Amaç: Çalışmada, ailesinde meme kanseri öyküsü olan kadınlarda meme kanseri tarama davranışlarını (kendi kendine meme muayenesi (KKMM), klinik meme muayenesi (KMM) ve mamografi) ve tarama davranışlarını etkileyen faktörleri belirlemek amaçlandı.
Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı tipte planlanan çalışmanın örneklemini, İstanbul’da bir şehir hastanesinin onkoloji kliniğinde Mart 2016-Mart 2017 tarihleri arasında tanı almış, meme kanserli hasta yakını olan 316 kadın oluşturdu. Çalışmada veriler, Birey Bilgi Formu, Meme Kanseri Sağlık İnanç Modeli Ölçeği, Mamografi Yeterlik Ölçeği ve Meme Kanseri Korku Ölçeği ile toplandı. Veriler tanımlayıcı istatistikler, tek yönlü anova testi, student t testi ve lojistik regresyon analizi ile değerlendirildi.
Bulgular: Çalışmada düzenli kendi kendine meme muayenesi yapma oranı %29, klinik meme muayenesi yaptırma oranı %28 ve 40 yaş üstü kadınlarda mamografi çektirme oranı %23’tür. KKMM yapmayı etkileyen faktörler eğitim, gelir, meme probleminin varlığı, KKMM yarar, güven, KKMM engel ve meme kanseri korkusudur (p<0,05). KMM yaptırmayı etkileyen faktörler yaş, meme probleminin varlığı, sağlık motivasyonu ve meme kanseri korkusudur (p<0,05). Mamografi çektirmeyi etkileyen faktörler yaş, meme probleminin varlığı, mamografi engel, mamografi yeterlik ve meme kanseri korkusudur (p<0,05).
Sonuç: Aile öyküsü olan kadınlarda meme kanseri tarama davranışlarının sergilenme oranı düşüktür. Tarama davranışlarının sergilenme oranını artıracak yapılandırılmış meme sağlığını geliştiren programlara ihtiyaç vardır. Bu programlarda tarama davranışlarını etkileyen sağlık algılarının ve diğer faktörlerin dikkate alınması önemlidir.
Bu makale, İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Halk Sağlığı Hemşireliği Anabilim Dalı’nda hazırlanan yüksek lisans tezine dayanmaktadır. Çalışmaya katılan katılımcılara teşekkür ederiz.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Health Care Administration |
Journal Section | Orijinal Research |
Authors | |
Publication Date | July 12, 2022 |
Published in Issue | Year 2022 Volume: 31 Issue: 3 |