OKUL ÖNCESİ ÇOCUKLARDA ÖĞRETMEN AÇISINDAN HELİKOPTER EBEVEYN TUTUMLARININ ŞİDDET BAĞLAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ

Year 2021, Issue: 41-42, 117 - 143, 26.11.2021

Fatma Ankaralı Gökhan Savaş

Abstract

Bu çalışmada, günümüzde çok yaygın olan aşırı korumacı olarak nitelendirilen helikopter ebeveyn tutumlarının çocuklar üzerindeki olumsuz etkileri ve bu ebeveyn davranışının şiddet olarak görülme nedenleri araştırılmıştır. Çalışmada edinilen en önemli sonuçlardan biri, en kapsamlı tanımıyla bireyin kendisini ifade edebilmesine ve isteklerini yerine getirilebilmesine ket vurmak olarak tanımlanabilen psikolojik şiddetin, bu ebeveyn tutumuyla çocuk üzerinde etkili olduğu yönündedir. Çalışma, helikopter veya aşırı korumacı ailelerin okul öncesi çocuklarda oluşturdukları sosyal, duygusal olumsuzlukları, öğretmenlerinin gözlemlerini ve diğer çocuklarla oluşan uyumsuzluklarını yansıtmaktadır. Araştırma, Ankara’nın merkezinde faaliyet gösteren özel bir anaokulunda, tecrübeleri 3 ile 15 yıl arasında değişen 7 öğretmenden oluşan örneklem grubuyla nitel araştırma yöntemlerinden derinlemesine mülakat tekniği kullanılarak yapılmıştır. Mülakatta katılımcılara helikopter ebeveyne sahip olduklarını düşündükleri 18 çocukta gözlemledikleri sosyal, duygusal ve uyum problemlerine dair sorular sorulmuştur. Bu mülakatlar çözümlendiğinde, anne ve babaların çocukları için en iyisini bildikleri iddiasıyla, onları fiziksel ve duygusal olumsuzluklardan korumak için gösterilen bu tutumun, çocuk üzerinde olumsuz sonuçlarının oldukça fazla olduğu görülmüştür. Ayrıca helikopter tutumun etkisi ve olumsuzlukları en çok çocukta görülse de çocukla iletişim içinde olan herkesi zor durumda bırakıp kötü hissettirmesi nedeniyle de duygusal şiddet olarak değerlendirilebileceği sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

Gizli Şiddet, Helikopter Ebeveyn, Aşırı Korumacı Tutum, Z Kuşağı

The Evaluation of Helicopter Parent Attitudes in Preschool Children Within the Context of Violence from Teacher’s Perspective

Abstract

In this study, we investigate the negative effects of helicopter parental attitudes, which are very common today, and are described as overprotective, on children and the reasons why this parental behavior is seen as violence. According to the results of the study, psychological violence, which could be defined as inhibiting the individuals' ability to express themself and fulfilling their wishes in the most comprehensive definition, is effective on the child with this parental attitude. The study reflects the social and emotional negativities created by helicopter or overprotective families in preschool children, the observations of their teachers, and their incompatibility with other children. The research was conducted in a private kindergarten, with a sample group consisting of 7 teachers with 3 to 15 years of experience, using the in-depth interview technique as one of the qualitative research methods. In the interview, the participants were asked questions about the social, emotional and adjustment problems they observed in 18 children whose parents are considered as helicopter parents. When these interviews were analyzed, it was seen that this attitude, which is shown to protect the parents from physical and emotional negativities, with the claim that they know the best for their children, has quite a lot of negative consequences on the child. In addition, although the effect and negativities of the helicopter attitude are mostly seen in children, it has been concluded that it can also be considered as emotional violence because it leaves everyone who is in contact with the child in a difficult situation and makes them feel bad.

Keywords

Latent Violence, Helicopter Parenting, Overprotective Attitude, Z Generation

References

• Akça, Ö. (2012). Ana-Babaların Çocuk Yetiştirmede Aşırı Koruyucu Olmaları. Akademik bakış dergisi, Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, 29, 1-13.
• Akpolat, Y. ve İnci, Y. (2012). Erzurum’da çocuk ve şiddet. Uluslararası Katılımlı Kadına ve Çocuğa Karşı Şiddet Sempozyumu Bildiri Kitabı (Eds D Şenol, S Yılmaz, T Kıymaz, H Kala), 866-886.
• Alisinanoğlu, F. (2003). Çocukların denetim odağı ile algıladıkları anne tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(1), 97-108.
• Avcı, S. Ç. ve Şatır, D. G. (2020). Yeni Bir Kavram: Helikopter Ebeveynlik. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi, 3(2), 163-168.
• Aydoğdu, F. ve Dilekmen, M. (2016). Ebeveyn tutumlarının çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2).
• Beyaz, E. ve Dalkılıç, M. (2021) Helikopter Ebeveynlik. Scientific Developments for Health and Life Science, 587.
• Çakmak, C., Çapar, H., Konca, M., ve Korku, C. (2017). Bir Halk Sağlığı Sorunu Olarak Çocuklara Yönelik Şiddet: Gazete Haberleri Üzerinden Bir Araştırma. Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(13), 85-101.
• Çalışkan Sarı, A., & Şahin Acar, B. (2018). Annenin Ebeveyn Tutumlarının ve Çocuğun Annesinin Tutumlarıyla İlgili Algısının Çocuğun Duygu Tanıma Becerilerindeki Rolü. 27–50. https://hdl.handle.net/11511/41024.
• Demir, A. (2020). Aşırı Ebeveynlik, Ençoklamacı Karar Verme Eğilimleri ve Kariyer Kararsızlığı İlişkisi: Sinop Örneği. &Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 8(25), 1-14.
• Dönmez, D. (2019). Yeni Nesil Ebeveynlik ve Sosyal Medya Bağlamında Blogger Anneler. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Yapı ve Sosyal Değişme Anabilim Dalı Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Dursun, C. (2019). Ebeveyn Çocuk İlişkisinin Değişen Yüzü: “Proje Çocuk” Kavramına Sosyolojik Bakış. IX. Ulusal Sosyoloji Kongresi Yayımlanmamış Bildiri
• Erkan, E. (2019). Bağımlılık kişilik özellikleri ile ebeveyn duygusal erişebilirliği ve helikopter ebeveyn tutumu ilişkisinde kişilerarası ilişki boyutlarının aracı rolü. Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Ekşi, H., Barış, Ş., ve Demir, İ. (2020). Ergenlerde Helikopter Ebeveyn Tutumu, Şişirilmiş Benlik: Duygusal Özerklik, Sosyal Kaygı Değişkenlerinin Aracı Etkisi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(Armağan Sayısı), 83-100.
• Kaya, A., Bozaslan, H., ve Genç, G. (2012). Üniversite Öğrencilerinin Anne-Baba Tutumlarının Problem Çözme Becerilerine, Sosyal Kaygı Düzeylerine ve Akademik Başarılarına Etkisi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (18), 208-225.
• LeMoyne, T., ve Buchanan, T. (2011). Does “hovering” matter? Helicopter parenting and its effect on well-being. Sociological Spectrum, 31(4), 399-418.
• Marım, Y. ve Kahveci, S. (2021). Helikopter Ebeveyn Tutumları Bağlamında Küresel Köyün Kaygılı Çocukları. 439
• Okant Yaşin, Ç. (2018). Helikopter Ebeveyn Sahibi Y Kuşağının, İş ve Yaşam Tatmini Üzerine Sosyolojik Bir Analiz. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Ana Bilim Dalı Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Reed, K., Duncan, JM, Lucier-Greer, M. ve ark. Helikopter Ebeveynliği ve Yükselen Yetişkin Öz-yeterliği: Ruhsal ve Fiziksel Sağlık İçin Etkileri. J Child Fam Stud 25, 3136–3149 (2016).
• Schiffrin, Holly H. ve Liss, Miriam, "Helikopter Ebeveynliğinin Akademik Motivasyon Üzerindeki Etkileri" (2017). Psikoloji Bilimi. 9.
• Tekin, H. (2006). Nitel Araştırma Yönteminin Bir Veri Toplama Tekniği Olarak Derinlemesine Görüşme. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 3(13), 101-116.
• Yam, F. C., ve Kumcağız, H. (2021). Helikopter Anne Tutumları: Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Doyumları ve Psikolojik İyi Oluşları Üzerindeki Yordayıcı Rolü. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 17(35), 1-1.
• Yaşin, Ç. O., ve Özcan, N. D. (2020). Türkiye’de Helikopter Ebeveyn Sahibi Olan Y Neslinin, Aidiyet, Yaşam Becerisi ve Özgüven Problemleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 7(2), 450-470.
• Yılmaz, H. (2020). Türkiyede Helikopter Ebeveynlik Eğilimi ve Helikopter Ebeveynlerin Demografik Özellikleri. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 20(46), 133-160.
• Yılmaz, H., ve Büyükcebeci, A. (2019). Bazı Pozitif Psikoloji Kavramları Açısından Helikopter Ebeveyn Tutumlarının Sonuçları. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 9(54), 707-744.