OKUL ÖNCESİNDE REHBERLİK HİZMETLERİNİN GEREKLİLİĞİNİN REHBER ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ DOĞRULTUSUNDA DEĞERLENDİRİLMESİ

Year 2018, Issue: 76, 187 - 208, 28.12.2018

Mehmet Kanak Mustafa Ersoy Nazlı Sıla Yerliyurt

Abstract

Bu araştırmada, okul öncesi eğitimde rehber öğretmen görüşleri doğrultusunda rehberlik hizmetlerinin gerekliliğinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, nitel
araştırmada sıkça kullanılan amaçlı örnekleme yöntemlerinden tipik durum örneklemesi kullanılmıştır. Çalışma grubunu Sivas İl Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı, ilkokul ve
ortaokul bünyesindeki okullarda görev yapan 45 (16 Erkek; 29 Kadın) rehber öğretmen oluşturmuştur. Araştırma verileri, araştırmacılar tarafından uzman görüşleri doğrultusunda hazırlanmış açık uçlu sorulardan oluşan görüşme formu ile toplanmıştır. Elde edilen veriler betimsel analiz yöntemi ile değerlendirilmiştir. Uygun temalar oluşturulup
katılımcı görüşleri bu temalar altına sıralanmıştır. Rehberlik hizmetleri hakkında çocukların bilgilendirilmesi, okul öncesi dönemde rehberliğin yeri ve önemi, öğretmenlerin
rehberlik hizmetleri ile ilgili mevcut bilgileri ve eğitim ihtiyaçları ve ebeveynlere yönelik okul öncesi dönemde rehberlik uygulamaları kategorileri ortaya çıkmıştır. Elde edilen
sonuçlara göre, okul öncesi dönemde rehberlik hizmetleri gerekli görülmüş; ancak öğretmenlerin rehberlik uygulamaları konusunda daha fazla bilgilendirilmeleri gerektiği
ortaya çıkmıştır.

Keywords

Okul Öncesi Eğitim, Rehberlik, Rehberlik Hizmetleri, Görüş, Rehber Öğretmen

References

• Akgün, E. (2010). The evaluation of school guidance services from the perspective of preschool teachers. Elementary Education Online, 9(2), 474–483.
• Aliyev, R.,Ergüner-Tekinalp, B., Ülker, R. ve Shine- Edizer, F. (2012). The perceptions of school counselors and principals towards new psychological counseling and guidance services in early childhood education in Turkey. Educational Sciences: Theory & Practice - Special Issue, Autumn, 3083-3098
• Arslan-Kılıçoğlu, E. (2013). Okul öncesi eğitimi öğretmenlerinin etkili rehberlik uygula- malarının gerçekleştirilmesinde eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesi. Yüksek Li- sans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Çocuk Gelişimi ve Ev Yönetimi Eğitimi Anabilim Dalı Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Bölümü, Konya.
• ASCA-American School Counselor Association, (2007). A frame work for school coun- seling programs http://www.schoolcounselor.org. adresinden 06.05.2018 tari- hinde erişilmiştir.
• Benedict, E. A.,Horner, R. H., ve Squires, J. K. (2007). Assessment and implementation of positive behavior support in preschools. Topics in Early Childhood Special Education, 27, 174-192.
• Bilgin, N. H. (2015). Okul öncesi öğretmen adaylarının rehberlik yeterliliklerinin be- lirlenmesi ve bu yeterlilikleri geliştirmeye yönelik bir program çalışması. Ya- yınlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü,
• İstanbul. Bozic, N. ve Carter, A. (2002). Consultation Groups: Participants Views. Educational Psychology in Practice, 18(3), 189-201.
• Büyükgöncü, N. (2013). Okul öncesi eğitim kurumlarında uygulanan bireyi tanıma tek- niklerinin öğretmen görüşü açısından değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yük- sek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
• Camadan, F. ve Sezgin, F. (2012). İlköğretim okulu müdürlerinin okul rehberlik hizmet- lerine ilişkin görüşleri üzerine nitel bir araştırma. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi 2012, 4 (38), 199-211.
• Çelik, H. ve Ekşi, H. (2015). Gömülü teori. İstanbul: Edam.
• Eren, R. (2014). Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı resmi ve bağımsız anaokullarındaki rehberlik ve psikolojik danışma faaliyetlerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Erener, S. (2013). Okul öncesi eğitim kurumlarında öğretmen algılarına göre eğitim de- netmenlerinin rehberlik yeterlikleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mar- mara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Gibsons, R. (1986). Critical theory and education. London: Hodder and Stoughton.
• Ginter, E. J.,Scalise, J. J., ve Presse, N. (1990). The elementary school counselor's role: Perceptions of teachers. The School Counselor, 38, 19-23.
• Gürşimşek, I. (2003). Okul öncesi eğitime aile katılımı ve psikososyal gelişim. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 3(1), 125-144.
• Hoffman, L. R. (1991). Developmental counseling for prekindergarten children: A pre- ventive approach. Elementary School Guidance & Counseling. 26 (1), 56-67.
• Girgin, G. (2007). Çağdaş eğitim sisteminde öğrenci kişilik hizmetleri ve rehberlik. (A.,Kaya) (Ed.). Psikolojik Danışma ve Rehberlik. (4.Baskı). Ankara: Anı Ya- yıncılık.
• Karip, E.,ve Köksal, K. (1999). Okul yöneticilerinin yetiştirilmesi. Eğitim Yönetimi. An- kara: Pegema Akademi, 18, 193-207.
• Kılıçoğlu, E. A. (2013). Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin etkili rehberlik uygulama- larının gerçekleştirilmesinde eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya, Türkiye.
• Kuzgun, Y. (2002). Rehberlik ve Psikolojik Danışma. Ankara: ÖSYM Yayınları MEB.
• Okul Öncesi Eğitimi Genel Müdürlüğü. (2013). Okul Öncesi Eğitim Kurumları Yönet- meliği. https://tegm.meb.gov.tr/dosya/okuloncesi/ooproram.pdf. adresinden 27.04.2018 tarihinde erişilmiştir.
• Okul Öncesi Eğitim Rehberlik Programı. (2012). Milli Eğitim Müdürlüğü Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. http://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2012_ 11/05043157_rehberlik_okuloncesi_2.pdf
• Özgüven, İ. E. (2001). Çağdaş Eğitimde Psikolojik Danışma ve Rehberlik. Ankara: PD- REM Yayınları.
• Stone, C. B. ve Clark, M. A. (2001). School counselors and principals: Partners in support of academic achievement. Brevard Public Schools.
• Tan, H. (1992). Psikolojik danışma ve rehberlik, İstanbul: MEB Yayınları.
• Tekin, G. (2012). Counseling and guidance services in early childhood education: The case of public preschools in Malatya, Turkey. US- China Education Review (10), 875-880.
• Ural, O.ve Ramazan, O. (Editör: S.Özdemir, S.,Bacanlı, H., Sözer, M.), (2007). Türkiye’de okul öncesi eğitimin dünü ve bugünü. Türkiye’de okul öncesi eğitim ve ilköğ- retim sistemi temel sorunlar ve çözüm önerileri. Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayınları.
• Yesilyaprak, B. (2003). Eğitimde rehberlik hizmetleri. Ankara: Nobel Yayınları. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Yüksel-Şahin, F. (2002). Bazı değişkenlerin yönetici adaylarının, okul psikolojik danış- manlarından görev beklentileri düzeylerine etkisi. Eğitim ve Bilim, 2002, Cilt 27, Sayı 123 (13-22).
• Zigler, E. veStyfco, S.J. (2004). Headstart’s national reporting system:Awork in progress. Pediatrics, 114, 858–859.