (MÖ 264-241) görev yapmıştır. Andronicus’tan sonra tiyatro eserleri ortaya koymuş ve Latin tiyatrosunu güçlendirmiştir. Fabula Praetexta adı verilen, konusunu Roma soyunun söylencelerinden alan milli nitelikte yeni bir edebî tür oluşturmuştur. Bununla da yetinmeyip destan türüne yönelmiş ve Bellum Punicum (Bellum Poenicum) adında ilk milli Roma destanını kaleme almıştır. Böylece epos (destan) türünün de kuruculuğunu yapmıştır. Naevius’u önemli kılan bir başka nokta da eserlerini yazarken kullandığı vezindir. Yazar, eserlerini yerli bir vezin olan saturnius veznini kullanarak kaleme almıştır. Naevius’un eserlerinin tamamı ne yazık ki elimize geçmemiş, sadece eserlerinden bazı fragmanlar günümüze kadar gelebilmiştir. Bu çalışmamızda Neavius’un yaşamı, eserleri, Latin Edebiyatına katkılarını ele alacak ve elimize geçen fragmanlarında dikkate değer ifadeleri çeşitli yönlerden inceleyeceğiz. Böylece Naevius’un Latin Edebiyatındaki önemini kavramış olacağız.

Anahtar Kelimeler

Latin Edebiyatı, Naevius, Fabula Praetexta, Bellum Punicum, Epos (Destan)

Kaynakça

• Albrecht, M. V.(1997). A History of Roman Literature: From Livius Andronicus to Boethius. (F. ve K. Newman, Çev.). E. J. Brill.
• Cicero. (1971). Ad Brutum (Brutus), De Oratore (Orator). (G. L. Hendrickson and H. M. Hubbell Çev.). (Cilt 5). Loeb Classical Library. Harvard University Press.
• Erim, M.(1987). Latin Edebiyatı. Remzi Kitabevi.
• Faber, R. (2012). “The Ekphrasis in Naevius’ “Bellum Punicum” and Hellenistic Literary Aesthetics”. Hermes, 140(4), 417-426. https://www.jstor.org/stable/43652905
• Gellius, A. (1927). Noctes Atticae (The Attic Nights). (John C. Rolfe, Çev.). (Cilt 1). Loeb Classical Library. Harvard University Press.
• Horatius. (1942). Saturae (Satires), Epistulae (Epistles) and Ars Poetica (The Art of Poetry). (H. Rushton Fairclough, Çev.). Harvard University Press.
• Horatius, Q. F. (1994). İambus’lar, Lirik Şiirler, Satura’lar, Mektup’lar. (Türkan Uzel, Çev.). Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Krostenko, B. A. (2013). The Poetics of Naevius’ ‘Epitaph’ and the History of Latin Poetry. The Journal of Roman Studies, 103, 46-64. https://www.jstor.org/stable/43286779
• Paїs, E. (1907). “Amunclae a Serpentibus Deletae”. The American Historical Rewiev, 13(1), 1-10. https://www.jstor.org/stable/1834883
• Platner, S. B. (1902). “The Credibility of Early Roman History”. The American Historical Rewiev, 7(2), 233-253. https://www.jstor.org/stable/1833940
• Remains of Old Latin. (1936). (E. H. Warmington, Ed. ve Çev.). (Cilt 2). Harvard University Press.
• Rowell, H. T. (1947). “The Original Form of Naevius’ Bellum Punicum”. The American Journal of Philology, 68(1), 21-46. https://www.jstor.org/stable/291058
• Suetonius. (1979). De Viris Illustribus (The Lives of Illustrious Men). (John C. Rolfe, Çev.). (Cilt 2). Harvard University Press.
• Suetonius, G. T. (2006). Gramerciler ve Retorik Ustaları Üzerine (De Grammaticis et Rhetoribus) Şairler Üzerine (De Poetis). (Bedia Demiriş, Çev.). İstanbul: Homer Kitabevi.
• The Oxford Classical Dictionary. (1996). (Simon Hornblower ve Antony Spawforth, Ed.). (3.Baskı). Oxford University Press.