Chlorantraniliprole ve flubendiamide’in Asphondylia gennadii (Marchal) (Diptera: Cecidomyiidae)’ye karşı biyolojik etkinliği ile Orius laevigatus ve Amblyseius swirskii’ye karşı yan etkilerinin belirlenmesi

Yıl 2024, Cilt: 15 Sayı: 2, 73 - 84, 15.01.2025

Musa Kirisik

https://doi.org/10.31019/tbmd.1574074

Öz

Akdeniz Bölgesi'nde son yıllarda biber tarımında önemli ekonomik kayıplara yol açan zararlılardan birisi biber gal sineği Asphondylia gennadii (Marchal) (Diptera: Cecidomyiidae)’dir. Bu çalışmada, zararlının yoğun olarak görüldüğü ve biyolojik mücadele uygulaması yapılan seralarda chlorantraniliprole ve flubendiamide’in zararlıya karşı biyolojik etkinliğini araştırılmıştır. Ayrıca bu iki aktif maddenin Orius laevigatus (Fieber) (Hemiptera: Anthocoridae) ve Amblyseius swirskii Athias-Henriot (Swirski ve Amitai 1982) (Acari: Phytoseiidae)’ye olan yan etkileri de incelemiştir. Antalya ilinde iki farklı lokasyonda (Kasaba/Kaş ve Dirgenler/Kaş) yürütülen denemelerde, her iki insektisitin de zararlıyı kontrol etmekte etkili olduğu tespit edilmiştir. Flubendiamide, chlorantraniliprole'e kıyasla daha yüksek öldürme oranlarına ulaşmıştır. 14. gün sonunda flubendiamide'in tavsiye dozunda Dirgenler'de %90.3, Kasaba'da %88.7 oranında zararlı kontrolü sağladığı görülmüştür. Chlorantraniliprole ise aynı sürede Dirgenler’de %83.6, Kasaba’da %85.4 oranında zararlı kontrolü sağlamıştır. Faydalı böcekler üzerindeki yan etkiler incelendiğinde, flubendiamide uygulamasında daha az bir popülasyon düşüşünün olduğu, chlorantraniliprole uygulamasında ise daha fazla bir popülasyon düşüşü saptanmıştır. Yarı dozlarda insektisit uygulaması faydalı böcek popülasyonlarında daha az düşüşe yol açmış ve biyolojik mücadele ile daha uyumlu bir yöntem olarak önerilmiştir. Bu sonuçlar, Entegre Zararlı Yönetimi stratejileri için kimyasal ve biyolojik mücadele yöntemlerinin entegre edilmesi gerektiğini vurgulamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Asphondylia gennadii, biber gal sineği, chlorantraniliprole, flubendiamide, Orius laevigatus, Amblyseius swirskii, entegre zararlı yönetimi (IPM).

Determination of biological activity of chlorantraniliprole and flubendiamide against Asphondylia gennadii (Marchal) (Diptera: Cecidomyiidae) and side effects against Orius laevigatus and Amblyseius swirskii

Öz

Asphondylia gennadii (Marchal) (Diptera: Cecidomyiidae) has recently emerged as a significant pest causing substantial economic losses in pepper cultivation in the Mediterranean region. This study evaluated the biological efficacy of chlorantraniliprole and flubendiamide against A. gennadii in greenhouses where the pest was prevalent and biological control methods were applied. Additionally, the side effects of these two insecticides on the beneficial predators Orius laevigatus (Fieber) (Hemiptera: Anthocoridae) and Amblyseius swirskii Athias-Henriot (Acari: Phytoseiidae) were assessed. The trials were conducted at two locations in Antalya province (Kasaba/Kaş and Dirgenler/Kaş). Both insecticides demonstrated effectiveness in controlling the pest; however, flubendiamide exhibited higher mortality rates than chlorantraniliprole. At the recommended dosage, flubendiamide achieved 90.3% pest control in Dirgenler and 88.7% in Kasaba by the 14th day, while chlorantraniliprole provided 83.6% and 85.4% control, respectively. Regarding the side effects on beneficial organisms, flubendiamide was observed to have a more limited impact, whereas chlorantraniliprole resulted in a greater reduction of predator populations. Applications at half doses mitigated the decline in beneficial insect populations and were found to be more compatible with biological control efforts. These findings emphasize the importance of integrating chemical and biological control methods for sustainable pest management and highlight the role of selective insecticide use in Integrated Pest Management (IPM) strategies.

Anahtar Kelimeler

Asphondylia gennadii, pepper gall midge, chlorantraniliprole, flubendiamide, Orius laevigatus, Amblyseius swirskii, Integrated Pest Management (IPM).

Kaynakça

• Abbott W.S., 1925. A method of computing the effectiveness of an insecticide. Journal of Economic Entomology, 18: 265-267.
• Alkan B., 1958. Güney Anadolu biberlerinde zarar yapan yeni bir haşere (Asphondylia capsici Barnes. Diptera: Cecidomyiidae). Tomurcuk, 7(78): 8-9
• Anonim 2024. Sebze Zararlıları Standart İlaç Deneme Metotları. www.tagem.gov.tr. Erişim tarihi: 21 Eylül 2024.
• Anonymous 2008. Zirai Mücadele Teknik Talimatları. Tarım ve Orman Bakanlığı, TAGEM., Cilt 3, Ankara, 181 s.
• Baloğlu G. H., 2015. Örtüaltı biber yetiştiriciliğinde batı çiçek tripsi, Frankliniella occidentalis (Pergande)(Thysanoptera: Thripidae)’e karşı predatör akar, Amblyseius swirskii (Athias-Henriot)(Acari: Phytoseiidae) ve predatör böcek, Orius laevigatus (Fieber)(Hemiptera: Anthocoridae)’un etkinliklerinin ayrı ayrı ve birlikte değerlendirilmesi. Yüksek lisans tezi, Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Antalya, 53 s.
• Boller E. F., H. Vogt, P. Ternes & C. Malavolta, 2006. Working document on selectivity of pesticides 2005. Internal newsletter issued by the publication commission for the IOBC/WRPS council and executive committee issue No: 40. (Web page: https://www.iobc-wprs.org/ip_ipm/archive/03021_IOBC_WorkingDocumentPesticides_Explanations.pdf) Erişim tarihi: 21 Eylül 2024
• Buluş İ. Y., A. Uzun, O. Demirözer & A. Gösterit, 2021. Farklı yaşlardaki Bombus terrestris L. işçi arılarında Chlorantraniliprole ve Flubendiamide’nin akut toksisitesinin değerlendirilmesi. Türk Bilim ve Mühendislik Dergisi, 3(2): 57-61.
• Calvo F. J., M. Knapp, Y. M. van Houten, H. Hoogerbrugge & J. E. Belda, 2015. Amblyseius swirskii: what made this predatory mite such a successful biocontrol agent?. Experimental and Applied Acarology, 65(4), 419-433.
• Can E., & M. R. Ulusoy, 2022. Adana ili açık alan biber yetiştiriciliğinde sorun olan arthropoda şubesine bağlı zararlı ve yararlı türlerin saptanması. Çukurova Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 37(1): 79-87.
• Cloyd R. A. & J. A. Bethke, 2011. Impact of neonicotinoid insecticides on natural enemies in greenhouse and interiorscape environments. Pest management science, 67(1), 3-9.
• Çevikol E. A. & İ. Karaca, 2021. Örtü altı biber yetiştiriciliğinde Frankliniella occidentalis’e karşı Orius laevigatus, Amblyseius swirskii ve Neoseiulus cucumeris’in farklı kombinasyonlarının kullanım olanakları. 8. Uluslararası Katılımlı Bitki Koruma Kongresi 24-28 Ağustos 2021, s.85.
• Desneux N., A. Decourtye & J. M. Delpuech, 2007. The sublethal effects of pesticides on beneficial arthropods. Annual Review of Entomology, 52(1): 81-106.
• Döker İ., M. L. Pappas, K. Samaras, A. Triantafyllou, C. Kazak & G. D. Broufas, 2015. Compatibility of reduced‐risk insecticides with the non‐target predatory mite Iphiseius degenerans (Acari: Phytoseiidae). Pest Management Science, 71(9): 1267-1273.
• Eilenberg J., A. Hajek & C. Lomer, 2001. Suggestions for unifying the terminology in biological control. BioControl, 46: 387-400.
• FAO, 2023. World Production of Capsicum annum (peppers). FAO Statistical Database.
• Ghatage K., M. H. Tatagar, G. S. Nagesh & A. Dileepkumar, 2022. Evaluation of different botanicals against flower buds damage by Chilli gall midge (Asphondylia capsici). The Pharma Innovation Journal 11(7): 3568-3575.
• Gill H. K. & H. Garg, 2014. Pesticide: environmental impacts and management strategies. Pesticides-toxic aspects, 8(187): 10-5772.
• Henderson C.F. & E. W. Tilton, 1955. Tests with acaricides against the brow wheat mite. Journal of Applied Entomology, 48:157-161.
• Karaöz B. 2023. Biber gal sineği Asphondylia gennadii (Marchal)(Diptera: Cecidomyiidae)'nin örtü altı yetiştiricilikteki popülasyon dalgalanması ve doğal düşmanlarının belirlenmesi üzerine bir araştırma. Yüksek lisans tezi, Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Antalya, 66 s.
• Keçeci M. & M. O. Gürkan, 2013. Biological control of Western flowerthrips, Frankliniella occidentalis with Orius species in eggplant greenhouses in Turkey. Turkish Journal of Entomology, 37 (4): 467-476.
• Keçeci M. & M.O. Gürkan, 2017. Comparison of Orius niger with Orius laevigatus biological control efficiency to western flower thrips (Frankliniella occidentalis Pergande) on sweet pepper in greenhouses. Acta Horticulture, 1164: 399-406 https://doi.org/10.17660/ActaHortic.2017.1164.51.
• Kıray Y., 1965. Biber sineği (Asphondylia capsici Barnes) tanınması, zararı ve mücadelesi. T.C. Tarım Bakanlığı, Zirai Mücadele Enstitüsü Yayınları, No: 23, Kemal Matbaası, Adana, 15 s.
• Lahm G. P., T. P. Selby, J. H. Freudenberger, T. M. Stevenson, B. J. Myers, G. Seburyamo, B. K. Smith, L. Flexner, C. E. Clark & D. Cordova, (2005). Insecticidal anthranilic diamides: a new class of potent ryanodine receptor activators. Bioorganic & Medicinal Chemistry Letters, 15(22): 4898-4906. https://www.doi.org/10.1016/j.bmcl.2005.08.034.
• Nauen R., & T. Bretschneider, 2002. New modes of action of insecticides. Pesticide Outlook, 13(6), 241-245.
• Orphanides G.M., 1975. Biology of the carob midge complex, Asphondylia spp. (Diptera, Cecidomyiidae), in Cyprus. Bulletin of Entomological Research, 65: 381-390.
• Pathipati V. L., T. V. K. Singh, S. B. Vemuri, R. V. S. K. Reddy & N. B. Bharathi, 2016. Bioefficacy of certain insecticides against blossom midge, Asphondylia capsici Barens on capsicum under field conditions. Pest Management in Horticultural Ecosystems, 22(1), 63-66.
• Rangarajan A. V. & N. R. Mahadevan, 1974. Incidence of gall midge Asphondylia capsici Barnes on chilli (Capsicum annuum L.) in Tamil Nadu. Indian Journal of Entomology, 36(1): 66-67.
• Roditakis E., C. Skarmoutsou & M. Staurakaki, 2013. Toxicity of insecticides to populations of tomato borer Tuta absoluta (Meyrick) from Greece. Pest Management Science, 69(7): 834-840. https://www.doi.org/10.1002/ps.3442.
• Sertkaya E., S. Telli & A. Yiğit, 2006. Antakya ve çevresinde Biber galsineği, Asphondylia capsici Barnes (Diptera: Cecidomyiidae)’nin zarar durumu ve parazitoitleri. Türkiye Entomoloji Dergisi, 30(3): 223-234.
• Skuhravá M., Ş. Bayram, H. Çam, S. Tezcan & P. Can, 2005. Gall midges (Diptera: Cecidomyiidae) of Turkey. Türkiye Entomoloji Dergisi, 29(1): 17-34.
• SPSS, 2013. IBM SPSS Statistics for Windows, Versiyon 22.0. Armonk, NY:IBM Corp
• Topakcı M. & M. Keçeci, 2017. Türkiye’de örtüaltında zararlılara karşı biyolojik mücadele uygulamalarının gelişimi: Araştırmadan pratiğe Antalya örneği. Türkiye Biyolojik Mücadele Dergisi, 8(2): 161-174.
• TÜİK, 2022. Türkiye Tarımsal Üretim İstatistikleri. Türkiye İstatistik Kurumu.
• Whalen R. A., D. A. Herbert, S. Malone, T. P. Kuhar, C. C. Brewster & D. D. Reisig, 2016. Effects of diamide insecticides on predators in soybean. Journal of Economic Entomology, 109(5): 2014-2019.
• Yaşarakıncı N. & P. Hıncal, 1997. İzmir'de örtüaltında yetiştirilen domates, hıyar, biber ve marulda bulunan zararlı ve yararlı türler ile bunların popülasyon yoğunlukları üzerinde araştırmalar. Plant Protection Bulletin, 37(1): 79-89.