Investigating the Relationship Between Turkish Teachers’ Attitudes Towards Information and Communication Technologies and Their Self-Efficacy in Content Development with Web 2.0 Tools

Year 2025, Issue: 101, 91 - 110

Abdulkerim Çiftci , Abdulkadir Kırbaş

https://doi.org/10.17753/sosekev.1606707

Abstract

Information and communication technologies (ICT) and products created within the scope of these technologies are used in the process of meeting many needs of people in the current age. Education and training process is one of the most important life stages in which ICT should take place. Teachers have a great responsibility in this process. The fact that teachers have various ICT competences is of great importance in the process of integrating ICT into education processes. Like all other branch teachers in education systems, it is very important for Turkish teachers to benefit from ICT during the lesson and to develop content with Web 2.0 tools and present it to students. In this study, it was aimed to examine the relationship between Turkish teachers’ attitudes towards ICT and their self-efficacy in developing content with Web 2.0 tools in terms of various variables. In this context, relational survey model, one of the quantitative research designs, was used in the research. In the study; ‘Teachers’ Attitudes towards Information and Communication Technologies Scale’ adapted by Çınar and Alcı (2022) and “A scale development study to determıne Web 2.0 practıcal content development self-effıcacy belıef (W2SEBS)” developed by Birişçi et al. (2017) were used. According to the results of the study, it was observed that Turkish teachers’ attitudes towards ICT differed significantly according to gender, age and education level variables, but did not differ significantly according to internet usage time variable. In addition, it was determined that Turkish teachers’ self-efficacy of developing content with Web 2.0 tools did not show significant difference according to gender, age and internet usage time variables, but showed significant difference according to education level variable. In the study, a significant, positive and weak relationship was found between Turkish teachers’ attitudes towards ICT and their Web 2.0 content development self-efficacy.

Keywords

Turkish teachers, Information and communication technologies, Web 2.0

TÜRKÇE ÖĞRETMENLERİNİN BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI İLE WEB 2.0 ARAÇLARIYLA İÇERİK GELİŞTİRME ÖZ YETERLİKLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Abstract

Yaşanılan çağda insanların birçok ihtiyacının karşılanması sürecinde bilgi ve iletişim teknolojileri (BİT) ve bu teknolojiler kapsamında oluşturulan ürünlerden yararlanılır. Eğitim ve öğretim süreci de BİT’in yer alması gereken en önemli yaşam aşamalarından biridir. Bu süreçte öğretmenlere büyük sorumluluk düşmektedir. Öğretmenlerin çeşitli BİT yetkinliklerine sahip olması BİT’in eğitim süreçlerine entegre edilmesi aşamasında büyük önem arz etmektedir. Eğitim sistemlerinde yer alan diğer tüm branş öğretmenleri gibi Türkçe öğretmenlerinin de ders esnasında BİT’ten yararlanmaları ile Web 2.0 araçlarıyla içerik geliştirip öğrencilere sunmaları oldukça önemlidir. Bu araştırmada Türkçe öğretmenlerinin BİT’e yönelik tutumları ile Web 2.0 araçlarıyla içerik geliştirme öz yeterlikleri arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda yapılan araştırmada nicel araştırma desenlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmada; Çınar ve Alcı (2022) tarafından uyarlanan “Öğretmenlerin Bilgi ve İletişim Teknolojilerine Yönelik Tutumları Ölçeği” ile Birişçi vd. (2017) tarafından geliştirilen “WEB 2.0 Hızlı İçerik Geliştirme Öz yeterlik İnancı Belirlemeye Yönelik Ölçek (W2ÖYİÖ)” kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; Türkçe öğretmenlerinin BİT’e yönelik tutumlarının cinsiyete, yaş ve eğitim düzeyi değişkenine göre anlamlı farklılık gösterdiği; internet kullanım süresi değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermediği görülmüştür. Ayrıca, Türkçe öğretmenlerinin Web 2.0 araçlarıyla içerik geliştirme öz yeterliklerinin cinsiyet, yaş ve internet kullanım süresi değişkenlerine göre anlamlı farklılık göstermediği, eğitim düzeyi değişkenine göre anlamlı farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Araştırmada, Türkçe öğretmenlerinin BİT’e yönelik tutumları ile Web 2.0 içerik geliştirme öz yeterlikleri arasında anlamlı, pozitif ve zayıf yönlü bir ilişki bulunmuştur.

Keywords

Türkçe öğretmenleri, Bilgi ve iletişim teknolojileri, Web 2.0

Supporting Institution

Atatürk Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP) Birimi

References

• Ainley, J., & Carstens, R. (2018). Teaching and Learning International Survey (TALIS) 2018 Conceptual Framework. OECD Education Working Papers Series, No. 187. OECD Publishing, Paris. http://dx.doi.org/10.1787/799337c2-en
• Akdemir, G. (2019). Öğretmenlerin bilgi ve iletişim teknolojilerine yönelik tutumları ve özyeterliklerinin incelenmesi: Çanakkale ili Çan ilçesi örneği (Tez No. 593097) [Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Altuğ, A. (2017). Sınıf öğretmenlerinin bilgi ve iletişim teknolojileri öz yeterliklerinin incelenmesi (Tez No. 477020) [Yüksek lisans tezi, Uşak Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Arslan, M. (2022). İngilizce öğretmenlerinin Web 2.0 hızlı içerik geliştirme öz yeterlik algı düzeyleri ve Web 2.0 uygulamaları hakkındaki görüşleri (Tez No. 742103) [Yüksek lisans tezi, Osmangazi Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Aydoğmuş, M., & Karadağ, Y. (2020). Öğretmen adaylarının bilgi ve iletişim teknolojileri (BİT) yeterlikleri: Ondokuz Mayıs Üniversitesi örneği. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(3), 686-705. https://doi.org/10.17860/mersinefd.715457
• Aytan, T., & Başal, A. (2015). Türkçe öğretmen adaylarının web 2.0 araçlarına yönelik algılarının incelenmesi. Journal of Turkish Studies, 10(7), 149-166. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8388
• Bakır, S. (2020). Attitudes of prospective Turkish language teachers towards instructional technologies and material development course. Journal of Language and Linguistic Studies, 16(1), 265-279. https://doi.org/10.17263/jlls.712805
• Balcı, A. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler (12. baskı). Pegem.
• Banaz, E. (2022). Türkçe öğretmenlerinin web 2.0 araçları kullanma durumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi (Tez No. 748837) [Yüksek lisans tezi, Akdeniz Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Bates, A. W. (2015). Teaching in a digital age: Guidelines for designing teaching and learning. Open Educational Resources Collection.
• Birişçi, S., Ümit, K., Zeki, A., Akaslan, D., & Çelik, S. (2018). Web 2.0 hızlı içerik geliştirme öz-yeterlilik algısını belirlemeye yönelik ölçek (W2ÖYAÖ) geliştirme çalışması. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 8(1), 187-208. https://doi.org/10.17943/etku.335164
• Bora, G. (2023). İlkokullarda çalışan öğretmenlerin web 2.0 araçlarıyla içerik geliştirmeye yönelik öz yeterlik inançlarının incelenmesi (Tez No. 806818) [Yüksek lisans tezi, Binali Yıldırım Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Bozkırlı, K. Ç., & Er, O. (2021). Examination of attitudes towards e-learning of Turkish teacher candidates. Online Submission, 30(1), 753-759. DOI: 10.24205/03276716.2020.2072
• Bülbül, T., & Çuhadar, C. (2012). Okul yöneticilerinin teknoloji liderliği öz yeterlik algıları ile bilgi ve iletişim teknolojilerine yönelik kabulleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(23), 474-499.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem.
• Creswell, J. W., & Creswell, J. D. (2014). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. Sage.
• Çınar, A., Alcı, B. (2022). Teachers’ Attitudes toward information and communication technologies scale: adaptation study to Turkish. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(1), 1-18. https://doi.org/10.19160/eijer.85
• Dağaşan, A. (2025). Uzaktan eğitim uygulamalarına yönelik sosyal bilgiler öğretmen adaylarının deneyimleri: eğitim 4.0 bağlamında bir değerlendirme. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 14(1), 38-57. https://doi.org/10.33206/mjss.1556597
• Demirhan, S. (2012). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin bilgi ve iletişim teknolojilerine ilişkin özyeterlik algıları ve bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanım durumları (Denizli ili örneği) (Tez No. 357093) [Yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Dillenbourg, P. (2013). Design for classroom orchestration. Computers & Education, 69, 485-492. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2013.04.013
• Ersöz, B. (2020). Yeni nesil web paradigması-web 4.0. Bilgisayar Bilimleri ve Teknolojileri Dergisi, 1(2), 58-65. Eyüp, B. (2022). Türkçe öğretmenlerinin Web 2.0 araçlarını kullanma yetkinliklerinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(1), 307-323. https://doi.org/10.17679/inuefd.952051
• Field, A. (2009) Discovering statistics using SPSS. (3. Baskı). Sage.
• Güney, İ., & Mete, P. (2022). Öğretmenlerin bilişim teknolojileri öz yeterlik algıları ile uzaktan eğitime yönelik tutumları arasındaki ilişki. Trakya Eğitim Dergisi, 12(3), 1289-130. https://doi.org/10.24315/tred.976005
• Hakkari, F., Tüysüz, C. & Atalar, T. (2015). Öğretmenlerin bilgisayar yeterlikleri ve öğretimde teknoloji kullanımına ilişkin algılarının çeşitli değişkenler bakımından incelenmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 10 (2), 460-481.
• Horzum, M. B. (2010). Öğretmenlerin web 2.0 araçlarından haberdarlığı, kullanım sıklıkları ve amaçlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 603-634.
• Karaçay, B. (2017, Temmuz 17). Web’i kim icat etti? Dünya’da kaç internet sitesi var? Baki Karaçay. https://bakikaracay.com/webi-kim-icat-etti-dunyada-kac-internet-sitesi/ [Erişim Tarihi: 20.09.2022]
• Karasakaloğlu, N., Saracaloğlu, A. S., & Uça, S. (2011). Türkçe öğretmenlerinin teknoloji tutumları ile bilgi teknolojilerini kullanma düzeylerinin incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 25-36
• Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel.
• Keleş, N. (2024). OECD ülkelerinde kullanılan bilgi ve iletişim teknolojilerinin çok kriterli karar verme yöntemleriyle karşılaştırılması. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 10(2), 215-229. https://doi.org/10.30855/gjeb.2024.10.2.002
• Keskin, M. A., & Uğraş, S. (2022). COVID-19 sürecinde beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin web 2.0 araçlarını kullanma öz yeterliliklerinin incelenmesi. Eurasian Research in Sport Science, 7(2), 69-89. https://doi.org/10.29228/ERISS.22
• Khurram, A. Q. (2022). Lise öğretmenlerinin bilgi ve iletişim teknolojilerine yönelik kabulleri ile teknopedagojik eğitim yeterliklerinin incelenmesi (Tez No. 718102) [Yüksek lisans tezi, Trakya Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Kılıç, S. (2012). Örnekleme yöntemleri. Journal of Mood Disorders, 3(1), 44-46.
• Köksal, S. & Üçer, Ö. (2024). Müziksel işitme – teori eğitimi ve yapay zekâ: mevcut araçların incelenmesi ve geleceğe yönelik öneriler. Uluslararası Sanat ve Sanat Eğitimi Dergisi, 7(17), 155-172. http://dx.doi.org/10.29228/jiajournal.79017
• Laurillard, D. (2013). Teaching as a design science: Building pedagogical patterns for learning and technology. Routledge.
• Musser, J., & O’reilly, T. (2006). Web 2.0. principles and best practices. O’Reilly Media.
• Odabaşı, H. F., & Kabakçı, I. (2007, 12-14, Mayıs). Öğretmenlerin mesleki gelişimlerinde bilgi ve iletişim teknolojileri [Sempozyum Bildirisi]. Uluslarası Öğretmen Yetiştirme Politikaları ve Sorunları Sempozyumu. Azerbaycan Devlet Pedagoji Üniversitesi, (39-43).
• Selwyn, N. (2010). Schools and schooling in the digital age: A critical analysis. Routledge.
• Soy, S. (2023). Beden eğitimi öğretmenlerinin teknostres algıları ile web 2.0 hızlı içerik geliştirme öz yeterlik inançları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Tez No. 781814) [Yüksek lisans tezi, Sıtkı Koçman Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Şimşek, İ., & Yorulmazlar, M. (2022). Beden eğitimi öğretmenlerinin bilgi ve iletişim teknolojileri kullanım düzeylerinin yaratıcı kişilik özelliklerine etkisi. Spor Eğitim Dergisi, 6(3), 181-192. https://doi.org/10.55238/seder.1203029
• Türkben, T., & Alptekin, E. (2023). Türkçe öğretmenlerinin Web 2.0 araçları ile dijital hikâye oluşturma yeterliği. Milli Eğitim Dergisi, 52(238), 909-932. https://doi.org/10.37669/milliegitim.1090534