Varlığın Ontolojik Statüsü, Bilginin İmkânı ve Aktarımı Problemlerinin Öncüsü: Gorgias

Year 2025, Issue: 24, 311 - 323, 01.12.2025

İbrahim Körpe

https://doi.org/10.55256/temasa.1790605

Abstract

Bu çalışmada Gorgias’ın; varlığın gerçekliği, bilginin imkânı ve aktarımı problemlerinin temellerini attığı iddia edilmiştir. Buna göre Gorgias açısından ilk olarak varlığın gerçekliği yok sayılmış ve hiçbir şeyin olmadığı iddia edilmiştir. Bu iddia uyarınca eğer bir şey var olsaydı bu ya (1) var olan olurdu, ya (2) var olmayan olurdu ya da aynı anda (3) hem var olan hem de var olmayan olurdu. Üç ihtimalin her birinin çeşitli problemler doğurduğu ve böylelikle varlığın gerçekliğinin olanaksızlığı Gorgias felsefesi uyarınca gösterilmiş ve Gorgias’ın varlığın ontolojik statüsü probleminin temellerini attığı iddia edilmiştir. Çalışmada ayrıca varlığın var olduğu kabul edilse dahi bilinemeyeceğinden, düşünce içeriklerinin yalnızca düşünce içerikleri olduğundan, onların varlıklarla ilgisinin olmadığından, var-olmayan düşünce içeriklerinin de tasarlanabilmesinden hareketle bahsedilmiştir. Böylelikle Gorgias’ın, bilginin imkânı probleminin temellerini attığı iddia edilmiştir. Üçüncü olarak ise varlığın bilgisini edinmek mümkün olsa da bu bilginin aktarımının imkânsız olduğu, bilgilerin sözcüklerden oluştuğu, varlığa dair algıların ise sözcüklerden farklı şeyler olduğu düşüncesi üzerinden gösterilmiştir. Böylelikle Gorgias’ın, bilginin aktarımı ve qualia probleminin temellerini attığı iddia edilmiştir.

Keywords

Varlık , Bilgi , İmkân , Gorgias , Sofist

The Ontological Status of Being, the Possibility of Knowledge, and the Problems of Its Transmission: Gorgias

Abstract

This study argues that Gorgias laid the foundations for the problems of the reality of existence, the possibility of knowledge, and its transmission. According to this view, Gorgias first denied the reality of existence and claimed that nothing exists. According to this claim, if something existed, it would either (1) be existing, (2) be non-existing, or (3) be both existing and non-existing at the same time. Each of the three possibilities gave rise to various problems, and thus the impossibility of the reality of being was demonstrated according to Gorgias' philosophy, and it was claimed that Gorgias laid the foundations for the problem of the ontological status of being. The study also discusses that even if existence is accepted, it cannot be known; that thought contents are only thought contents; that they have no relation to existence; and that non-existent thought contents can also be conceived. Thus, it is argued that Gorgias laid the foundations for the problem of the possibility of knowledge. Thirdly, it has been demonstrated that even if it were possible to acquire knowledge of being, the transmission of this knowledge is impossible, that knowledge consists of words, and that perceptions of being are different from words. Thus, it has been argued that Gorgias laid the foundations for the problem of the transmission of knowledge and qualia.

Keywords

Being , Knowledge , Possibility , Gorgias , Sophist

References

• Arıcı, Murat. “Zihin Felsefesi” Giriş: Temel Problemlere Sistematik Yaklaşım içinde, Editör: Yurdagül K. Adanalı, 107-152. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 2019.
• Arslan, Ahmet. İlkçağ Felsefe Tarihi: Sofistlerden Platon’a. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2019.
• Bergson, Henry. Antik Yunan Felsefesi. Çeviren: Adnan Akan, Ankara: Fol Yayınları, 2021.
• Churchland, Paul. Madde ve Bilinç, Zihin Felsefesine Güncel Bir Bakış. Çeviren: Berkay Ersöz, İstanbul: Alfa Yayınları, 2012.
• Çetinkaya, Bayram Ali. İlkçağ Felsefesi Tarihi. İstanbul: İnsan Yayınları, 2020.
• Daşkaya, İbrahim. “Dil Doğruluk Varlık Gorgias’ın Metinlerinde Hakikatin İzlerini Aramak,” Sofist Dergisi sayı: 4 (Nisan 2022): 31-68.
• Dürüşken, Ç. Antikçağ Felsefesi: Homeros’tan Augustinus’a Bir Düşünce Serüveni. İstanbul: Alfa Yayınları, 2020.
• Gilje, Nils ve Gunnar Skirbekk. Antik Yunan’dan Modern Dönem’e Felsefe Tarihi. Çevirenler: Emrah Akbaş ve Şule Mutlu, İstanbul: Kesit Yayınları, 2014.
• Guthrie, William Keith Chambers. Yunan Felsefe Tarihi 5. Cilt: Geç Dönem Platon ve Akademi. Çevirenler: Ahmet Ergenç ve İbrahim Şener, İstanbul: Kabalcı Yayınları, 2021.
• Hegel, George Wilhelm Friedrich. Felsefe Tarihi 1. Cilt Thales’tan Platon’a Grek Felsefesi. Çeviren: Doğan Barış Kılınç, İstanbul: Nota Bene Yayınları, 2018.
• Kenny, Anthony. Batı Felsefesi Tarihi, Cilt 1: Antik Felsefe. Çeviren: Serdar Uslu, İstanbul: Küre Yayınları, 2017.
• McComiskey, Bruce. “Gorgias, “On Non-Existence”: Sextus Empiricus, “Against the Logicians” 1.65-87,” Translated from the Greek Text in Hermann Diels's “Die Fragmente der Vorsokratiker,” Philosophy & Rhetoric 30, sayı: 1 (1997): 45-49.
• Nietzsche, F. W. Platon Öncesi Filozoflar. Çeviren: Nur Nirven, İstanbul: Pinhan Yayıncılık, 2022.
• Solomon, Robert ve Bryan Higgins. Felsefenin Kısa Tarihi. Çeviren: Mustafa Topal, İstanbul: İletişim Yayınları, 2013. Turner, William. Felsefenin Tarihi. Çevirenler: Adnan Akdağ ve Merve Menekşe, İstanbul: Doruk Yayınları, 2022.
• Windelband, W. Antik Yunan Felsefesi Tarihi. Çeviren: Ayşe Çevik, Ankara: Fol Yayınları, 2023.
• Zeller, Eduard. Grek Felsefesi Tarihi. Çeviren: Ahmet Hamdi Aydoğan, İstanbul: Say Yayınları, 2022.