Research Article
BibTex RIS Cite

Evaluation of Wahidī and Celalāyn Exegesis from the Standpoint of Ulūm al-Qur’ān

Year 2019, Volume: 3 Issue: 1 - TADER 2019 APRIL, 193 - 212, 30.04.2019
https://doi.org/10.31121/tader.551387

Abstract

Interpretation activities to understand the
Holy Qur’an better, goes back to the time of Prophet Muhammed. Over time, these
activities have developed and gained a systematic identity. The concept of
sciences of Qur’an, which is one of the subjects of Qur’an interpretation, has
an important place in the analysis of the Qur’an.It is known that
Wahidī, one of the Qur’an interpreters of the 5th century,
was an important figure in Arabic Language and Literature as well as in the
field of Qur’an interpretation and Qur’anic sciences.His work, “al-Waj
ēzfīTafsīr al-Kitāb al-Azīz”, which is a great interpretation of Qur’an, is
considered among “Tafs
īr al-Celalāyn” sources. In addition, Tafsīr al-Celalāyn, which was written by Celāl ad-Dīn al-Mahallī and Celāl ad-Dīnal-Suyutī, is accepted as “the essence of the Interpretation of Qur’an” and
taught in different educational institutions for centuries.In this study, after
the definition of the concept of sciences of Qur’an, these two works will be
compared within the framework of the concept of sciences of Qur’an.In the
comparison, the subjects such as asb
ābal-nuzūl, naskh–mensūh, muhkam and mutashabih (Clear and Ambiguous Verses),
al-hur
ūf al-muqatta (detached letters) and
al-wujūhwa al-nazāir will be discussed. There will also be an assessment of the
extent to which the Interpreters benefit from the Qur’anic sciences and the
method they used in this process. Besides these, the lives and other works of
the authors examined will be briefly mentioned. 

References

  • Arslan, Şükrü. “Mahallî”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 27: 326-327. Ankara: TDV Yayınları, 2003.
  • Bilmen, Ömer Nasûhi. Büyük Tefsir Tarihi.İstanbul: Bilmen Yayınevi, 1973.
  • Cerrahoğlu, İsmail. Tefsir Usûlü. Ankara: TDV Yayınları,2012.
  • Çetin, Abdurrahman. “Vâhidî”.Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 42: 438-439. İstanbul: TDV Yayınları, 2012.
  • Demirci, Muhsin. Tefsir Usûlü. İstanbul: İfav Yayınları, 2013.
  • Demirci, Muhsin. “Esbâb-ı Nüzûl”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 11: 360-362. İstanbul: TDV Yayınları, 1995.
  • Doğru, Mehmet Emin. “Nesh Kavramı ve Celâleyn Tefsîri’ndeki Mensûh Âyetler”.Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, 2015.
  • Duman, M. Zek¬i – Altundağ, Mustafa. “Hurûf-ı mukattaa”.Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 1998.
  • Elmalı, Hüseyin– Arslan, Şükrü. “Garîb”.Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 1996.
  • Gülşen, Ekrem.KurtubîTefsiri’ndeEsbâb-ı Nüzûl. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi, 2002.
  • İsfahânî, Râgıb. el-Müfredât fî garîbi’l-Kur’ân.thk. Muhammed Seyyidi. b.y.: Mustafa el-Babi el-Halebi, 1381/1961.
  • Kahveci, İhsan.Fahreddin er-Râzi’ninMefâtîhu’l-Ğayb Adlı Tefsirinde Ulûmu’l-Kur’ân.YayımlanmamışYüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, 2001.
  • Kattân, Mennâ‘ Halîl.Mebâhis fî ‘ulûmi’l-Kur’an. Beyrut: Müessesetü’r Risâle, 1401/1981.
  • Kehhâle, Ömer Rıza.Muʿcemü’l-müʾellifîn. Beyrut: Daruİhya’it- Türâsi’l-Arabî, b.t.y.
  • Subhi, Salih.Mebâhis fî ‘ulûmi’l-Kur’an. Beyrut: Dârü’l-‘İlmli’lMelâyîn, 1985.
  • Süyûtî, Celâlddin.el-İtkân fî ’ulûmi’l-Kur’ân.trc.Sakıp Yıldız– Hüseyin Avni Çelik.İstanbul: Hikmet Neşriyat, 1987.
  • Süyûtî, Celâleddîn Abdurrahmân. Lübâbü’n-nükūl fî esbâbi’n-nüzûl. Beyrut: Dâruİhyâi’l-Ulûm, 1403/1983.
  • Süyûtî, Celâleddîn Abdurrahmân. el- İtkân fî ’ulûmi’l-Kur’ân. Beyrut: Darü’lKütübü’lİlmiyye
  • Tehânevî, Mustafa Ahmet.Keşşâfü ıstılahâti’l-fünûn ve’l-‘ulûm. İstanbul: 1404/1894.
  • Turgut, Ali.TefsirUsûlü ve Kaynakları.İstanbul: İfav Yayınları, 1991.
  • Vâhidî, Ebü’lHasen.el-Vecîz fî tefsîril-kitâbi’l-‘azîz. thk. SafvânAdnânDavûdî. Beyrut: Dârü’ş-Şamiyye, 1415/1995.
  • Vahidî, Ebü’lHasen.Esbâbü’n-nüzûl. Beyrut: Dâru’lKütübü’lİlmiyye, 1402/982.
  • Zehebî, Muhammed Hüseyin.et-Tefsîr ve’l müfessirûn. b.y.:Darü’lKütübü’lHadîs, 1396/1976.
  • Zerkeşî, Bedrüddin.el-Burhân fî ’ulûmi’l-Kur’ân. thk. Ebü’l-Fazl İbrâhim.b.y.:Daruİhyâi‘lKütübi’lArabiyye, 1376/1987.
  • Zürkānî, Muhammed Abdülazîm.Menâhilü’l-’irfân fî ‘ulûmi’l-Kur’ân. thk. Fevvâz Ahmed Zemerlî. Beyrut: Darü’lKitâbü’l Arabî, 1417/1996.

Vâhidî’nin el-Vecîz Tefsiri ile Celâleyn Tefsirlerinin Ulûmü’l Kur’ân Açısından Karşılaştırılması

Year 2019, Volume: 3 Issue: 1 - TADER 2019 APRIL, 193 - 212, 30.04.2019
https://doi.org/10.31121/tader.551387

Abstract

Kur’ân-ı Kerîm’i
daha iyi anlamak için yapılan tefsir faaliyetleri, Hz. Peygamber zamanında
başlamıştır. Zamanla bu faaliyetler daha da gelişerek tefsir çalışmaları
sistematik bir hüviyet kazanmıştır. Tefsir ilminin konuları arasında yer alan
“Ulûmü’l-Kur’ân” ise Kur’ân’ın anlaşılmasında önemli bir yere sahiptir. 5.
yüzyıl müfessirlerinden Vâhidî’nin, tefsir ve Kur’ân ilimleri sahasında olduğu
gibi Arap dili ve Edebiyatı’nda da söz sahibi olduğu bilinmektedir. Muhtasar
bir tefsir olan “el-Vecîz fî tefsîri’l-kitâbi’l-‘azîz” adlı eseri “Tefsîrü’l-Celâleyn”in
kaynakları arasında gösterilmektedir. Ayrıca “Tefsirlerin özü” olarak meşhur
olan ve asırlar boyu farklı eğitim müesseselerinde tedris edilen “Tefsirü’l-Celâleyn”,Celâleddin
el-Mahallî ve Celâleddin es-Süyûtî tarafından kaleme alınmıştır. Bu çalışmada
Ulûmü’l-Kur’ân’ın tanımına yer verdikten sonra bu iki eserin Ulûmü’l-Kur’ân
çerçevesinde mukayesesi yapılacaktır. Mukayesede esbâb-ı nüzûl, nâsih-mensûh,
muhkem-müteşâbih, hurûf-ı mukataa, garîbü’l-Kur’ân, vücûh-nezâir gibi konulara
yer verilecektir. Müfessirlerin Kur’an ilimlerinden hangi ölçüde
yararlandıkları ve bu ilimlere yer verirken nasıl bir metot takip ettikleri
hakkında da değerlendirmeler yapılacaktır. Ayrıca eserlerini incelediğimiz
müelliflerin hayatlarına ve eserlerine kısaca değinilecektir.

References

  • Arslan, Şükrü. “Mahallî”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 27: 326-327. Ankara: TDV Yayınları, 2003.
  • Bilmen, Ömer Nasûhi. Büyük Tefsir Tarihi.İstanbul: Bilmen Yayınevi, 1973.
  • Cerrahoğlu, İsmail. Tefsir Usûlü. Ankara: TDV Yayınları,2012.
  • Çetin, Abdurrahman. “Vâhidî”.Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 42: 438-439. İstanbul: TDV Yayınları, 2012.
  • Demirci, Muhsin. Tefsir Usûlü. İstanbul: İfav Yayınları, 2013.
  • Demirci, Muhsin. “Esbâb-ı Nüzûl”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 11: 360-362. İstanbul: TDV Yayınları, 1995.
  • Doğru, Mehmet Emin. “Nesh Kavramı ve Celâleyn Tefsîri’ndeki Mensûh Âyetler”.Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, 2015.
  • Duman, M. Zek¬i – Altundağ, Mustafa. “Hurûf-ı mukattaa”.Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 1998.
  • Elmalı, Hüseyin– Arslan, Şükrü. “Garîb”.Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 1996.
  • Gülşen, Ekrem.KurtubîTefsiri’ndeEsbâb-ı Nüzûl. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi, 2002.
  • İsfahânî, Râgıb. el-Müfredât fî garîbi’l-Kur’ân.thk. Muhammed Seyyidi. b.y.: Mustafa el-Babi el-Halebi, 1381/1961.
  • Kahveci, İhsan.Fahreddin er-Râzi’ninMefâtîhu’l-Ğayb Adlı Tefsirinde Ulûmu’l-Kur’ân.YayımlanmamışYüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, 2001.
  • Kattân, Mennâ‘ Halîl.Mebâhis fî ‘ulûmi’l-Kur’an. Beyrut: Müessesetü’r Risâle, 1401/1981.
  • Kehhâle, Ömer Rıza.Muʿcemü’l-müʾellifîn. Beyrut: Daruİhya’it- Türâsi’l-Arabî, b.t.y.
  • Subhi, Salih.Mebâhis fî ‘ulûmi’l-Kur’an. Beyrut: Dârü’l-‘İlmli’lMelâyîn, 1985.
  • Süyûtî, Celâlddin.el-İtkân fî ’ulûmi’l-Kur’ân.trc.Sakıp Yıldız– Hüseyin Avni Çelik.İstanbul: Hikmet Neşriyat, 1987.
  • Süyûtî, Celâleddîn Abdurrahmân. Lübâbü’n-nükūl fî esbâbi’n-nüzûl. Beyrut: Dâruİhyâi’l-Ulûm, 1403/1983.
  • Süyûtî, Celâleddîn Abdurrahmân. el- İtkân fî ’ulûmi’l-Kur’ân. Beyrut: Darü’lKütübü’lİlmiyye
  • Tehânevî, Mustafa Ahmet.Keşşâfü ıstılahâti’l-fünûn ve’l-‘ulûm. İstanbul: 1404/1894.
  • Turgut, Ali.TefsirUsûlü ve Kaynakları.İstanbul: İfav Yayınları, 1991.
  • Vâhidî, Ebü’lHasen.el-Vecîz fî tefsîril-kitâbi’l-‘azîz. thk. SafvânAdnânDavûdî. Beyrut: Dârü’ş-Şamiyye, 1415/1995.
  • Vahidî, Ebü’lHasen.Esbâbü’n-nüzûl. Beyrut: Dâru’lKütübü’lİlmiyye, 1402/982.
  • Zehebî, Muhammed Hüseyin.et-Tefsîr ve’l müfessirûn. b.y.:Darü’lKütübü’lHadîs, 1396/1976.
  • Zerkeşî, Bedrüddin.el-Burhân fî ’ulûmi’l-Kur’ân. thk. Ebü’l-Fazl İbrâhim.b.y.:Daruİhyâi‘lKütübi’lArabiyye, 1376/1987.
  • Zürkānî, Muhammed Abdülazîm.Menâhilü’l-’irfân fî ‘ulûmi’l-Kur’ân. thk. Fevvâz Ahmed Zemerlî. Beyrut: Darü’lKitâbü’l Arabî, 1417/1996.
There are 25 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Religious Studies
Journal Section ARAŞTIRMA MAKALESİ
Authors

Semra Emanet 0000-0003-1638-5294

Publication Date April 30, 2019
Submission Date April 9, 2019
Acceptance Date April 25, 2019
Published in Issue Year 2019 Volume: 3 Issue: 1 - TADER 2019 APRIL

Cite

APA Emanet, S. (2019). Vâhidî’nin el-Vecîz Tefsiri ile Celâleyn Tefsirlerinin Ulûmü’l Kur’ân Açısından Karşılaştırılması. Tefsir Araştırmaları Dergisi, 3(1), 193-212. https://doi.org/10.31121/tader.551387
AMA Emanet S. Vâhidî’nin el-Vecîz Tefsiri ile Celâleyn Tefsirlerinin Ulûmü’l Kur’ân Açısından Karşılaştırılması. TADER. April 2019;3(1):193-212. doi:10.31121/tader.551387
Chicago Emanet, Semra. “Vâhidî’nin El-Vecîz Tefsiri Ile Celâleyn Tefsirlerinin Ulûmü’l Kur’ân Açısından Karşılaştırılması”. Tefsir Araştırmaları Dergisi 3, no. 1 (April 2019): 193-212. https://doi.org/10.31121/tader.551387.
EndNote Emanet S (April 1, 2019) Vâhidî’nin el-Vecîz Tefsiri ile Celâleyn Tefsirlerinin Ulûmü’l Kur’ân Açısından Karşılaştırılması. Tefsir Araştırmaları Dergisi 3 1 193–212.
IEEE S. Emanet, “Vâhidî’nin el-Vecîz Tefsiri ile Celâleyn Tefsirlerinin Ulûmü’l Kur’ân Açısından Karşılaştırılması”, TADER, vol. 3, no. 1, pp. 193–212, 2019, doi: 10.31121/tader.551387.
ISNAD Emanet, Semra. “Vâhidî’nin El-Vecîz Tefsiri Ile Celâleyn Tefsirlerinin Ulûmü’l Kur’ân Açısından Karşılaştırılması”. Tefsir Araştırmaları Dergisi 3/1 (April 2019), 193-212. https://doi.org/10.31121/tader.551387.
JAMA Emanet S. Vâhidî’nin el-Vecîz Tefsiri ile Celâleyn Tefsirlerinin Ulûmü’l Kur’ân Açısından Karşılaştırılması. TADER. 2019;3:193–212.
MLA Emanet, Semra. “Vâhidî’nin El-Vecîz Tefsiri Ile Celâleyn Tefsirlerinin Ulûmü’l Kur’ân Açısından Karşılaştırılması”. Tefsir Araştırmaları Dergisi, vol. 3, no. 1, 2019, pp. 193-12, doi:10.31121/tader.551387.
Vancouver Emanet S. Vâhidî’nin el-Vecîz Tefsiri ile Celâleyn Tefsirlerinin Ulûmü’l Kur’ân Açısından Karşılaştırılması. TADER. 2019;3(1):193-212.