KAÇARAK EVLENEN KADINLARIN YAŞAM DENEYİMLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2022, Cilt: 22 Sayı: 55, 339 - 376, 29.06.2022

Hatice Kübra Doğancı , Tarık Tuncay

https://doi.org/10.21560/spcd.vi.868028

Cited By: 3

Öz

Bu çalışmanın amacı, kaçarak evlenen kadınların kök aileleri içinde karar alma süreçlerine katılımının, aile içinde cinsiyetçi iş bölümünün, toplumsal cinsiyet rollerinin, kadınların eğitimde kalma sürelerinin ve problemlerle başa çıkma stratejilerinin, ebeveyn tutumlarının ve sosyokültürel kodların kadınların evlenmek amacıyla evden ayrılmasıyla bağlantısının, kaçarak evlenme aşaması ve sonrasında oluşan yaşam deneyimlerinin feminist sosyal hizmet açısından incelenmesidir. Araştırmada, nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini, Düzce’de yaşayan ve kartopu amaçlı örneklem metoduyla seçilmiş 24 katılımcı oluşturmuştur. Araştırmada derinlemesine görüşme ve gözlem teknikleri kullanılmıştır. Görüşmelerden elde edilen veriler MAXQDA10 programı yardımıyla temalara ve kodlara ayrılarak incelenmiştir. Bu araştırmaya göre; kaçarak evlenen kadınların kök ailelerindeki ataerkil aile dinamikleri, otoriter ebeveyn tutumları, evlilik öncesi flört veya cinselliğin yasak oluşu, aile içinde karar alma süreçlerinde söz haklarının bulunmayışı, eğitimden mahrum bırakılmaları ve toplumsal cinsiyet rolleri onların kaçarak evlenmelerine zemin hazırlamaktadır. Kaçarak evlenmenin, kaçarak evlenen kadınların eşleri ve eşlerinin aileleri açısından ekonomik ve toplumsal bazı kazançları olduğu için tercih edildiği; ancak kaçarak evlenen kadınların evlilik şekillerinin, evlilik sürecinde ve hayatlarının geri kalanında onları olumsuz yönde etkilediği, kadınların kaçarak evlenme tercihlerinden kaynaklı olarak suçluluk ve pişmanlık duydukları, eşleri ve eşlerinin aileleri ile kurdukları ilişkilerinde kaçarak evlenmelerinin kendileri açısından genellikle sözlü ve psikolojik şiddet boyutundaki yansımaları nedeniyle dezavantaj yaşadıkları bildirilmiştir. Konuyla ilgili gelecek araştırmalarda kaçarak evlenen kadınların kök aile ilişkileri incelenebilir.

Anahtar Kelimeler

ataerkil aile, feminizm, feminist sosyal hizmet yaklaşımı, kaçarak evlenen kadın, toplumsal cinsiyet

EXPLORING THE EXPERIENCES OF WOMEN ELOPING WITH SOMEONE FOR MARRIAGE

Öz

The aim of this study was to question the connection between elopement of women and their participation in decision-making process within their stem families, sexist division of labor within the family, their gender roles, development of their duration of education and their coping strategies for the problems, their parental attitudes and sociocultural codes, and to examine their elopement phase and subsequent life experiences with a feminist approach perspective. In the study, a qualitative research method was used with a feminist perspective. Sample of the study included 24 eloped women who were living in Duzce and chosen by snowball sampling method. In-depth interview and observation techniques were used in the study. Data which were obtained from the interviews were assessed by splitting into themes and codes by MAXQDA10 program. According to this study, patriarchal family dynamics in the stem families of women, authoritarian parental attitudes, prohibition of dating or sexuality before marriage, absence of their right to speak during decision-taking process within the family, deprivation of them from education and their gender roles form a basis for their elopement. It was also observed that elopement was preferred for some of its economic and social gains for the spouses of eloped women and the families of their spouses; however, marriage types of eloped women affected them in a negative way during their marriage and rest of their lives, they felt guilt and regret due to their preference of elopement and they experienced disadvantages due to the reflections of verbal and psychological violence to themselves within their relationship with their spouses and their families. Future research on the subject may examine the root family relationships of eloped women.

Anahtar Kelimeler

Patriarchal family, feminism, feminist social work approach, eloped women, gender

Kaynakça

• Allendorf, K. (2013). Schemas of Marital Change: From Arranged Marriages to Eloping for Love. Journal of Marriage and Family, (75), 453-469. doi:10.1111/jomf.12003.
• Aydoğdu, A., Yıldırım, K. N., Özkan, M. ve Sedat, Ö. (2012). Gelişimsel ve Durumsal Krize Müdahale: Olgu Sunumu. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 3(2), 92-97. doi:10.5505/phd.2012.19483.
• Barber, J. S. ve Axinn, W. G. (1998). Gender Role Attitudes and Marriage Among Young Women. The Sociological Quarterly, 39(1), 11-31. doi:10.1111/j.1533-8525.1998.tb02347.x
• Beauvoir, S. (2010). Kadın II"İkinci Cins" Evlilik Çağı. (B. Onaran, Çev.)Çağdaş Kadının Kitaplığı (8. bs.). İstanbul: Payel Yayınevi.
• Biz Birlikte Türkiyeyiz, Kültürler Köyü, Bariş Evleri. (2016, 9 Nisan).Yusuf SÖĞÜTDELEN. https://yusufsogutdelen.wordpress.com/2016/04/09/biz-birlikte-turkiyeyiz-kulturler-koyu-baris-evleri/ adresinden erişildi.
• Blank, H. (2008). Virgin: The Untouched History. Bloomsbury Publishing USA.
• Butler, J. (2004). Undoing Gender. Psychology Press.
• Connell, R. W. ve Connell, R. (2005). Masculinities. Univ of California Press.
• Crespi, T. D. ve Sabatelli, R. M. (1993). Adolescent Runaways and Family Strife: A Conflict-Induced Differentiation Framework. Adolescence, 28(112), 867.
• Doğancı, H. K. ve Tuncay, T. (2020). Tarihsel Süreçte Kadının Aile İçindeki Konumunun Feminist Sosyal Hizmet Yaklaşımı Temelinde Değerlendirilmesi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 31(3), 1324-1351.
• Dominelli, L. (2002). Feminist Social Work Theory and Practice. New York: Palgrave.
• Farber, E. D., Kinast, C., McCoard, W. D. ve Falkner, D. (1984). Violence in Families of Adolescent Runaways. Child Abuse & Neglect, 8(3), 295-299. doi:10.1016/0145-2134(84)90069-3
• Gardiner, J. (1976). Political Economy of Domestic Labour in Capitalist Society. D. L. Baker ve S. Allen (Ed.), Dependence and Exploitation in Work and Marrige içinde (ss. 109-120). London: Longman.
• Halberstam, J. (2012). Female Masculinity. Duke University Press. doi:10.1215/9780822378112
• Hill, L., Taylor, J., Richards, F. ve Reddington, S. (2016). “No-One Runs Away For No Reason”: Understanding Safeguarding Issues When Children and Young People Go Missing From Home. Child Abuse Review, 25(3), 192-204. doi:10.1002/car.2322
• İnce, Ş. (2015). İki Kadın Bir Mutfak: Kadınlararası İktidar İlişkileri. Moment Dergi Hacettepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Kültürel Çalışmalar Dergisi, 2(2), 135-156. doi:10.17572/mj2015.2.135156
• Kandiyoti, D. (1988). Bargaining With Patriarchy. Gender & society, 2(3), 274-290.
• Mejiuni, O. (2013). Women and Power. [Electronic Resource]: Education, Religion and Identity. CODESRIA book series. Dakar. http://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=cat01033a&AN=hukk.277595&site=eds-live&authtype=ip,uid adresinden erişildi.
• Neuman, W. L. (2014). Social Research Methods: Qualitative and Quantitative Approaches (7. bs.). United States of America: Pearson Education Limited.
• Özateş, Ö. S. (2007). Sosyal Hizmet Bakış Açısıyla Toplumsal Cinsiyet Ayrımcılığı Nedeniyle Temel Eğitimden Kopan Kız Çocukları Sorunu. Toplum ve Sosyal Hizmet, 18(2). http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423931333.pdf adresinden erişildi.
• Özbay, F. (2002). Evlerde El Kızları: Cariyeler, Evlatlıklar, Gelinler. L. Davidoff (Ed.), Feminist Tarih Yazımında Sınıf ve Cinsiyet içinde . İstanbul: İletişim Yayınları.
• Paechter, C. (2006). Masculine Femininities/Feminine Masculinities: Power, Identities and Gender. Gender and Education, 18(3), 253-263. doi:10.1080/09540250600667785
• Peled, E. ve Muzicant, A. (2008). The Meaning of Home for Runaway Girls. Journal Of Community Psychology, 36(4), 434-451. doi:10.1002/jcop.20222
• Roskill, C. (1994). On the Run. TES: Times Educational Supplement, (4062), 19.
• Scanzoni, J. (1977). Changing Sex Roles and Emerging Directions in Family Decision Making. J Consum Res, 3(4), 185-188. doi:10.1086/208698
• Schaffner, L. (1998). Searching for Connection: A New Look at Teenaged Runaways. Adolescence, 33(131), 619. Secombe, W. (1974). The Housewife and her Labour under Capitalism. Red Pamphlets. IMG Publications. https://books.google.com.tr/books?id=RiRcPgAACAAJ adresinden erişildi.
• Sullivan, P. M. ve Knutson, J. F. (2000). The Prevalence of Disabilities and Maltreatment Among Runaway Children. Child Abuse & Neglect, 24(10), 1275-1288.
• Şenol Cantek, F. ve Akşit, E. E. (2011). Kadınların Kuşaklar ve Sınıflar Arası Bilgi Aktarımları. S. Sancar (Ed.), Birkaç Arpa Boyu... 21. Yüzyıla Girerken Türkiye’de Feminist Çalışmalar içinde (ss. 525-561). İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
• Tekindal, M. ve Uğuz Arsu, Ş. (2020). Nitel Araştırma Yöntemi Olarak Fenomenolojik Yaklaşımın Kapsamı ve Sürecine Yönelik Bir Derleme. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 20(1), 153-172.
• Türkiye Aile Yapısı Araştırması. (2016).Tükiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni. 1 Ocak 2021 tarihinde http://ailetoplum.aile.gov.tr/data/5550af1d369dc51954e43522/taya2013trk.pdf adresinden erişildi.
• Tyler, K. A., Hagewen, K. J. ve Melander, L. A. (2011). Risk Factors for Running Away Among a General Population Sample of Males and Females. Youth & Society, 43(2), 583-608. doi:10.1177/0044118X11400023
• Yeloğlu, Ç., Güveli, H., Kandemir, G. ve Hocaoğlu, Ç. (2012). Kadınlarda Çoklu Ruhsal Travma: Bir Olgu Sunumu. Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi, (25), 263-266. doi:10.5350/DAJPN2012250310