Abstract
Yaşamın gelişimsel açıdan en önemli dönemlerinden biri erken çocukluk dönemidir. Çocuğun birincil bakıcısı genellikle annedir. Bu nedenle anne ilgisi ve etkileşimi, bebeklikten itibaren çocuğun gelişimi açısından önemli bir rol oynar. Çocukluk döneminde kötü muameleye maruz kalmak, çocuk açısından önemli sorunlara neden olur. Annenin çocuğa karşı kötü muamelesi, bu sorunlar içerisinde çocuğu en fazla olumsuz etkileyecek sorun olabilir. Bu çalışmada, annelerin çocuklarına yönelik ilgileriyle istismar düzeylerini etkileyen faktörleri incelemek amaçlanmıştır. Çalışmada ayrıca, annelerin çocuklarına karşı ilgi ve istismar düzeyleri arasındaki ilişki de incelenmiştir. Betimsel ilişkisel tarama modelindeki çalışmada, çalışma grubunu okul öncesi yaş grubu çocuğu olan 95 anne oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında Çocuğa Yönelik Anne-Baba İlgisi Ölçeği ve Ebeveyn İstismar Farkındalık Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistik, Spearman Brown Kolesyon Katsayısı ve CHAID analizinden yararlanılmıştır. Çalışma sonucunda annelerin çocuklarını kontrole, davranışlarını geliştirmeye ve okula yönelik ilgileri orta düzeyde, ilgileri geliştirmeye yönelik ilgileri ise yüksek bulunmuştur. Yaşı 30 ve daha küçük, yalnızca kızı ve hem kız hem erkek çocuğu olan, çocuk sayısı üç ve daha az olan annelerin çocuklarının okuluna yönelik ilgisinin daha fazla olduğu belirlenmiştir. Öğretmen ve çekirdek aileye sahip annelerin çocuklarının ilgilerini geliştirmeye yönelik ilgisinin daha fazla olduğu; çocuklarını kontrole yönelik ilgisi yüksek, ilkokul ve ön lisans mezunu annelerin, çocuğa yönelik istismar düzeyinin daha fazla olduğu belirlenmiştir. Ebeveynin çocuğuna yönelik ilgisi ve istismar davranışları çocuğu fiziksel, sosyal ve bilişsel gelişim gibi birçok açıdan etkilemekte, yalnızca yaşanan süreçte değil yaşamın ilerleyen yıllarında da etkisini devam ettirmektedir. Aile eğitim programları kapsamında, çocukları kontrole yönelik ilgi ve istismar davranışı arasındaki farkındalığın artırılmasına yönelik eğitsel çalışmalar yapılması, çocuğa yönelik anne istismarının önlenmesine katkı sağlayabilir.