2019 Yılında Yayımlanan Çocuk Kitapları Üzerine Bir İnceleme

Year 2021, Issue: 46, 153 - 176, 16.12.2021

Şerife Bakırcı , Derya Yıldız Dilek Ceran

Abstract

Bu çalışmanın amacı en çok çocuk kitabı yayımlayan yayınevlerinden olan 2019
yılında Can Çocuk ve Günışığı Yayınlarında 5. ve 8. sınıflar için basılan kitapları bazı iç ve
dış yapı özelliklerine göre incelemektir. Araştırmada toplamda 367 kitap incelenmiştir.
Araştırmanın yöntemi, nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesidir. Verilerin
analizinde betimsel analiz kullanılarak frekans ve yüzde verilmiştir. Araştırma sonucunda;
5. sınıflar için tavsiye edilen kitapların daha çok olduğu, kitapların daha çok orta boy
basıldığı, hikâye edici türlerin ağırlıkta olduğu, en çok 0-20 kez baskı yapan kitapların
olduğu, birey ve toplum temasının en çok tercih edilen tema olduğu, yerli eserlerin çeviri
eserlerden çok olduğu, kitaplarda en çok siyah-beyaz resim kullanıldığı ve çeviri eserlerde
Avrupalı ve Amerikalı yazarların tercih edildiği tespit edilmiştir.

Keywords

Çocuk edebiyatı, çocuk kitapları, dış yapı, iç yapı, yayınevi

An Investigation on Children’s Books Published in the Year 2019

Abstract

The aim of this study is to examine the books published for the 5th and 8th grades in
2019 by Can Child and Günışığı Publishing, which is one of the publishing houses that
publish the most children's books, according to some internal and external structure
features. A total of 367 books were examined in the research. The method of the research is
document analysis, one of the qualitative research methods. In the analysis of the data,
frequency and percentage were given by using descriptive analysis. As a result of the
research; It is seen that there are more books recommended for 5th graders, the books are
mostly published in medium size, narrative genres are dominant, there are books that print
0-20 times at most, the theme of individual and society is the most preferred theme, local
works are among the translated works. It has been determined that black and white images
are used mostly in books and European and American authors are preferred in translated
works.

Keywords

Children’s literature, children’s books, external structure, internal structure, publishing

References

• Al, U. ve Tonta, Y. (2007). Tam metin makale kullanım verilerinin bibliyometrik analizi. S. Kurbanoğlu, Y. Tonta ve U. Al (Yay. Haz.). Değişen dünyada bilgi yönetimi sempozyumu bildiriler kitabı içinde (ss. 209-217). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü. Erişim adresi: http://yunus.hacettepe.edu.tr/~tonta/yayinlar/tontasempozyum2007-4.pd
• Alabaş, R. (2018). Çocuk Haftası dergisi ve çocuk eğitimi açısından incelenmesi, Kastamonu Education Journal, 26(5), 1765-1784.
• Anderson, N. A. (2010). Elementary children’s literature: ınfancy through age 13. (3rd. Edition). USA: Pearson Education.
• Asutay, H. (2012). Gençlik edebiyatı ve ilkgençlik romanı, İstanbul: Kriter Yayınları.
• Ateş, S., Çetinkaya, Ç. ve Yıldırım, K. (2012). Öğretmen, ebeveyn ve öğrencilerin görüşlerine göre ilköğretim öğrencilerinin okuma çevreleri. International Online Journal of Educational Sciences, 4(2), 377-394.
• Aytaş, G. (2006). Okuma gelişiminde çocuk edebiyatının rolü. TÜBAR, 8, 155-160.
• Boutte, G. S., Hopkins, R. ve Waklatsi, T. (2008). Sık okunan çocuk kitaplarındaki perspektifler, sesler ve dünya görüşleri. Early Education and Development, 19(6), 941-962.
• Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40. Erişim adresi: https://doi.org/10.3316/QRJ0902027
• Brookshire, J., Scharff, L. F. V. & Moses, L. E. (2002). The influence of illustrations on children’s book preferences and comprehension. Reading Psychology, 23(4), 323-339. Can Yayınları. Erişim adresi: https://www.cancocuk.com/
• Dağlıoğlu, H. E. ve Çamlıbel, Ç. Ö. (2009). Okul öncesi çocuklarına yönelik yayınlanan hikâye kitaplarının şiddet ve korku öğeleri açısından incelenmesi. Türk Kütüphaneciliği, 23(3), 510-534.
• Demircan, C. (2006). TÜBİTAK çocuk kitaplığı dizisindeki kitapların dış yapısal ve iç yapısal olarak incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 12-27.
• Dirican, R. ve Dalıoğlu, H. E. (2014). 3-6 yaş grubu çocuklarına yönelik yayımlanan resimli hikâye kitaplarının bazı temel değerler açısından incelenmesi. Cumhuriyet International Journal of Education, 3(2), 44-69.
• Fırat, H. (2008). Çocuk romanlarında sosyal yaşama yönelik eğitsel ögeler. Selçuk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Edebiyat Dergisi, 20, 87-102.
• Gönen, M. (2011). Türkiye'de okul öncesi çocuk edebiyatı. Uluslararası okul öncesi eğitim kongresi, İstanbul.
• Gönen, M. ve Balat, U. G. (2002). Çocuk kitaplarına yeni bir yaklaşım: İnternet’te resimli çocuk kitapları. Türk Kütüphaneciliği, 16(2), 163-170.
• Gönen, M., Katrancı, M., Uygun, M. ve Uçuş, Ş. (2011). İlköğretim birinci kademe öğrencilerine yönelik çocuk kitaplarının, içerik, resimleme ve fiziksel özellikleri açısından incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 36(160), 205-265.
• Gül, M. K. ve Atay, M. (2018). Resimli çocuk kitaplarında değerler analizi: 2014 yılında basılmış kitaplar üzerine karşılaştırmalı bir çalışma. ULEAD 2018 Annual Congress: ICRE, 40-47.
• Günışığı Kitaplığı. Erişim adresi: http://gunisigikitapligi.com/
• Hetherrington, E. M., R. D. Parke (1993). Child psychology: a contemporary viewpoint. 4th Ed. America: McGraw-Hill.
• Hughes, C. (2014). An introduction to qualitative research, department of sociology, University of Warwick. Erişim adresi: https://www2.warwick.ac.uk/fac/soc/sociology/staff/hughes/researchprocess/.
• Kantemir, R. (1998). Çocuk kitaplarının yapısal özellikleri ve çocuk kitaplarına eleştirisel bir yaklaşım. Ana Dili Eğitimi ve Çocuk Kitapları Sempozyumu 20-21 Şubat 1997 Bildiriler İçinde (s. 21-23). Ankara: Ankara Üniversitesi TÖMER Dil Öğretim Merkezi.
• Kara, C. (2012). Çocuk kitabı seçiminde resimlemelerle ilgili olarak ebeveynin dikkat etmesi gereken başlıca unsurlar. Batman University Journal of Life Sciences, 1(1), 225-232.
• Karademir, F. (2009). Edebî özellikleri açısından çocuk kitap adları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 27, 41-65.
• Kartal, H. ve Bilgin, A. (2017). İyi Kitap Dergisi'nin çocuk kitaplığı bölümünde tanıtılan eserlerin çok yönlü analizi. Türk Kütüphaneciliği, 31(4), 483-500.
• Kiefer, B., Hepler, S. vd. (2006). Children’s literature. New York: McGrawHill Companies.
• Krefting, L. (1991). Rigor in qualitative research: the assessment of trustworthiness. The American Journal of Occupational Therapy, 45(3), 214-222.
• Landt, S. M. (2006). Çok kültürlü edebiyat ve genç ergenler: fırsat kaleydoskopu. Journal of Adolescent & Adult Literacy, 49(8), 690-697.
• Lenox, M. (2000). Storytelling for young children in a multicultural world. Early Childhood Educational Journal, 28(2), 97-103.
• Lüle, E. (2007). Yedi farklı çocuk kitabının çocuk yazını ilkelerine uygunluğunun değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(14), 17-30.
• Maltepe, Saadet (2009). Türkçe öğretmeni adaylarının çocuk edebiyatı ürünlerini seçebilme yeterlilikleri. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(21), 398-412.
• Mennanoğulları, B. (2008). İlköğretim I. kademe öğrencilerinin çocuk hikâye kitaplarının tipografik özellikleri ile ilgili görüşleri. (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Mert, O., Albayrak, F. ve Serin N. (2013). Çeviri çocuk kitaplarının kültür aktarımı açısından incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(3), 58-73.
• Mills, C. (2016). Ethics and children literature. Claudia Mills (Ed.), Ethics and children literature içinde. (1-41). New York: Routledge.
• Önkaş, N. A. (2009). Çocuk edebiyatı kitaplarında şiirin yeri. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (İLKE), 23, 1-12.
• Özgider, D. S. (2010). Türkiye ve İngiltere’de çok satılan çocuk kitaplarının biçimsel ve içerik özellikleri açısından karşılaştırılması. (Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Santrock, J. W. (1998). Child development. 8th Edition. North America: McGrawHill.
• Saracho, O.N., Spodek, B. (2009) Ailelerin çocuk edebiyatı kitapları seçimi. Erken Çocukluk Eğitimi J 37, 401–409. https://doi.org/10.1007/s10643-009-0365-5
• Sarı, N. (2006). Çocuk kitapları illüstrasyonları üzerine bir araştırma ve bir örnekleme. (Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Schaffner, C. (2004). Political discourse analysis from the point of view of translation studies. Journal of Language and Politics, 3(1), 117150.
• Sever, S. (1995). Çocuk kitaplarında bulunması gereken yapısal ve eğitsel özellikler. Abece Dergisi, 107, 14-15.
• Shavıt, Z, (1981). Translation of children’s literature as a function of its position in the literary polysystem. Poetics Today, 2(4), 171-179.
• Sınar, A. (2006). Türkiye’de çocuk edebiyatı çalışmaları. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 4(7), 175-225.
• Švab, K. ve Žumer, M. (2015). Çocuk resimli kitaplarını seçmek için kütüphane kataloğunun değeri. Cataloging Classification Quartery, 53(7), 717-737.
• Şahin, G. (2014). Okul öncesi dönem çocuk kitaplarında görsel bir uyaran olarak resim. Turkish Studies- International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(3), 1309-1324.
• Şenol, F. B., Yükselen, A., Üstündağ, A. ve Ay, A. (2017). 7-12 yaş çocuklarına yönelik çocuk kitapların içerik, resimleme ve fiziksel özellik açısından incelenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies (JASSS), 55, 441-456.
• Şentürk, H. (1999). Eğitim psikolojisi. Isparta: Tuğra Matbaası.
• Şirin, M. R. (2000). 99 soruda çocuk edebiyatı. İstanbul: Çocuk Vakfı.
• Şirin, M. R. (2006). İlk ve ortaöğretim öğrencileri için 100 temel eser: Türkçe-edebiyat öğretimi, çocuk ve gençlik edebiyatı. 2. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu, Ankara.
• Şirin, M. R. (2007). Çocuk edebiyatına eleştirel bir bakış- Çocuk edebiyatı nedir ne değildir?. Ankara: Kök Yayıncılık.
• Tavşancıl, E. ve Aslan, E. (2001). İçerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon Yay.
• Temizyürek, F. (2003). Türkçe öğretiminde çocuk edebiyatının önemi. Türklük Bilimi Araştırmaları, 13, 161-167.
• Tok, M. (2007). Mevlâna’nın Mesnevi’sindeki hikâyelerin çocuk edebiyatı açısından değerlendirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Trim, M. (2004). Growing and knowing a selection guide for children literature. München: Die Deutsche Bibliothek.
• Ungan, S. ve Demir, E. (2016). Günümüz çocuk edebiyatı yazarları ve eserleri üzerine bir inceleme. Türkiye Eğitim Dergisi, 1(1), 40,65.
• Uzuner, Y. S. ve Şimşek, T. (2016). Sevim Ak'ın öykülerinin eğitsel değerleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 4(4), 474-488.
• Veziroğlu, M. ve Gönen, M. (2012). Resimli çocuk kitaplarının M.E.B. okul öncesi eğitim programındaki kazanımlara uygunluğunun incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 37, 163.
• Yağcı, Y. (2007). Çocuk ve gençlerin kitaba ulaşmasındaki köprüler. Türk Kütüphaneciliği, 21(1), 62-71.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldız, D. (2016). Popüler çeviri çocuk romanlarının içerik bakımından incelenmesi. SEFAD, (36), 435-466.