Değerler Eğitiminde Örnek Bir Kurum: Bayrampaşa Bilgi Merkezi

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 2, 21 - 44, 13.01.2021

Muhammet Übeydullah Öztabak

Öz

Değerler, önemli yaşam hedefleri ya da bireyin yaşamına yol gösteren standartlar olarak tanımlanabilir. Değerler, davranışlara kaynaklık eden ve onları yargılamaya yarayan anlayışlardır. Değerler ayrıca, bireylerin neyi önemli gördüklerini tanımlayarak istekleri, tercihleri, arzu edilen ve edilmeyen durumları gösterir. Eğitimin bir işlevi de toplumsal değerlerin gelecek kuşaklara aktarılmasıdır. Ebeveynler, çocuklarının okullarda aldıkları değerler eğitimini yetersiz görüp takviye amaçlı farklı kurumları devreye sokmuşlardır. Böylece çocuklarının, aile ve okul dışında geçirecekleri zamanı ve çevreyi mümkün olduğunca güvenilir kurumlarda geçirmelerini sağlamış olmaktadırlar. Bu araştırmanın amacı, öğrencilere sosyal, sportif, kültürel, ahlaki, sanatsal ve akademik yönlerden katkı sağlamak amacıyla kurulmuş bir yaygın eğitim kurumu olan İstanbul Bayrampaşa Bilgi Merkezi’nde 4 ila 8. sınıf öğrencilerine yönelik yürütülen değerler eğitimi modelinin incelenmesidir. Araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden “Durum Çalışması” deseni kullanılmıştır. Araştırmadaki veriler; ilgili literatürün taranması, öğretmenlerle yüz yüze yapılandırılmış görüşme yöntemi kullanılarak ve kurumda uzun süreli gözlemler yapılarak elde edilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Değerler eğitimi, Bilgi merkezi, Bilgi evleri, Yaygın eğitim, İlköğretim

Kaynakça

• Akbaş, O. (2008). Değer eğitimi akımlarına genel bir bakış. Değerler Eğitimi Dergisi, 6(16), 9-27.
• Aspin, D. N. (2000). Values, beliefs, and attitudes in education: the nature of values and their place and promotion in schools. Education, Culture, and Values, 14, 197-218.
• Aydın, İ. (2006). Eğitim ve öğretimde etik. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Coombs-Richardson, R. & Tolson H. (2005). A comparison of values rankings for selected American and Australian teachers. Journal of Research in International Education, 4, 263-277.
• Costa, P. T. Jr., & McCrae, R. R. (2001). A theoretical context for adult temperament. T. D. Wachs, & G. A. Kohnstamm (Eds.), Temperament in Context içinde (s. 1–21). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.
• Çağlar, A. (2005). Okul öncesi dönemde değerler eğitimi. Erken Çocuklukta Gelişim ve Eğitimde Yeni Yaklaşımlar 2. (Ed. M. Sevinç). İstanbul: Morpa Yayınları.
• Çalık, E. (2008). İlköğretim öğrencilerinin iyimserlik düzeylerinin ve okul ilişkin algılarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Demirel, M. (2009). A review of elementary education curricula in Turkey: Values and values education. World Applied Sciences Journal, 7(5), 670-678.
• Demirel, Ö. (Ed.), Kaya, Z. (Ed.) (2009). Eğitim bilimine giriş. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Doğanay, A. (2007). Değerler eğitimi. (Ed. C. Öztürk). Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi Yapılandırmacı Bir Yaklaşım. (3.basım). Ankara: Pegem-A Yayıncılık, 255-286.
• Ercan, A. R. (1999). Öğretmen davranışları. Ankara.
• Fichter, J. (2006). Sosyoloji nedir? (Çev. Nilgün Çelebi). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Güngör, E. (2000). Değerler psikolojisi üzerine araştırmalar (3. basım). İstanbul: Ötüken Yayınları.
• Hökelekli, H. ve Gündüz, G. (2007). Üstün Yetenekli Çocukların Değer Yönelimleri ve Eğitimleri. Değerler ve Eğitimi Uluslararası Sempozyumu, İstanbul: Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları, s. 371-396.
• Huitt, W. G. (2004). Values. Educational Psychology Interactive, Valdosta State University. http://chiron.valdosta.edu/whuitt/col/affsys/values.htm. (Erişim Tarihi: 22.05.2018).
• Kılıç, E. (1983). Yaygın eğitim. Cumhuriyet Döneminde Eğitim. MEB Yayınları 91, Ankara, s. 472.
• Köknel, Ö. (2007). Çatışan değerlerimiz: aileden topluma, politikadan inançlara, sevgiden aşka kadar. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
• Oktay, A. (1999). Yaşamın sihirli yılları: Okul öncesi dönem. İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
• Özdemir, M., Kalaycı, H. (2013). Okul bağlılığı ve metaforik okul algısı üzerine bir inceleme: Çankırı örneği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 13(4), 2125-2137.
• Özden, Y. (2002). Eğitimde dönüşüm eğitimde yeni değerler. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Rokeach, M. (1973). The nature of human values. New York: Free Press.
• Schwartz, S. H. (1994). Beyond individualism and collectivism: New cultural dimensions of values. U. Kim, H. C. Triandis, Ç. Kağıtçıbaşı, S. Choi, and G. Yoon (Eds.), Individualism and collectivism: Theory, method, and applications, içinde (s. 85-119). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Selçuk, Z. (2005). Gelişim ve öğrenme. Ankara: Nobel Yay.
• Soykan, Ö. N. (2007). Genel geçer bir ahlak olanaklı mıdır? Değerler ve Eğitimi Uluslararası Sempozyumu, DEM Yayınları, s. 45-54.
• Şen, Ü. (2008). Altıncı sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin ilettiği değerler açısından incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(5), 763–779. Thapor, M. (2001). What is values education? www.valueseducation.edu.au/verve /_ resources/values_education_programme_01213_online_FINAL.pdf, (Erişim tarihi: 14 Aralık 2016).
• Whitney, I. B. (1986). The status of values educati¬on in the middle and junior high schools of Tennesse. Ph.D. Thesis, Tennesse State University, USA.
• Yazar, T., Erkuş, S. (2013). Okul öncesi öğretmenlerinin okul öncesi eğitim programındaki değerler eğitimine ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 196-211.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yücel, C. (2014). Eğitim bilimine giriş (Ed. Cevat Celep). (4. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Ziebertz, H. G. (2007). Çok kültürlü bir toplumda değerler eğitimi modelleri. Değerler ve Eğitimi Uluslararası Sempozyumu, DEM Yayınları, s. 445-466.