Urla Kamanlı Hamamı

Year 2012, Volume: 21 Issue: 2, 1 - 23, 30.04.2014

Türkan Acar

https://doi.org/10.29135/std.172558

Abstract

Yapı, cami, sıbyan mektebi, türbe, çeşme ve hamamdan meydana gelen Yahşi Bey Külliyesi kapsamındadır. Urla Kamanlı Hamamı, kuzey-güney yönünde uzanan dikdörtgen planlıdır. Yapı plan şeması ile enine sıcaklıklı çifte halvetli plan tipindedir. Hamamın kitabesi yoktur. Yapı karakteristik mimari özelliklerinden; kare alanı kubbeli, bir tarafı tonozlu ılıklık mekanı, mukarnas süslemeli pandantifleri ve çeşme nişi ile sıcaklık mekanı, Türk üçgeni ve tromp geçişlere sahip halvet hücreleri ile XV. yüzyıla tarihlenebilir. Yapı bugün işlevsizdir. Yapının özgün dokusu korunarak işlev kazandırılması yönünde bazı çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışma kapsamında yapıdan gelen izler ve Anadolu Türk hamam mimarisinin örnekleri karşılaştırılmıştır. Ulaşılan veriler, hamamın rölöve-restitüsyon-restorasyon projelerinde kullanılmıştır.

Keywords

Hamam, halvet, kubbe, tonoz, su sistemi, ısıtma sistemi

Urla Kamanlı Hammam

Abstract

The building was situated in Yahşi Bey Complex, which was composed of a mosque, a primary school, a tomb, a fountain and a bath. Urla Kamanlı Hamamı has a lengthwise rectangular plan, extending along an axis in the north-south direction of the main spatial components. The building can be evaluated within the plan type that is elongated rectangular sıcaklık with domed central unit and two halvets. The bath has no inscription. It can be dated to the 15th century according to its architectural characteristics that are the square planned domed ılıklık space extending to a vaulted unit to one side, the muqarnas decorated pendentives and fountain niche on the main sıcaklık space, and the belts of Turkish triangles and lobed squinches at the corner of the halvets. The building is functionless today. Structure of the authenticity projected some studies have been carried for gain function. In this work, it compared with trace of the structure and examples of Anatolian Turkish bath building. The date used in surveyrestitution-restoration project of the bath

Keywords

bath, water system, dome, vault, ottoman architecture

References

• Acar, T. Urla Hersekzade Ahmet Paşa Hamamı’nın Araştırma Kazısı Sonrasında Rölöve-Restitüsyon-Restorasyon Yaklaşımı, Tarih Okulu, XII, İzmir, 2012, s.129- 153.
• Aru, K. A., Türk Hamamları Etüdü, İstanbul, 1949, İTÜ Yayınları.
• Aslanapa, O., Yüzyıllar Boyunca Türk Sanatı (XIV. yy.), İstanbul, 1977, Milli Eğitim Yayınları.
• Ayverdi, E. H., İstanbul Mimari Çağının Menşe'i, Osmanlı Mimarisinin İlk Devri (1230-1402), İstanbul, 1966, İstanbul Fetih Cemiyeti Yayınları.
• Bayrakal, S., Urla ve Köylerindeki Türk Dönemi Anıtları, İzmir, 2009, Ege Üniversitesi Yayınları.
• Çakmak, C., Tire Hamamları, Ankara, 2002, Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Çal, H., Niksar’da Türk Eserleri, Ankara, 1989, Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Erken, S., Türkiye’de Vakıf Abideler ve Eski Eserler, II, Ankara, 1977, Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları.
• Eyice, S., ‘‘İznik’te Büyük Hamam ve Osmanlı Devri Hamamları Hakkında Bir Deneme’’, Tarih Dergisi, XI, İstanbul, 1960, s. 99-120.
• Önge, Y., Anadolu’da XII.-XIII. Yüzyıl Türk Hamamları, Ankara, 1995, Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları.
• Reyhan, K., Construction Techniques and Materials of the Ottoman Period Baths in Seferihisar–Urla Region. İzmir Institute of Technology Master Thesis of Architectural Restoration Department, İzmir, July 2004.
• Ürer, H., İzmir Hamamları, Ankara, 2002, Kültür Bakanlığı Yayınları.