Değerler, bireylerin toplumsal hayatlarını sürdürmelerinde
onlara yol gösteren, davranışlarını düzenleyen yol haritalarıdır ve sosyalleşme
süreçleriyle kuşaktan kuşağa aktarılmaktadırlar. Bireylerin yaşamlarını
yönlendirmeleri sebebiyle değerler, tutum ve davranışlar vasıtasıyla onların
düşünce ve inançları hakkında bize bilgi verir. Sosyalleşme ve bireyleşme
süreçlerinde gençler, toplumsal değerlerle yüzleşirler. Ayrıca toplumsal
değişim süreçleri bağlamında kuşaklar ilerledikçe çeşitli değerlere verilen
önem de farklılaşmaktadır. Böylelikle bireysel ve toplumsal birçok sorunun
anlaşılması ve çözümünde değerlerin incelenmesi önem arz etmektedir. Boş
zamanların algılanması ve yaşam pratikleri, bireylerin tüm hayatlarına yön
veren değerlerden bağımsız şekillenmemektedir. Bu araştırma, gençlerin değer
yönelimleri ve boş zaman etkinlikleri arasındaki karşılıklı etkileşimi ortaya
koymayı amaçlamaktadır. Ayrıca gençlerin sosyo-demografik özellikleri ile değer
yönelimleri arasındaki ilişki de çalışmanın kapsamı ölçüsünde irdelenmiştir.
Bir saha araştırması olan bu çalışmanın evreni lise gençliğidir ve araştırma
Samsun’un Çarşamba ilçesinde 2018-2019 öğretim yılında öğrenim gören lise
öğrencileri örneğinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya 7681 kişilik çalışma
evreninden tabakalı tesadüfî örnekleme yöntemiyle belirlenmiş 341 genç
katılmıştır. Araştırmada gençlerin sosyo-demografik özelliklerini, boş zaman
etkinliklerini tespit etmeye yönelik 19 soruluk anket formuyla birlikte
öğrencilerin davranışlarına yön veren değerleri belirlemeye yönelik 40 maddeden
oluşan Schwartz ve arkadaşlarının geliştirmiş oldukları Portre Değerler Ölçeği
kullanılmıştır. Verilerin SPSS analizi sonucuna göre, bazı değerlerin amacı
belirgin olan/olmayan boş zaman etkinlikleriyle ilişkisi olduğu saptanmıştır.
Tercih ettikleri boş zaman etkinliklerine göre gençlerden oluşan alt grupların kendini
güçlendirme değerine verdikleri önem farklılaşmaktadır. Yine gençlerin
muhafazakârlık, kendini aşma ve değişime açıklık değerleri “değer-davranış
ilişkisi” gruplarına göre farklılaşmaktadır. Gençler; sırasıyla muhafazakârlık,
kendini aşma, kendini güçlendirme ve değişime açıklık değerlerine en yüksek
seviyede önem vermektedirler.
Değerler Boş zaman etkinlikleri Portre değerler ölçeği Gençlik
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | Araştırma Makaleleri |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2019 |
Gönderilme Tarihi | 14 Nisan 2019 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 |