Relationship between bulk density and some physical and chemical soil properties in different topographic shape and land use conditions

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 2, 86 - 91, 31.12.2019

Nutullah Özdemir

https://doi.org/10.33409/tbbbd.668593

Cited By: 3

Öz

This research was carried out to determine the relationships between bulk density criteria and some physical and chemical
properties of soils formed on different topographic positions in Engiz District of 19 Mayıs County, Samsun. In this study, 28 surface
soil (0-20 cm) were taken from the lands used as forest, pasture and agricultural field located on the same line and different
topographic positions. The values of clay, organic matter, cation exchange capacity, total CaCO3, EC, consistency limits, field capacity
and wilting point had significant negative correlations with bulk density, sand content had a significant positive correlation with
bulk density. There is no significant relation between silt content and selected parameters. It was determined that topographic
position and land management influenced basic soil properties and bulk density. Soils located on flat positions, forest and pasture
were lower bulk density than soils located on slope position and soils used in agricultural practices.

Anahtar Kelimeler

Bulk density, land use, texture, oerganic matter

Farklı topoğrafik yapı ve arazi kullanım koşullarında hacim ağırlığı ile bazı fiziksel ve kimyasal toprak özellikleri arasındaki ilişkiler

Öz

Bu araştırma, Samsun ili 19 Mayıs İlçesi Engiz yöresinde farklı topoğrafik pozisyonlarda bulunan, mera, orman ve tarım arazisi
olarak kullanılan yüzey topraklarının bazı fiziksel ve kimyasal özellikleri ile hacim ağırlığı değerleri arasındaki ilişkileri belirlemek
üzere yürütülmüştür. Çalışmada aynı hat üzerinde ve farklı topoğrafik pozisyonlarda yer alan, orman, mera ve tarım arazisi olarak
kullanılan arazilerden alınan 28 adet yüzey (0-20 cm) toprak örneği kullanılmıştır. Toprakların kil, organik madde, katyon değişim
kapasitesi, kireç, EC, kıvam limitleri, tarla kapasitesi, solma noktası değerleri ile hacim ağırlığı değerleri arasında önemli negatif;
kum içeriği değerleri ile de önemli pozitif korelasyonlar saptanmıştır. Toprakların silt içerikleri ile seçilen parametreler arasında ise
önemli bir ilişki elde edilmemiştir. Topoğrafik yapı ve arazi kullanım şeklinin temel toprak özelliklerini ve hacim ağırlığı değerlerini
etkilediği belirlenmiştir. Düze yakın konumlarda, orman ve mera örtüsü altında bulunan toprakların eğimli pozisyonlarda yer alan
ve tarım arazisi olarak kullanılan topraklara göre daha düşük hacim ağırlığı değerlerine sahip oldukları tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hacim ağırlığı, arazi kullanım şekli, tekstür, organik madde

Kaynakça

• Aşkın T, Özdemir N, 2003. Soil bulk density related to soil particle size distribution and organic matter content. Agriculture9 (2): 52-55.
• Aşkın T, 2002. Toprak aşınabilirliğinin topoğrafik pozisyonla ilişkili olarak jeoistatistiksel tekniklerle değerlendirlmesi. Doktora Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Bayraklı F, 1987. Toprak ve bitki analizleri. OMÜ, Ziraat Fak,, Yayın No:38, Samsun, 131-135.
• Chaudhari R, Dodha V, Vidya D, Chakravarty M, Maity S, 2013. Soil bulk density as related to soil texture, organic matter content and available total nutrients of Coimbatore soil. International Journal of Scientific and Research Publicatios, 3(2): 1-8.
• Demir Z, Gülser C, 2015. Effects of rice husk compost application on soil quality parameters in greenhouse conditions. Eur.J.Soil Sci.,4: 185‒190.
• Demiralay İ, 1993, Toprak fiziksel analizleri, Atatürk Üniv, Ziraat Fak, Yayınları No: 143, Erzurum, :90-95.
• Dengiz O, Özdemir N, Öztür E, Yakupoğlu T, 2009. Doğu Karadeniz Bölgesi fındık arazilerinin tarımsal kullanıma uyguluk sınırının belirlemesi, pilot çalışma; Ünye-Tekkiraz beldesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi 24(3): 174-183.
• Dengiz O, Coşkun A, 2016. Farklı topografik pozisyon ve arazi örtüsü ve arazi kullanımı altında toprakların oluşumu ve agregat stabilite değerlerinin belirlenmesi. Uluslararası Coğrafya Sempozyumu, TÜCAUM, 13-14 Ekim, 168-176. Ankara.
• Gülser C, Ekberli I, Candemir F, Demir Z, 2016. Spatial variability of soil physical properties in a cultivated field. Eurasian Journal of Soil Science, 5(3): 192-200.
• Gülser C, İç S, Candemir F, Demir Z, 2008. Effects of rice husk application on mechanical properties and cultivation of a clay soil with and without planting. 29 October-01 November, Kuşadası, Turkey. , Adnan Menderes Ün. Ziraat Fak. Dergisi, Özel say: 217-223.
• Gülser C, 2004. Tarla kapasitesi ve devamlı solma noktası değerlerinin toprakların fiziksel ve kimyasal özellikleriyle ilişkili pedotransfer eşitliklerle belirlenmesi. O.M.Ü. Ziraat Fak. Dergisi, 19(3), 19-23.
• Gee G, Bauder JW, 1986. Partical-Size Analysis, p, 383-411, In A, Klute (ed,) Methods of soil analysis, Part 1, Physical and Mineralogical Methods, 2nd ed, Agron, Monogr, 9, ASA and SSSA, Madison, WI, USA.
• Hazelton P, Murphy B, 2007. Interpreting soil test results: What Do All the Numbers Mean (2nd Edition), http://atibook,ir/dl/en/Engineering/Agriculture/9780643092259 _interpreting _soil_test_results,pdf, CSIRO Publishing, Collingwood, Australia.
• Joerg R, Körschens, M, 2009. Calculating the effect of soil organic matter concentration on soil bulk density. Soil Science Society of America Journal 73(3), 876-885.
• Iqbal J, Thomasson JA, Jenkins JN, Owens PR, Whisler FD, 2005. Spatial variability analysis of soil physical properties of alluvial soils. Soil Science Society America Journal 69(4): 1338-1350.
• Kacar B, 1994. Bitki ve toprağın kimyasal analizleri: III, Toprak Analizleri, A,Ü, Ziraat Fak, Eğitim Araş. ve Geliştirme Vakfı Yay, No:3, Ankara.
• Keller T, Hakansson I, 2010. Estimation of reference bulk density from soil particle size distribution and soil organic matter content. Geoderma, 154 (3): 398-406.
• Korkanç SY, Şahin H, Özden AO, Özkurt B, 2018. Arazi kullanımı dönüşümlerinin toprakların organik karbon depolama ve bazı özellikleri üzerindeki etkileri: Niğde yöresi örneği. Türkiye Ormancılık Dergisi, 19(4), 362-367.
• Nath TN, 2015. Physico-chemical properties and its relationship with soil bulk density of Roadside Tea Cultivated Soils in Dibrugarh District of Assam, INDIA. Chem Sci Rev Lett , 4(14), 746-752.
• Özdemir N, Ekberli İ, Kop Durmuş ÖT, 2018. Bazı toprak özellikleri ile kütle yoğunluğunun tahmini için pedotransfer modeller. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi 6(1): 46 – 51.
• Özdemir N, 1998. Toprak fiziği. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Kitabı No: 30 Samsun.
• Reicher, JM, Reinert DJ, Braida, JA, 2003. Soil quality and sustainability of agrossistems. C. Ambiente 27: 29–48 (in Portuguese with English abstract).
• Rosolem CA, Foloni JS, Tiritan CS, 2002. Root growth and nutrition accumulation in cover crops as affected by soil compaction. Soil Tillage Res 65: 109-115.
• Samsun İli Çevre Durum Raporu, 2008. Çevresel etki değerlendirme. https://www.yumpu.com/tr /.../ Samsun.
• Sağlam MT, 1997. Toprak ve suyun kimyasal analiz yöntemleri. Trakya Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın No: 189, Ders Kitabı No: 5, 2, Baskı, Tekirdağ.
• Sowers GT, 1965. Consitency. Methods of soil analysis, Part I American Society of Agronomy, Madison-Wisconsin USA, 349-397.
• Urbanek E, Horn R, 2006. Changes in soil organic matter, bulk density and tensile strength of aggregates after percolation in soils after conservation and conventional tillage. Int. Agrophysics, 20: 245-254.
• U.S. Salinity Lab Staff, 1954. Diagnosis and Improvement, of saline and alkali soils, USDA Agriculture Handbook, No: 60.
• Yurtsever N, 1984. Deneysel İstatistik Metodlar. Tarım ve Köyişleri Bak, Köy İşleri Gen, Müd. Teknik Yayın No: 56, 169-181.