The Question Of ‘Do Scientific Advances Destroy God?’ And Evaluatıon From Kalamıc Perspectıve

Year 2020, Volume: 6 Issue: 2, 701 - 730, 31.12.2020

Murat Akın

https://doi.org/10.47424/tasavvur.767760

Abstract

Scientific advances that took place with the Renaissance and the Enlightenment behind of it, has managed to attract a lot of attention. So with this result, modern science is accepted as the most reliable source of the knowledge and is placed on a ground where it can solve any problem. It is also said such that science is able to produce information about whether God exists or not. At this stage, with the contribution of ideological approaches and some groundless illogical arguments exhibited in the name of religion, science has now been turned into a sacred institution. The science, which is transformed into a sacred, has become unable to meet another sacred religion on a common ground and a wrong dichotomy has been used. Thereby the advancing science has slowly started to "destroy God". The understanding of science that has now become like this, it became also the biggest support points of the atheists. Although this understanding of science, which has turned into a sacred, and has emerged basically against the Christian faith, it has been tried to reflect locally on all beliefs.
Whereas, waiting for the science to provide data that “God will be annihilated with the advancement of science” actually it makes it necessary to be unaware of the limits of the science. The discourse that faith will disappear with the advancement of science, it doesn’t seems an acceptable argument in terms of Islam. Because Islam dynamically depicts the mind and presents nature as evidence of God's existence. On the other hand, it is a important point to remember for those who claim that there will be no room for God with the advancement of science that the fact of religion/faith is not a lack of knowledge, on the contrary it is that knowledge leads people to confirm. And also, for those who attribute to Muslims that they fall behind in science because of their beliefs, they need to look for it in political, social and economic reasons.

Keywords

Religion, Science, God, Kalam, Knowledge, Faith

‘Bilimsel İlerlemeler Tanrı’yı Yok mu Ediyor?’ Sorusu ve Kelâmî Açıdan Değerlendirilmesi

Abstract

Rönesans ve ardında Aydınlanma dönemiyle beraber gerçekleşen bilimsel ilerlemeler fazlaca dikkat çekmeyi başarmıştır. Bunun sonucunda modern bilim, bilginin en güvenilir kaynağı olarak kabul edilerek onun her meseleyi çözebileceği bir zemine oturtturulmuştur. Öyle ki bilim, Tanrı’nın var olup olmadığına dair de bilgi üretebileceği dillendirilmiştir. Bu aşamada ideolojik yaklaşımların ve din adına sergilenen bazı temelsiz akıl dışı argümanların katkısıyla da bilim artık kutsal bir müesseseye dönüştürülmüştür. Kutsala dönüştürülen bilim, bir diğer kutsal olan dinle artık ortak bir zeminde buluşamayacak hale dönüşmüş ve yanlış bir dikotomiye alet edilmiştir. Dolayısıyla artık ilerleyen bilim, yavaş yavaş “Tanrı’yı yok etmeye” başlamıştır. Artık bu hale dönüşen bilim anlayışı ateistlerin de en büyük destek noktaları olmuştur. Kutsala dönüşen bu bilim anlayışı her ne kadar temelde Hıristiyanlık inancına karşıt olarak ortaya çıkmış olsa da yer yer tüm inançlara yansıtılmaya çalışılmıştır.
Oysaki bilimden, “bilimin ilerlemesiyle Tanrı’nın yok olacağına” dair veri sunmasını beklemek aslında bilimin sınırlarından bihaber olmayı gerekli kılmaktadır. Bilimin ilerlemesiyle inancın yok olacağı söylemi, İslam dini açısından kabul edilebilir bir argüman olarak görülmemektedir. Çünkü İslam, aklı dinamik olarak tasvir etmekte ve tabiatı Tanrı’nın varlığının delili olarak sunmaktadır. Diğer taraftan bilimin ilerlemesiyle Tanrı’ya yer kalmayacağını iddia edenlerin unutmaması gereken önemli husus, dinin/imanın bir bilgi eksikliği olmadığı aksine bilginin insanı tasdiğe yönelttiği gerçeğidir. Ayrıca Müslümanların bilimde geri kalmalarının sebebini onların inançlarına bağlayanlar, bunu siyasi, sosyal ve ekonomik bazı sebeplerde araması gerekmektedir.

Keywords

Din, Bilim, Tanrı, Kelam, Bilgi, İman

References

• Abdülcebbâr, Ebü’l-Hasan Abdülcebbâr b. Ahmed Kâdî. Şerhu’l-usûli’l-hamse. thk. Abdülkerim Osman. Kahire: Mektebetü’l-üsreti, 2009.
• Adıvar, Adnan. Tarih Boyunca İlim ve Din. İstanbul: Remzi Kitabevi, 1969.
• Akın, Murat. “Boşlukların Tanrı’sı İfadesi ve Kelâmî Açıdan Değerlendirilmesi”. Bilimname 37/1 (2019), 661-684.
• Arslan, Ahmet. Felsefeye Giriş. Ankara: Adres Yayınları, 2009.
• Aygün, Fatma. “Allah’ın Varlığı’nı Aklen Bilmeye İlişkin Güncel Tartışmaların Temel Ekseni”. Kocaeli İlahiyat Dergisi 1/2 (2017), 91-118.
• Aytepe, Mahsum. “Deizm-Bilim İlişkisi ve İslam Düşüncesi”. Yakın Doğu Üniversitesi İslam Tetkikleri Merkezi Dergisi 3/3 (2017): 113-136.
• Bakar, Osman. İslam Bilim Tarihi ve Felsefesi. trc. Işık Yanar. İstanbul: İnsan Yayınları, 2016.
• Baloğlu, Adnan Bülent. “Din mi Bilim mi: İkilemin Çözülüşü”. DEÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi 18 (2003), 21-52.
• Barbour, Ian. Science and Religion (Historical and Contemporary Issues), A Revised and Expanded Edition of Religion in Age of Science. San Francisco: Harper Collins, 1997.
• Bilgili, Alper. Bilim Ne Değildir?. İstanbul: Doğu Kitabevi, 2018.
• Bulğen, Mehmet. “Fizik Tanrı’yı Gereksiz mi Kıldı? The Grand Design (Büyük Tasarım) Kitabı Üzerinden Bir Değerlendirme”. M. Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi 41/2 (2011): 143- 166.
• Bulğen, Mehmet. “Kelâm İlminde Ulûhiyet Bahislerinin Güncellenmesi Üzerine”. Kelâm İlmi ve İslâm Hukukunda İçerik Sorunları Tartışmalı İlmî İhtisas Toplantısı (Üsküdar 20-21 Mayıs 2017). ed. İlyas Çelebi - Mehmet Bulğen. İstanbul: Ensar Neşriyat, 2017.
• Collıns, Francıs S. Tanrı’nın Dili. trc. Harutyun Parlak. İstanbul: Yeni Yaşam Yayınları, 2009.
• Cüveynî, İmâmü’l-Haremeyn el-. Kitâbü’l-irşâd. trc. Adnan Bülent Baloğlu vd. Ankara: TDV Yayınları, 2012.
• Dawkins, Richard. Kör Saatçi. trc. Feryal Halatçı. Ankara: Tübitak Popüler Bilim Kitapları, 2004.
• Dawkins, Richard. Tanrı Yanılgısı. trc. Kalisto Tunç Tuncay Bilgin. İstanbul: Kuzey Yayınları, 2007.
• Deniz, Osman Murat. Akıl İman İlişkisi Açısından Fideizm. Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi, 2009.
• Doko, Enis. Allah’sız Ahlak Mümkün mü? Çağdaş Bir Ahlak Argümanı Savunusu. İstanbul: İstanbul Yayınevi, 2019.
• Doko, Enis. Dâhi ve Dindar: İsaac Newton (Din ve Bilim İlişkisinde Konuşma Sırası Newton’da). İstanbul: İstanbul Yayınevi, 2011.
• Dursun, Turan. Tabu Can Çekişiyor: Din Bu I. İstanbul: Kaynak Yayınları, 1993.
• Düzgün, Şaban Ali. “Din-Bilim İlişkisinde Modeller ve Ortak Kavramlar”. Kelam Araştırmaları 4/1 (2006), 51-62.
• Elmalılı, M. Hamdi Yazır. Hak Dini Kur’an Dili. İstanbul: Eser Neşriyat, 1979.
• Engels, Friedrich. Doğanın Diyalektiği. Ankara: Sol Yayınları, 1977.
• Ersoy, M. Akif. Safahat. İstanbul: İnkılap Kitabevi, 1955.
• Giddens, Anthony. Modernliğin Sonuçları. trc. Ersin Kuşdil. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 1998.
• Haught, John F. Science and Religion: From Conflict to Conservation. New Jersey: Paulist Press, 1995.
• https://tr.wikipedia.org/wiki/Avrupa_N%C3%BCkleer_Ara%C5%9Ft%C4%B1rma_Merkezi, Erişim Tarihi: 12.02.2019
• https://www.youtube.com/watch?v=Tyo4FD8P-- Erişim Tarihi: 12.02.2019.
• https://www.youtube.com/watch?v=UcHgqruO57A 24. Dakika, (Erişim Tarihi: 05.02.2019)
• http://www.hurriyet.com.tr/islam-nerede-yaniliyor-141244 Hürriyet Gazetesi, “İslam Nerede Yanılıyor?”, Erişim: 3 Şubat 2019.
• Jaeger, Lydia. Tanrısız Bilim?. trc. Burak Batı. İstanbul: Yeni Yaşam Yay., 2011.
• Kandemir, Ahmet Mekin. Mu’tezilî Düşüncede Tabiat ve Nedensellik. İstanbul: Endülüs Yayınları, 2019.
• Kaya, Mahmut. İslâm Kaynaklar Işığında Aristoteles ve Felsefesi. İstanbul: Ekin Yayınları, 1983.
• Lennox, John. Aramızda Kalsın Tanrı Var. trc. Reşit Şahin-S. Levin Atalay. İstanbul: Ufuk Yayınları, 2013.
• Lewontin, Richard C. –Rose, Steven –Kamin, Leon J. Genlerimizden İbaret Değiliz ‘Biyoloji, İdeoloji ve İnsan Doğası’. çev. Kollektif. İstanbul: Yordam Kitap, 2015.
• Malkoç, Mehmet. “Gençliği Dini Değerlerden Uzaklaştıran Sebepler”. Gümüşhane Üniversitesi İlahyat Fakültesi Dergisi 8/16 (2019), 252-268.
• Marx, Karl. –Engels, Friedrich. Din Üzerine. trc. Kaya Güvenç. Ankara: Sol Yayınları, 1976.
• Mâtürîdî, Ebû Mansûr Muhammed b. Muhammed el-. Kitâbu’t-Tevhîd. thk. Bekir Topaloğlu-Muhammed Aruçi. Beyrut: Dâru sader, 2010.
• Mâtürîdî, Ebû Mansûr Muhammed b. Muhammed el-. Te’vîlâtü’l-Kur'ân. thk. Hatice Boynukalın – Bekir Toplaoğlu. İstanbul: Dâru’l-Mîzan, 2006.
• Nesefî, Ebü’l-Muîn Meymûn b. Muhammed en-. Tabsıratü’l-edille fî usûli’d-dîn. nşr. Hüseyin Atay. Ankara: 2003-2004.
• Nesefî, Ömer en-. Metnü’l-Akâid li Ömer en-Nesefî. İstanbul: Fazilet Neşriyat, ts.
• Özalp, Hasan. Bilim-Din İlişkisinde Uzlaşmacı Yaklaşımlar. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2012.
• Pirimoğlu, Abbas. “Tanrı’nın Ölümü: Anti-Hıristiyan Değil Post Hıristiyan Bir Olgu”. Yetkin Düşünce 2/5 (2019), 132.
• Popper, Karl R. Daha İyi Bir Dünya Arayışı. trc. İlknur Aka. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2001.
• Portakal, Hüseyin. Din ve İnsan Sorunu. İstanbul: Toplumsal Dönüşüm Yayınları, 1997.
• Porter, Roy. Kan Revan İçinde: Tıbbın Kısa Tarihi. trc. Görol Koca. İstanbul: Metis Bilim, 2016.
• Râzî, Fahreddîn er-. Tefsîr-i Kebîr. trc. Lütfullah Cebeci vd. İstanbul: Huzur Yayınevi, 2002.
• Reçber, Mehmet Sait. Tanrı’yı Bilmenin İmkanı ve Mahiyeti. Ankara: Kitabiyat Yayınları, 2004.
• Russell, Bertrand. Din ile Bilim. trc. Akşit Göktürk. İstanbul: Say Yayınları, 2019.
• Sezen, Melikşah. Eşref-i Mahlûkâtı Anlamak. İstanbul: Kayıhan Yay., 2019.
• Swinburne, Richard. Tanrı Var mı?. trc. Muhsin Akbaş. Bursa: Arasta Yayınları, 2001.
• Şahin, Veysel. Bilim Dini. İstanbul: Kutlu Yay., 2018.
• Şengör, A. M. Celal. Newton Neden Türk Değildi?. İstanbul: Ka Kitap, 2015.
• Taslaman, Caner. Tanrı Parçacığı Felsefi ve Teolojik Değerlendirmeler. İstanbul: İstanbul Yayınevi, 2015.
• Taylor, Charles. Seküler Çağ. trc. Dost Körpe. İstanbul: İş Bankası Yayınları, 2014.
• Turhan, Kasım. Amiri ve Felsefesi. İstanbul: İFAV Yayınları, 1992.
• Uslu, Ferit. “Bilimselliğin Kriteri ve Sınırları Problemi –Bilim, Bilim Olmayan Sahte Bilim-“. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 1/19 (2011), 5-35.
• Ülken, Hilmi Ziya. Türkiye’de Çağdaş Düşünce Tarihi. İstanbul: Ülken Yayınları, 1979.
• Yeşilyurt, Temel. Çağdaş İnanç Problemleri. Ankara: DİB Yayınları, 2015.
• Yusufiyan, Hasan. “Dinin Menşei”. Misbah 3/9 (2014), 7-38.