Türkiye’nin Kiraz Dış Ticaretindeki Bölgesel Yoğunlaşma Durumu

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 2, 132 - 143, 30.12.2022

Hasan Arısoy , Benay Kaplan

Öz

Türkiye, bulunduğu coğrafi konum itibariyle geçmişten günümüze çeşitli meyve türlerinin yetiştirildiği önemli merkezlerden biri olmuştur. Bu meyve türleri içerisinde yer alan kirazın tarımında son yıllarda önemli gelişmeler sağlanmıştır. Günümüzde Türkiye’nin hemen her ilinde kiraz üretimi yapılmakta olup, modern tarım yöntemlerinin uygulanmasıyla birlikte üretilen kiraz çeşidi sayısını artmıştır. Bugün Türkiye’de 24 çeşit kiraz üretilmektedir. Türkiye avantajlı coğrafi yapısı gereği, farklı bölgelerde aynı çeşit üzerinde uzun üretim periyodu yakalama şansına sahiptir. Bu bölgelerde yetiştirilen kiraz genellikle ihracat ürünü olduğundan, daha çok modern ziraat teknikleri ile yetiştirilmektedir. Türkiye sahip olduğu farklı toprak ve ekolojik özellikler nedeniyle, dış pazarlara daha erken dönemlerde ve daha kaliteli ürün sunma imkanına sahiptir. Türkiye’nin kiraz üretiminin neredeyse tamamı dünyanın en önemli kirazları arasına girmiş olan ve Avrupa’da ‘Türk kirazı’ olarak bilinen 0900 Ziraat çeşidinden oluşmaktadır. Dünyada kiraz ihracatında büyük bir rekabet bulunmaktadır. Söz konusu rekabet, ilk onda yer alan; Şili, ABD, Hong Kong, Türkiye, İspanya, Avusturya, Özbekistan, Yeni Zelanda, Kanada ve İtalya arasında yaşanmaktadır. Türkiye kiraz ihracatında genellikle üçüncü en büyük ülke konumundadır. Bu çalışmada Türkiye’nin Kiraz dış ticaretindeki bölgesel yoğunlaşma durumu ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Türkiye, Dış ticaret, Kiraz, Bölgesel yoğunlaşma

Regional Concentration Situation in Türkiye's Cherry Foreign Trade

Öz

Due to its geographical location, Türkiye has been one of the important centers where various types of fruits have been grown from the past to the present. Significant progress has been made in the cultivation of cherries, which is one of these fruit types, in recent years. Due to its advantageous geographical structure, Türkiye has the chance to catch a long production period on the same variety in different regions. Since cherries grown in these regions are generally export products, they are mostly grown with modern agricultural techniques. Due to its different soil and ecological characteristics, Türkiye can offer higher quality products to foreign markets in earlier periods. There is a great competition in cherry export in the world. In this study, the "Trade Concentration Analysis Method", which reveals the course of bilateral trade relations, was used. Türkiye has a great comparative advantage in cherry exports in global markets. However, this advantage has been decreasing relatively in recent years. Some of the most important reasons for this are Inability to compete with competitors' prices, exporters having problems in supplying quality cherries, tariff, and non-tariff barriers of countries, etc. can be counted as. 

Anahtar Kelimeler

Türkiye, Foreign Trade, Cherry, Regional Concentration

Kaynakça

• Referans1 ARISOY H. , ARAS İ. , KAYA M.F. , 2019, “Türkiye’nin Elma Dış Ticaretindeki Bölgesel Yoğunlaşma Durumu”, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi Cilt 29, Sayı 2, 28.06.2019
• Referans2 ÇELİK, Z., SAÇTI, H., & ADANACIOĞLU, H. (2019). Kiraz dış ticaretindeki gelişmeler ve Türkiye’nin karşılaştırmalı üstünlüğü. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 29, 41-53. Başkaya, Z. (2011). TÜRKİYE’DE KİRAZ TARIMININ COĞRAFȊ ESASLARI. Doğu Coğrafya Dergisi, 16(26), 45-72.
• Referans3 ÇELİK, Y., & SARIALTIN, H. K. Türkiye’de Kiraz Üretiminin Yapısal Analizi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 6(4), 596-607.
• Referans4 Dünyada Kiraz, https://www.tarimorman.gov.tr, Erişim:24.05.2021