EXAMINATION OF LEADERSHIP ORIENTATIONS OF PHYSICAL EDUCATION TEACHERS

Year 2022, Volume: 20 Issue: 4, 127 - 141, 31.12.2022

İsrafil Yaşın , Filiz Fatma Çolakoğlu

https://doi.org/10.33689/spormetre.1127616

Cited By: 1

Abstract

The study group of the research conducted to examine the leadership orientations of physical education teachers consists of 329 voluntary physical education teachers working in public and private primary, secondary and high schools affiliated with the Ministry of National Education in Mugla in 2020. In the research where the general screening method was used, data were collected by applying the “Multidimensional Leadership Orientations Scale (MLOS)” developed by Dursun et al. (2019a) to physical education teachers via google form. The difference between the groups was examined by applying the Mann Whitney-U test from the non-parametric tests to the variables consisting of two groups and the Kruskal Wallis-H test was applied to the variables consisting of three groups to the scores of the physical education teachers from the scales. Mann Whitney-U test was applied to determine which groups favored the differences obtained as a result of Kruskal Wallis-H test. As a result of the research, it is seen that physical education teachers have more human-resources leadership orientations in terms of leadership orientations. It was determined that there were statistically significant differences in the structural leadership, human-resources leadership, political leadership and charismatic leadership sub-dimensions of MLOS according to age, professional seniority, managerial status and the variables of the institution studied (p<0.05). As a result, it can be said that the higher human-induced leadership orientations of physical education teachers in terms of leadership orientations may have been due to the fact that physical education teachers, whose target audience is students, have mother, father and friendly approaches to their students or athletes in addition to their teaching roles.

Keywords

Physical education teacher, leader, leadership, orientation

Supporting Institution

Yok

Project Number

Yok

References

• Akın, U. (2020). Liderlik. N. Cemaloğlu, M. Özdemir (Eds.), Eğitim yönetimi içinde (131-160). Ankara: Pegem.
• Akıncı, A., Kubilay, İ. (2020). An ınvestigation of physical education teachers' perception of ethical leadership according to some variables. European Journal of Health & Science in Sports, 7(2), 1-12. https://doi.org/10.33598/V1I120201
• Arslan, H., Uslu, B. (2014). Öğretmen adaylarının liderlik yönelimlerinin incelenmesi. e-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(1), 42-60.
• Avcı, Ö. H., Yıldırım, İ. (2014). Ergenlerde şiddet eğilimi, yalnızlık ve sosyal destek. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 157-168.
• Ayten, İ. (2019). Okul sporlarında antrenör olarak yer alan beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin liderlik algıları ile liderlik özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Batman Üniversitesi, Sosyal Bilimler Üniversitesi, Rekreasyon Yönetimi Ana Bilim Dalı, Batman.
• Baltaş, A. (2014). Ekip çalışması ve liderlik. İstanbul: Remzi.
• Başoğlu, B. (2018). Tarihsel süreç içinde Türk spor yönetimi. Ankara: Gazi.
• Bolman, L. G., Deal, T. E. (1991a). Images of leadership. (7). Washington: The National Center for Educational Leadership. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED332345.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Bolman, L. G., Deal, T. E. (1991b). Leadership and management effectiveness: A multi-frame, multi-sector analysis. Human Resource Management, 30(4), 509-534. https://doi.org/10.1002/hrm.3930300406
• Bolman, L. G., Deal, T. E. (2015). Think or sink leading in a vuca world. Leader to Leader, 76, 35-40. https://doi.org/10.1002/ltl.20176
• Can, S. (2002). Resmi ve özel okullardaki okul yöneticileri ve beden eğitimi öğretmenlerinin liderlik davranışı yönünden karşılaştırılması. Doktora tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı, Erzurum.
• Castillo, I., Álvarez, O., Estevan, I., Queralt, A., Molina-García, J. (2017). Passion for teaching, transformational leadership and burnout among physical education teachers. Journal of Sport Psychology, 26(3), 57-61.
• Çelik, O. B., Tamer, K. (2018). Farklı liderlik stillerine sahip olan beden eğitimi öğretmenlerinin sınıf yönetimi davranışlarının incelenmesi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 23(2), 85-101.
• Çelikdağ, C. (2018). Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin duygusal zekâ düzeyleri ile liderlik özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Erzurum ili örneği). Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Kış Sporları ve Spor Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Ana Bilim Dalı, Erzurum.
• Çiçek, H. (2014). Beden eğitimi öğretmenlerinin çalışma ortamlarındaki örgütsel adalet düzeyinin etik liderlik davranışlarına etkisi (Kırıkkale il örneği). Yüksek Lisans Tezi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Ana Bilim Dalı, Burdur.
• Dinçer, T. (2012). Edirne ilinde görev yapan beden eğitimi öğretmenlerinin liderlik davranışlarının değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı, Edirne.
• Doğan, O. (2015). Spor psikolojisi. Ankara: Detay.
• Dursun, E., Göksel, A. (2022). Öğrencilerin liderlik yönelimlerinin incelenmesi (spor bilimleri fakültesi örneği). Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(1), 111-123.
• Dursun, M., Günay, M., Yenel, İ. F. (2019a). Çok yönlü liderlik yönelimleri ölçeği (çylyö): Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 2(2), 333-347.
• Dursun, M., Arı, Ç., Adaş, S. K., Ulun, C. (2019b). Spor örgütlerinde çalışan bireylerin lider kavramına ilişkin metaforik algıları. Oktay Kızar (Ed.), Spor bilimleri alanında araştırma makaleleri içinde (s.199-214). Ankara: Gece.
• Eliçora, A. (2021). Öğretmenlerin öğretmen öz yeterliliği, çeşitlilik ve sosyal adalet algıları ve çok yönlü liderlik yönelimlerinin araştırılması. Route Educational & Social Science Journal, 8(5), 362-377. http://dx.doi.org/10.17121/ressjournal.2957
• Eren, E. (1993). Yönetim ve organizasyon. İstanbul: Beta.
• Ergezer, B. (2003). Liderlik ve özellikleri. Ankara: Ocak.
• Güler, B., Dursun, M., Günay, M. (2020). Spor lisesi öğrencilerinin liderlik yönelimlerinin incelenmesi. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(2), 576-587.
• Güllü, M., Arslan, C. (2009). Beden eğitimi öğretmenlerinin liderlik stilleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(11), 353-368.
• Güney, S. (1999). Davranış bilimleri açısından Atatürk'ün liderliği. Ankara: Ocak.
• Gürses, N. (2015). Beden eğitimi öğretmenlerinin öğretimsel liderlik davranışlarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı, Trabzon.
• Hersey, P., Blanchard, K. H. (1988). Management of organizational behavior:Utilizing human resources. Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice-Hall.
• Karasar, N. (2018). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.
• Katkat, D., Tunçkol, M., Şahin, M. Y. (2005). Beden eğitimi öğretmenlerinin liderlik yönelimlerinin demografik değişkenler bakımından analizi. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 7(1), 39-47.
• Kocaekşi, S., Özbal, A. F., Yavaş, H. (2015). Examinatıon of student control ideologies and leadership behaviors of physical education and sports teachers in terms of different variables. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 186, 451-455.
• Kolzow, D. R. (2014). Leading from within:Building organizational leadership capacity. https://www.iedconline.org/clientuploads/Downloads/edrp/Leading_from_Within.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Mankan, E. (2012). Yönetim ve organizasyon. İzmir: İlya.
• Nacar, E., Gacar, A., Bayrak Ayaş, E. (2017). Beden eğitimi̇ öğretmen adaylarının liderlik özelliklerinin demografik özellikler açısından i̇ncelenmesi̇. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi 5(51), 492-501.
• Northouse, P. G. (2016). Leadership theory and practice. Sage.
• Onur Sezer, G., Bağçeli Kahraman, P. (2018). Öğretmen adaylarının liderlik yönelimlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kastamonu Education Journal, 26(5), 1551-1560. doi:10.24106/kefdergi.2142
• Öktem, T., Kul, M. (2020). Investigation of perceptions concerning leadership roles of physical education and sport teachers. Journal of Education and Learning, 9(5), 277-283. doi:10.5539/jel.v9n5p277
• Öz, N. (2018). Beden eğitimi öğretmenlerinin iletişim becerilerinin liderlik davranışlarına olan etkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı, Gaziantep.
• Pallant, J. (2017). SPSS kullanma kılavuzu spss ile adım adım veri analizi (S. Balcı, B. Ahi, Çev.). Ankara: Anı.
• Patterson, C. (2010). Management briefs management and leadership theory made simple. Ventus Publishing ApS, https://www.researchgate.net/publication/309699666_Management_Briefs_Management_and_Leadership_Theory_Made_Simple/link/581d425808ae40da2cab5421/download sayfasından erişilmiştir.
• Sinanoğlu, Ü. (2019). Kişilik özellikleri ile liderlik yönelimleri arasındaki ilişki: eğitim fakültesi öğrencileri üzerine bir çalışma. Yüksek Lisans Tezi, Doğu Akdeniz Üniversitesi, Eğitim, Öğretim ve Araştırma Enstitüsü, Eğitim Yönetimi ve Denetimi, Kuzey Kıbrıs.
• Sucan, S., Turan, M. B., Pepe, O., Karaoğlu, B., Doğan, D. (2016). The relationship between leadership styles and assertiveness of physical education teachers [Special issue]. International Journal of Science Culture and Sport, 4(1), 11-22. doi:10.14486/IntJSCS530
• Şirin, Y. E., Aydın, Ö., Bilir, F. P. (2018). Transformational-transactional leadership and organizational cynicism perception: Physical education and sport teachers sample. Universal Journal of Educational Research, 6(9), 2008-2018. doi:10.13189/ujer.2018.060920
• Şişman, M. (2018). Öğretim liderliği. Ankara: Pegem.
• Turan, M. B., Gözler, A., Koç, K., Yüce, M. S. (2020). Farklı branş öğretmenlerinin liderlik kültürlerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 3(1), 1-14. doi:10.38021asbid.685193
• Uğur, O. A., Çolakoğlu, T. (2019). Beden eğitimi öğretmenlerinin liderlik davranışlarının iletişim becerileri ile ilişkisinin incelenmesi (Ankara ili örneği). Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(65), 892-898.
• Üstün, F. (2004). Türkiye’nin coğrafi bölgelerine göre beden eğitimi öğretmenlerinin liderlik özelliklerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Spor Yöneticiliği Ana Bilim Dalı, Konya.
• Üşenmez, S. (2004). Hava harp okulu'nda görev yapan beden eğitimi öğretmenlerinin ders içi liderlik davranışlarının öğrenci gözüyle değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Ana Bilim Dalı, Ankara.
• Vroom, V. H., Jago, A. G. (2007). The role of the situation in leadership. American Psychologist, 62(1), 17-24. doi:10.1037/0003-066X.62.1.17
• Yaşar Ekici, F. (2018). Okul öncesi öğretmenlerinin ve okul öncesi öğretmen adaylarının liderlik yönelimleri. International Journal of Academic Value Studies (Javstudies), 4(19), 379-392.
• Yenel, İ. F. (2019). Liderlik. A. A. Yetim (Ed.), Yönetim ve spor içinde (283-304). Ankara: Gazi.
• Yukl, G. (2013). Leadership in organizations (8 b.). New Jersey: Pearson.