Isparta il merkezi pazar yerlerinde satılan süt ve süt ürünlerine hijyenik bakış

Year 2007, Volume: 14 Issue: 4, 19 - 21, 06.05.2009

Reha Demirel Malik Doğan Meral Kişioğlu Ertan Uzun Mustafa Öztürk

Abstract

Süleyman Demirel Üniversitesi
TIP FAKÜLTESİ DERGİSİ: 2007 Aralık; 14(4)



Isparta il merkezi pazar yerlerinde satılan süt ve süt ürünlerine hijyenik bakış



Reha Demirel*, Malik Doğan**, Meral Kişioğlu***, Ertan Uzun**, Mustafa Öztürk**

*Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı AD, Afyon

**Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı AD, Isparta

***Isparta Devlet Hastanesi, Isparta



Özet



Içerdiği zengin vitamin, mineral, protein içeriği nedeniyle başta kemik gelişimi olmak üzere insan sağlığı üzerinde azımsanmayacak öneme sahip olan süt ve süt ürünleri, bazen çeşitli hastalıkların insanlara bulaşmasında vasıta olabilmektedir. Bu hastalıkların başında Brusella, Tifo ve Tüberküloz gelmektedir. Araştırmada; Isparta.da pazar yerlerinde açıkta süt ve süt ürünü satanların tanımlayıcı özelliklerinin saptanması, hijyen kuralları açısından, açıkta satılan süt, süt ürünlerinin ve ürünlerin elde edildiği hayvanların mevcut durumlarının araştırılması amaçlandı. Araştırmaya 136 süt ve süt ürünü satıcısı katıldı. Satıcıların çiğ süt kullanma oranı yüksekti. Satıcılardan portör muayenesi yaptıranlar ve ürünleri hazırlarken ve satarken eldiven kullananlar çok azdı. Süt ve süt ürünlerinin elde edildiği hayvanlara düzenli veteriner muayenesi yapılmasında eksiklikler vardı. Sonuç olarak, Isparta.da pazar yerlerinde süt ve süt ürünleri satanlar hijyen kuralarına dikkat etmiyorlardı, satıcıların eğitim düzeyi düşüktü. Süt ve süt ürünlerinin elde edildiği hayvanların sağlık kontrollerinde eksiklikler vardı. Ilgililerin pazar denetimlerini düzenli yapmaları, satıcılara eğitim verilmesinin gerekli ve yararlı olacağı düşünüldü.



Anahtar kelimeler: Süt, süt ürünleri, hijyen



Abstract



A Hygienic Aspect To Milk and Milk Based Products Sold In Isparta Central Bazaars



Having an undefyable importance on human health, osteogenesis being the first, milk can sometimes be a vehicle for some diseases to be transmitted to the humans for its rich vitamin, mineral and protein content. Brucellosis, typhoid fever and tuberculosis come the first among these diseases. Here in this study it is aimed to determine the identifying features of the milk and milk based product sellers in open-air bazaars of Isparta, and to investigate the present status, regarding the rules of hygiene, of these milks and the animals from which these are collected. 136 producers paticipated in the study. The usage of raw milk was found high. The number of the producers who had taken periodical health examination, and the ones who wear gloves while preparing and selling the products were extremely low. Periodical veterinary examinations of the animals were also lacking to an extent. In conclusion, the milk and milk product sellers in Isparta bazaars did not take care with the rules of hygiene, and their education levels were low. Animals from which the milks are collected had insufficient health controls. It was concluded that the concerns should take the bazaar controls regularly, and that there is a need for the sellers to be educated.



Keywords: milk, milk based products, hygiene

Keywords

Süt, süt ürünleri, hijyen

References

• http://www.fao.org/docrep/003/w3613e/w3613e00.htm
• Arslan P. Okul sütü ve okul beslenme programlarýnýn önemi.Ekim 2001.
• http://www.un.org.tr/who/bulten/turk/bul5besinokulsut.htm
• Yumurtuð S, Sungur T. Hijyen ve koruyucu hekimlik. 1. Baský. Ankara. Ankara Üniversitesi Týp Fakültesi Yayýnlarý 1980: 323-324.
• Cesur S, Çiftçi A, Sözen TH, Tekeli E. A case of epididymo-orchitis and paravertebral abscess due to brucellosis. J Infect. 2003 May; 46(4): 251-3.
• Kiel FW, Khan MY. Brucellosis in Saudi Arabia. Social science and medicine, 1989, 29:999-1001.
• Mousa AM et al. Brucellosis in Kuwait. Transactions of the Royal Society of Tropical Medicine and Hygiene, 1987, 81(6):1020-1.
• Cooper CW. The epidemiology of human brucellosis in a well defined urban population in Saudi Arabia. Journal of tropical medicine and hygiene, 1991, 94(6):416-22.
• Benjamin B, Annobil SH. Childhood brucellosis in south-western Saudi Arabia: a 5-year experience. Journal of tropical pediatrics, 1992, 38(4):167-72.
• Cooper CW. Risk factors in transmission of brucellosis from animals to humans in Saudi Arabia. Transactions of the Royal Society of Tropical Medicine and Hygiene, 1992, 86:206-9.