BibTex RIS Cite

Türk Edebiyatında ‘Manzum Tiyatro’ Formunun Doğuşu

Year 2007, Volume: 24 Issue: 24, 43 - 67, 01.04.2007
https://doi.org/10.1501/TAD_0000000087

Abstract

References

  • AND, Metin, Geleneksel Türk Tiyatrosu, İnkılâp Ktbv. Yay., İst., 1985.
  • ANDREWS, Walter G., Şiirin Sesi Toplumun Şarkısı, (Çev. Tansel Güney),

TÜRK EDEBİYATINDA ‘MANZUM TİYATRO’ FORMUNUN DOĞUŞU

Year 2007, Volume: 24 Issue: 24, 43 - 67, 01.04.2007
https://doi.org/10.1501/TAD_0000000087

Abstract

Manzum Tiyatro, ‘dramatik şiir’in (dramatic poetry) tiyatro türüyle
birleşiminden doğmuştur. Bu formu tanımlamak üzere, manzum tiyatro
(verse drama), dramatik nazım (dramatic verse) ve tiyatro şiiri kavramları
da kullanılmaktadır. Dramatik nazmın başlıca görevi anlaşılır olmak ve
hikâyeyi ileriye taşımaktır.
Dramatik nazmın, bu özellikleri barındırmanın yanında şiir sanatının
karakterini oluşturan ışıltılı ve yoğun bir anlama ulaşarak dramatik şiir
seviyesine yükselmesi yazarın başarısını belirleyen önemli bir gelişmedir.
Tiyatro zaten şiirle beraber doğmuştur. Müzikli ve şiirli tiyatroya her
dönemde ilgi gösterilmesi, tiyatro sanatının, koparıldığı kayayı bütünüyle
unutmamış olduğunu gösterir. Türk Edebiyatının ilk manzum tiyatro
eserleri Batılı etkilerle yazılmakla birlikte Türk Edebiyatı geleneğinin
ürünleri olan Geleneksel Türk Tiyatrosu, Destanlar, Türk Halk Hikâyeleri
ve Mesnevîlerden de izler taşırlar. Bu eserler Türk Edebiyatında manzum
tiyatro formunun bilinçaltını oluştururlar. Manzum tiyatronun şekle ait
özelliklerini karşılamak üzere Türk Edebiyatında mesnevî formu hazır
beklemektedir. Eserlerin içeriğini oluşturacak trajik duygu ise Doğu
felsefesinin sanat eserleri vasıtasıyla geliştirdiği kendine has bir yapı
taşımaktadır. Türk Edebiyatında Següzeşt-i Pervîz (1866) ile doğan bu
formun sağlıklı bir şekilde gelişebilmesi için (tabiilik, akıcılık, esneklik,
dramatik yürüyüşe ayak uydurabilme) Tanzimat yıllarından başlayarak
yazarların bilinçli arayışların varlığını görürüz.
İlk eserler, ait oldukları formun doğuş noktasında gelenekten veya
dışarıdan gelen tesirleri ele veren şüphesiz en saf ve dürüst örneklerdir.
Batı edebiyatının manzum tiyatroyu bırakarak mensur tiyatroya yönelmiş
olduğu bir dönemde Türk Edebiyatında uyanan manzum tiyatro yazma
hevesi bu forma bütünüyle sadık çok parlak eserler ortaya koyamamıştır.
Bununla beraber, dramatik şiir alanında uygulanan yenilikler lirik şiire de
yol göstermiş ve manzum tiyatro yazma çabası Türk nazmının gelişmesi
adına önemli fikrî tartışmalara zemin hazırlamıştır.

References

  • AND, Metin, Geleneksel Türk Tiyatrosu, İnkılâp Ktbv. Yay., İst., 1985.
  • ANDREWS, Walter G., Şiirin Sesi Toplumun Şarkısı, (Çev. Tansel Güney),
There are 2 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section Articles
Authors

Ayşe Ulusoy Tunçel This is me

Publication Date April 1, 2007
Published in Issue Year 2007 Volume: 24 Issue: 24

Cite

APA Ulusoy Tunçel, A. (2007). TÜRK EDEBİYATINDA ‘MANZUM TİYATRO’ FORMUNUN DOĞUŞU. Tiyatro Araştırmaları Dergisi, 24(24), 43-67. https://doi.org/10.1501/TAD_0000000087
AMA Ulusoy Tunçel A. TÜRK EDEBİYATINDA ‘MANZUM TİYATRO’ FORMUNUN DOĞUŞU. Tiyatro Araştırmaları Dergisi. April 2007;24(24):43-67. doi:10.1501/TAD_0000000087
Chicago Ulusoy Tunçel, Ayşe. “TÜRK EDEBİYATINDA ‘MANZUM TİYATRO’ FORMUNUN DOĞUŞU”. Tiyatro Araştırmaları Dergisi 24, no. 24 (April 2007): 43-67. https://doi.org/10.1501/TAD_0000000087.
EndNote Ulusoy Tunçel A (April 1, 2007) TÜRK EDEBİYATINDA ‘MANZUM TİYATRO’ FORMUNUN DOĞUŞU. Tiyatro Araştırmaları Dergisi 24 24 43–67.
IEEE A. Ulusoy Tunçel, “TÜRK EDEBİYATINDA ‘MANZUM TİYATRO’ FORMUNUN DOĞUŞU”, Tiyatro Araştırmaları Dergisi, vol. 24, no. 24, pp. 43–67, 2007, doi: 10.1501/TAD_0000000087.
ISNAD Ulusoy Tunçel, Ayşe. “TÜRK EDEBİYATINDA ‘MANZUM TİYATRO’ FORMUNUN DOĞUŞU”. Tiyatro Araştırmaları Dergisi 24/24 (April 2007), 43-67. https://doi.org/10.1501/TAD_0000000087.
JAMA Ulusoy Tunçel A. TÜRK EDEBİYATINDA ‘MANZUM TİYATRO’ FORMUNUN DOĞUŞU. Tiyatro Araştırmaları Dergisi. 2007;24:43–67.
MLA Ulusoy Tunçel, Ayşe. “TÜRK EDEBİYATINDA ‘MANZUM TİYATRO’ FORMUNUN DOĞUŞU”. Tiyatro Araştırmaları Dergisi, vol. 24, no. 24, 2007, pp. 43-67, doi:10.1501/TAD_0000000087.
Vancouver Ulusoy Tunçel A. TÜRK EDEBİYATINDA ‘MANZUM TİYATRO’ FORMUNUN DOĞUŞU. Tiyatro Araştırmaları Dergisi. 2007;24(24):43-67.