NEO-PRAGMATİST BİR DÜŞÜNÜR OLAN HANS JOAS’IN DEĞER KAVRAMINA YAKLAŞIMI

Year 2020, Issue: 83, 289 - 298, 30.09.2020

Fatma Tosun Köse

Abstract

Önemli bir neo-pragmatist düşünür olan Hans Joas, değer kavramının akademik çevrelerde tartışmalı bir konu iken, değerin kökeni meselesi üzerinde durulmadığına dikkat çeker. Bu yüzden Joas ‘Değerlerin Oluşumu’ adlı eserinde, sosyoloji ve felsefe alanındaki bazı düşünürlerin değer ve değerin kaynağı hakkındaki düşüncelerini tanıtır ve tartışır. Yaptığı araştırmalar sonucunda Joas pragmatizmin etkisi altında değerin kökenine ilişkin kendi tezini ortaya koyar. Buna göre ‘Değer, insanın kendini inşasındaki deneyimlerinden ve kendi aşkınlık tecrübesinden meydana gelir.’ Fakat buradaki aşkınlık kavramı aşkın bir varlığa atıfta bulunmamakta, insanın kendi dışına çıkıp kendisini aşması anlamına gelmektedir. İnsanın kendi inşa etmesi ise, kendisini diğerlerinden ayıran kimlik kazanma sürecini ifade eder.

Keywords

Değer, Değerin Kökeni, Aşkınlık, Tecrübe, Kimlik, Benlik.

References

• Baessler, K. (2010). Die Entstehung der werte in erfahrung der selbsttranszendenz und durch prozesse der selbstbildung. München: GRIN Verlag.
• Cevizci, A. (2013). Paradigma felsefe sözlüğü. İstanbul: Paradigma.
• Joas, H. (1999). Die entstehung der werte. Frankfurt am Main: Suhrkamp.
• Joas, H. (2002). Wertevermittlung in einer fragmentierten Gesellschaft. Die Politische Meinung, (394), 69-78.
• Kart, B. (2006). Erdem Etiği Normatif midir?. Flsf-Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, (2), 101-108.
• Nietzsche, F. (1998). Ahlakın soykütüğü üstüne (Çev.Ahmet İnam). Ankara: Gündoğan Yayınları. (Eserin orijinali 1887'de yayımlandı.)
• Schößler, S. (2011). Der Neopragmatismus von Hans Joas Handeln, glaube und erfahrung. Berlin: LİT.