Prolog Ve Diyalog İlişkisi: Antik Yunan Eğitim Düşüncesi Aracılığıyla Bir Değerlendirme

Year 2025, Issue: 24, 56 - 75, 01.12.2025

Olcay Bayraktar

https://doi.org/10.55256/temasa.1720002

Abstract

Prolog kavramı felsefe tarihinde veya eğitimin düşünce tarihinde üzerinde sık durulan bir kavram değildir. Bu çalışma, prolog kavramının eğitimde diyalog kavramıyla beraber kullanılıp kullanılamayacağını araştırmayı amaçlamaktadır. Aynı zamanda prolog kavramının eğitimle ilişkisini açığa çıkarmaya çalışmaktadır. Çalışmada proloğun diyalojik pedagojiyle ne kadar örtüştüğü dikkate alınmıştır. Bu bağlamda, felsefe tarihinin üç önemli filozofu olan Sokrates, Platon ve Aristoteles’in görüşleri incelenmiştir. Bu görüşler sofistlerle karşıtlığı bağlamında ancak eğitime ve prolog-diyalog kavramlarına özgü olarak ele alınmıştır. Öncelikle diyalog ve retorik arasındaki farklar incelenerek prolog kavramının önemi ve konumu saptanmıştır. Ardından Sokrates, Platon ve Aristoteles’in eğitimi yakından ilgilendiren görüşlerinden hareketle prolog ve diyalog ilişkisi kurulmuştur. Bu üç filozofun görüşlerinin özellikle prolog bağlamında değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Sonuçta ise prolog ve diyalog kavramlarının eğitimsel boyutu değerlendirilmiş ve öneriler sunulmuştur.

Keywords

Prolog , Diyalog , Sokrates , Platon , Aristoteles

Relating Prologue & Dialogue: An Assessment Through Ancient Greek Educational Thought

Abstract

The concept of prologue is not a concept that is frequently discussed in the history of philosophy or the history of thought in education. This study aims to investigate whether the concept of prologue can be used together with the concept of dialogue. At the same time, it tries to reveal the relationship between the concept of prologue and education. The extent to which the prologue aligns with dialogical pedagogy is also examined in the study. In this context, the perspectives of Socrates, Plato, and Aristotle—three pivotal figures in the history of philosophy—are analyzed. These views are discussed in the context of their opposition to the sophists, but specifically in terms of education and the concepts of prologue-dialogue. First, the distinctions between dialogue and rhetoric are investigated to determine the significance and role of the prologue. Subsequently, the relationship between prologue and dialogue is established within Socrates, Plato, and Aristotle's views, which are closely related to education. It is aimed to evaluate the views of these three philosophers especially in the context of the prologue. The educational dimension of the concepts of prologue and dialogue are assessed, and recommendations are provided in the conclusion.

Keywords

Prologue , Dialogue , Socrates , Plato , Aristotle

References

• Aristoteles. Metafizik. Translated by G. Sev, İstanbul: Pinhan, 2016.
• Aristoteles. Nikomakhos’a Etik. Translated by S. Babür, Ankara: BilgeSu, 2012.
• Aristoteles. Politika. Translated by M. Temelli, İstanbul: Ark, 2013.
• Aristoteles. Retorik. Translated by Mehmet H. Doğan, İstanbul: Yapı Kredi, 1995.
• Bakhtin, Mihail. Karnavaldan Romana Edebiyat Teorisinden Dil Felsefesine Seçme Yazılar. Translated by C. Soydemir, İstanbul: Ayrıntı, 2001.
• Bayraktar, Olcay. Varlık Ve Bilgi Ekseninde Eğitimin Temelleri. İstanbul: İnsan, 2022.
• Buber, Martin. Tanrı Tutulması Din ve Felsefe Arasındaki Ilişkiye Dair Araştırmalar. Translated by A. Tüzer, Ankara: Lotus, 2000.
• Canan, Sinan and Mustafa Acungil. Dijital Gelecekte Insan Kalmak. İstanbul: Tuti Kitap, 2018.
• Cassirer, Ernst. İnsan Üstüne Bir Deneme. Translated by N. Arat, İstanbul: Remzi, 1980.
• Cevizci, Ahmet. Eğitim Felsefesi. İstanbul: Say, 2018.
• Cevizci, Ahmet. Paradigma Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Paradigma, 1999.
• Colli, Giorgio. Felsefenin Doğuşu. Translated by F. Demir, Ankara: Dost, 2007.
• Dafermos, Manolis. “Relating Dialogue And Dialectics: A Philosophical Perspective,” Dialogic Pedagogy: An International Online Journal 6, (2018). https://doi.org/10.5195/dpj.2018.189
• Derrida, Jacques. Platon'un Eczanesi. Translated by Z. Direk, İstanbul: Pinhan, 2012.
• Foucault, Michel. Doğruyu Söylemek. Translated by K. Eksen, İstanbul: Ayrıntı, 2012.
• Hadot, Pierre. İlkçağ Felsefesi Nedir? Translated by M. Cedden, Ankara: Dost, 2017.
• Hadot, Pierre. Ruhani Araştırmalar ve Antik Felsefe. İstanbul: Pinhan, 2012.
• Haroutunian-Gordon, Sophie. “Socrates and Socratic Dialogue” in Encyclopedia of Educational Theory and Philosophy, Edited by D. C. Philips, 775-777. Washington DC: Sage, 2014.
• Heidegger, Martin. “Eğitim ve Siyaset Arasındaki Çizgi,“ Translated by B. S. Gür and C. Kayan, Muhafazakâr Düşünce Dergisi 2(5), (2005): 53-73. https://dergipark.org.tr/tr/pub/muhafazakar/issue/55978/767588
• Kalaycı, Nazile. “Daimondan Eudaimonia’ya: Aristoteles’ te Mutluluk,” Cogito Aristoteles Special Issue 77, (2014): 257-274.
• Kant, Immanuel. Eğitim Üzerine. Translated by A. Aydoğan, İstanbul: Say, 2017.
• Legend. n.d. “In Merriam-Webster.com,” Retrieved March 5, (2023). https://www.merriam-webster.com/dictionary/hacker
• Noddings, Nel. Eğitim Felsefesi. Translated by R. Çelik, Ankara: Nobel, 2016.
• Peters, Francis E. Antik Yunan Felsefe Terimleri Sözlüğü. Translated by H. Hünler, İstanbul: Paradigma, 2004.
• Platon. Devlet. Translated by Ş. Yeltekin, İstanbul: Araf, 2012.
• Platon. Diyaloglar. Translated by M. Gökberk, İstanbul: Remzi, 2010.
• Prologue. n.d. “In Merriam-Webster.com,” Retrieved March 5, (2023). https://www.merriam-webster.com/dictionary/hacker
• Reboul, Olivier. Eğitim Felsefesi. Translated by I. Gürbüz, İstanbul: İletişim, 1991.
• Sabey, David. “Relational Becoming: Considering Classroom Dialogue in Ethico-Ontological Terms,” Dialogic Pedagogy: An International Online Journal 10, (2022): A1-A29. https://doi.org/10.5195/dpj.2022.459
• Solmsen, F. “Giriş. Aristoteles” Retorik içinde, Translated by Mehmet H. Doğan, 7-16. İstanbul: Yapı Kredi, 1995.
• Yüksel, Ayşegül. “Antik Yunan Tiyatrosunda Komedyanın Evreleri,” Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi 33(1-2), (1990): 557-569.