Biçerdöverle Mısır Hasadında Dane Kayıplarının Belirlenmesi

Year 2021, Volume: 17 Issue: 1, 34 - 41, 04.04.2021

Abdullah Sessiz , İbrahim Demirel

Abstract

Bu çalışmada; mısır hasat sezonunda biçerdöverle yapılan I. ürün mısır hasadında biçerdöver çalışma hızının dökülme kayıplarına, batör devir sayılarının ise kırık taneye ve çimlenmeye olan etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçlar doğrultusunda biçerdöverle 4 farklı ilerleme hızında (3, 4, 5 ve 6 m/h) ve 4 farklı batör devir hızında (470, 570,670,770 d/d) denemeler yapılmıştır. Denemeler, Diyarbakır ili Çınar ilçesinde 2020 yılı I. ürün mısır hasat sezonunda Pioneer P2105 tohum çeşidinin ekili olduğu bir üreticiye ait tarlada gerçekleştirilmiştir. Hasat denemeleri için New Holland firmasına ait TC–56 model biçerdöveri kullanılmıştır.
Araştırma sonuçlarına göre biçerdöverin hasat sırasındaki çalışma hızının artışıyla tarlada kalan tane miktarı önemli oranda artmıştır. Hızların hasat kayıplarına etkisi istatistiksel olarak da önemli bulunmuştur (P<0.01). En düşük çalışma hızı olan 3 km/h’lik ilerleme hızında ölçülen dane kaybı % 0.285 iken, en yüksek hız olan 6 km/h’lik ilerleme hızında % 1,13 ‘e yükselmiştir. Ayrıca, batör dönü hızı artışına bağlı olarak kırık tane veya çatlamış tane şeklindeki kayıplar doğrusal olarak artmıştır. Devir sayıları arasındaki fark istatistiksel olarak da önemli önemli olmuştur (p<0.01). Kırık tane ve hasarlı oranı 470 d/da’da % 7.23’, 570 d/d’da %11.30’ a, 670 d/d’da % 14.80 ‘a ve 770 d/d’da % 16.92’ yükselmiştir. Batör devir sayısının çimlenmeye olan etkisi de önemli bulunmuştur. Batör devir sayısının artışı çimlenme oranını doğrusal olarak azaltmıştır. Kontrol için alınan örneklerden çimlenme oranı % 90 iken, bu değer 470 d/d ’da % 82.67, 570 d/d’da %78.67, 670 d/d’da % 75.34 ve 770 d/d’da % 72.67’e düşmüştür. Bu devir sayısından sonra biçerdöverin aşırı zorlandığı ve ölçüm alınamayacak kadar kırık tane oluştuğundan ölçüm yapılamamıştır. Bu sonuçlar, tohumların çimlenme yeteneklerini yüksek tutmak için düşük batör devirlerinde çalışılması gereği ortaya çıkmıştır.

Keywords

Mısır, Hasat kayıpları, Biçerdöver

References

• Anonymous. 2018. Philippine National Standard. Agricultural Machinery – Corn Combine Harvester – Methods of Test. PNS/BAFS PAES 242:2018 ICS 65.060.99
• Anonymous a.2019.TUİK.2019. https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=Tarim-111
• Anonymous b., 2019. https://knoema.com/atlas/topics/Agriculture/Crops-Production-Quantity-tonnes/Maize-production.
• Anonymous. 2020. S-Series combine and front end equipment optimization “Ready To Harvest” for Corn Grain Loss. John Deere Harvester Works.
• Baran, M. F. 2017. Kanola hasadında harmanlama düzeninde oluşan kırık dane, sağlam dane, zedelenmiş dane ve dane–sap oranlarının belirlenmesi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 7(11), 38-48.
• Butzen,S. 2020. Measuring and reducing corn field Losses crop.. https://www.pioneer.com/us/agronomy/corn-field-losses.html
• Chinsuwan, W., Chuan-Udom, S., and Payom, W., 2001. Rice harvest losses assessment. KKU Research Journal, 6(2): 59-67.
• Digman M. 2009. Combine considerations for a wet corn harvest. University of Wisconsin-Extension.
• Esgici, R., Pekitkan, F. G., A. Sessiz. 2020. Evaluation of cylinder rotational speed for rice grain losses and broken grain ratio. Tarım Makinaları Bilimi Dergisi. 16(2), 2020: 28-33. e-ISSN: 2651-4230.
• Georgieva, K., M. Mihov, N.Ivanova; Nevena,V. 2016.Mechanised technology for growing and harvesting corn. International Scientific Journal "Mechanization in Agriculture" Web Issn 2534-8450; Print Issn 0861-9638
• Gliem JA, Holmes RG, Wood RK. 1990.Corn and soybean harvesting losses. American Society of Agricultural Engineers 1990:15.
• Griffin, GA. 1987. Combine Harvesting, fundamentals of machine operation (FMO), Third Edition
• Güzel, E., 1998. Hasat Harman İlkeleri ve Makineleri. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Genel Yayın, A-60.
• Hanna, M. 2008. Profitable corn harvesting. Extension publication PM 574. Iowa State University, Ames, Iowa. http://lib.dr.iastate.edu/extension_ag_pubs
• Huitink G. 2008. Corn Production Handbook. Cooperative Extension Service, University of Arkansas 2008: 65-66. Hofman V. 1978. Grain harvest losses. North Dakota State University, North Dakota 58102
• Humburg, D. 2019. Combine adjustments to reduce harvest losses. iGrow Corn: Best Management Practices. Chapter 37. South Dakota State University.
• Humburg, D.S, Nicolai RE, Reitsma KD. 2009. Best management practices for corn production in South Dakota. South Dakota State University.
• Jung, R., 1981. Measuring soybean harvesting losses. FactSheet. Ministry of Agriculture, Food and Rural Affairs .
• Kaygısızel, M. 2006. Mısır Hasadında Tane Kayıpları İle Biçerdöver Marka Ve Model İlişkisinin Saptanması. Ç.Ü Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi Tarım Makinaları Anabilim Dalı Adana.
• Lesoing, G. 2001. Reduce grain harvest losses. University of Missouri. http://extension.missouri.edu
• McNeill S, Montross M. Corn Harvesting, Handling, Drying, and Storage. University of Kentucky Extention Service 2002.
• Nicolai D, Hutchinson M. 2006. Reducing Harvest Losses with Proper Combine Settings in Lodged Corn. The University of Minnesota Extension Service 2006.
• Pishgar-Komleh, S.H., A. Keyhani , M.R. Mostofi-Sarkari ve A. Jafari. 2013. Assessment and determination of seed corn combine harvesting losses and energy consumption. Elixir Agriculture , 54 (2013) 12631-12637.
• Sessiz, A., 1998. Parmaklı ve pervazlı tip aksiyal akışlı harmanlama ünitelerinin tasarımı ve uygun prototiplerinin geliştirilmesi üzerinde araştırmalar. T.Ü Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Makinaları Anabilim Dalı. Doktora Tezi. Edirne.
• Sessiz,A., Özcan, M.T., ve Esgici, R., 2005. Mercimeğin harmanlama kayıpları ve çimlenme oranları üzerine harmanlama ünitesinin etkisi. Tarım Makinaları Bilimi Dergisi, 1(2),159-165.
• Sessiz, A., Pekitkan, F.G., Ve Turgut, M.M., 2006. Hasat kayıpları, nedenleri, ölçme yöntemleri ve azaltma yolları. Tarımsal Mekanizasyon 23 Ulusal Kongresi, Çanakkale.
• Sessiz, A., A.,K. Eliçin., M.M. Turgut., F.G. Pekitkan. 2020. Tarım Makinaları Esasları. Nobel Akademik Yayıncılık. Yayın No:3056. ISBN: 978-625-406-658-0.
• Shay, C., Ellis. LV, Hires W. 1993. Measuring and reducing corn harvesting losses. University of Missouri Extension.
• Šotnar, M., J.Pospíšil, J.Mareček, T. Dokukilová, V.Novotný. 2018. Influence of the combine harvester parameter settings on harvest losses. Acta Technologica Agriculturae, DOI: 10.2478/ata-2018-0019
• Staton, M., Harrigan, T., 2008. Reducing soybean harvest losses. Soybean Facts September, MSU Extension Agricultural Educator and Soybean, MSU Biosystems Agricultural Engineering Department.
• Sumner, P.E, Williams, E.J. 2009. Measuring field losses from grain combines. 2009.The University of Georgia Cooperative Extension.
• Ülger, P., Güzel, E., Kayışoğlu, B., Eker, B., Akdemir, B., Pınar, Y. and Bayhan, Y. 1996. Tarım Makinaları Esasları. Trakya Üniversitesi, Tekirdağ Ziraat Fakültesi, Ders Kitabı No: 29.
• Vagts T. 2002. Reducing harvest losses in lodged corn fields. Iowa State University Extension.
• Yılmaz, D, M. E. Gökduman. 2018. Mısır hasat tablasında hassas biçme kontrol sisteminin geliştirilmesi. Academia Journal of Engineering and Applied Sciences, pp. 240–246, Nov. 2018.