Öz
Türkiye’de belediyelerin yönetiminden sorumlu olduğu yaklaşık 18 milyon ton biyobozunur atık bulunmaktadır. Bu atıkların önemli bir kısmı gıda endüstrisinin hayati lojistik merkezleri konumundaki hal, pazaryeri, kesimhane ve mezbaha gibi yerlerde oluşmaktadır. 5216 sayılı Kanun uyarınca büyükşehirlerde bu yerlerin atıklarının toplanması ve taşınması ilçe belediyelerinin, bertaraf edilmesi ise büyükşehir belediyelerinin sorumluluğundadır. Yapılan anket çalışmasının sonuçlarına göre 519 büyükşehir ilçesinin 271’inden ankete geri dönüş alınmıştır. Bu ilçelerde yıllık olarak hal, pazaryeri, kesimhane ve mezbaha kaynaklı 153.392,28 ton atık oluştuğu ve bu belediyelerin %67’sinin atıklarını değerlendirmek yerine düzenli depolama tesisine gönderdiği tespit edilmiştir. Yapılan çalışmada bu atıkların düzenli depolama tesisine gönderilmesi sonucu çürütülerek metan gazına dönüştürülmesi, anaerobik çürütme tesisinde metan gazına dönüştürülmesi ve siyah asker sineği larvası (Hermetia Illucens) yetiştiriciliği yöntemiyle hayvan yemine dönüştürülmesi alternatifleri arasında ekonomik mukayese yapılmıştır. Anaerobik çürütme prosesi 204.204.439,00 TL potansiyel getiri ile en yüksek ekonomik faydayı işaret etmekle birlikte, hayvan yemi üretimi mevcut yöntem olan düzenli depolama tesisine yakın bir seviyede 106.211.810,27 TL potansiyel getiriye işaret etmektedir. Ortaya çıkan sonuçlar 174 belediyenin kaynağında ayrı topladıkları organik atığın alternatif yöntemlerle değerlendirilmesinden daha yüksek ekonomik fayda elde edilebileceğini ortaya koymaktadır.
Anahtar Kelimeler
organik atık anaerobik çürütme larva üretimi belediye pazar yeri
Destekleyen Kurum
Türkiye Belediyeler Birliği
Kaynakça
- Braun, R., Holm-nielsen, J. B., and Seadi, T. A. L. (2002). Potential of co-digestion. IEA Bioener. 16, 1–16. doi: 10.1007/s11356-015-4998-1.
- B.S. Dhanya, Archana Mishra, Anuj K. Chandel, Madan L. Verma (2020). Development of sustainable approaches for converting the organic waste to bioenergy, Science of the Total Environment, 723, 138109.
- Büyükşehir Belediyesi Kanunu (2004). Kanun numarası: 5216, Resmî Gazete sayısı: 25531.
- BOTAŞ - Boru Hatları İle Petrol Taşıma Anonim Şirketi (2023). 2023 Yılı Ocak Ayı Doğal Gaz Toptan Satış Fiyat Tarifesi, botas.gov.tr, erişim tarihi: 16.03.2023.
- Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (2018). Ulusal Atık Yönetimi ve Eylem Planı 2023, şekil 3.16, 22.
- Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü (2022). https://cevreselgostergeler.csb.gov.tr/atik-duzenli-depolama-tesis-sayisi-belediye-sayisi-hizmet-verilen-nufus-i-85750, erişim tarihi: 16.03.2023.
- Deiner S, Zurbrügg C, Tockner K. (2009). Conversion of organic material by black soldier fly larvae: establishing optimal feeding rates. Waste Manag. Res. 2009 Sep;27(6):603-10. doi: 10.1177/0734242X09103838. Epub 2009 Jun 5. PMID: 19502252
- Hussein I. Abdel-Shafy, Mona S.M. Mansour (2018). Solid waste issue: Sources, composition, disposal, recycling, and valorization, Egyptian Journal of Petroleum, Volume 27, Issue 4, Pages 1275-1290, ISSN 1110-0621, https://doi.org/10.1016/j.ejpe.2018.07.003.
- Kafle, G. K., & Kim, S. H. (2012). Evaluation of the biogas productivity potential of fish waste: a lab scale batch study. Journal of Biosystems Engineering, 37(5), 302-313.
- K. Spokas, J. Bogner, J.P. Chanton, M. Morcet, C. Aran, C. Graff, Y. Moreau-Le Golvan, I. Hebe (2006). Methane mass balance at three landfill sites: What is the efficiency of capture by gas collection systems?, Waste Management, Volume 26, Issue 5, Pages 516-525, ISSN 0956-053X, https://doi.org/10.1016/j.wasman.2005.07.021.
- Miloud Ouadi, Muhammad Asif Bashir, Lais Galileu Speranza, Hessam Jahangiri*, Andreas Hornung (2019). Food and market waste–a pathway to sustainable fuels and waste valorization, Energy & Fuels 33 (10), 9843-9850, doi: 10.1021/acs.energyfuels.9b01650
- Nasir, I.M., Ghazi, T.I.M., Omar, R., Idris, A., (2013). Anaerobic digestion of cattle manure: influence of inoculum concentration. Int. J. Eng. Technol. 10, 22–26.
- Oppong, M. (2017). Black soldier fly larvae-based fish feed production: Financial feasibility and acceptability analysis (University of Ghana. http://ugspace. ug. edu. gh/handle/123456789/23632).
- Shuang Song, Jun Wei Lim, Jonathan T.E. Lee, Jia Chin Cheong, Sherilyn H. Hoy, Qiang Hu, Jonathan K.N. Tan, Zhongyu Chiam, Srishti Arora, Tiffany Q.H. Lum, Ee Yang Lim, Chi-Hwa Wang, Hugh T.W. Tan, Yen Wah Tong (2021). Food-waste anaerobic digestate as a fertilizer: The agronomic properties of untreated digestate and biochar-filtered digestate residue, Waste Management, Volume 136, 2021, Pages 143-152, ISSN 0956-053X, https://doi.org/10.1016/j.wasman.2021.10.011.
- Tarım ve Orman Bakanlığı (2018). Tarımda Kullanılan Organik, Mineral Ve Mikrobiyal Kaynaklı Gübrelere Dair Yönetmelik, Resmî Gazete Tarihi: 23.02.2018, Resmî Gazete Sayısı: 30341, Ek 3 ve Ek 4.
- Türkiye İstatistik Kurumu (2021). Atık İstatistikleri 2020 Bülteni, yayımlanma tarihi 23 Aralık 2021, sayı: 37198.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 23 Ağustos 2023 |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Aralık 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 15 Sayı: 2 |
