Experiences of Male Preschool Teachers and Becoming a Preschool Teacher

Year 2024, Volume: 6 Issue: 23, 33 - 46, 15.07.2024

Gizem Usta , Özkan Sapsağlam

https://doi.org/10.52105/temelegitim.1410904

Abstract

The preschool period, which covers the first years of life, is a process in which the learning potential is quite high, the first knowledge, skills and experiences are acquired and the foundations of personality are laid. The role of preschool teachers is very important in children's learning and development processes. Preschool teachers, children in the 3-5 age group; They are the first formal teachers to enter children's lives and help them develop physically, socially, psychologically, emotionally and cognitively. When we look at the gender distribution of pre-school teachers, it is seen that female teachers are in the majority. According to 2021-2022 MEB teacher statistics; A total of 79,952 preschool teachers work in pre-school education institutions, 74,335 (92.97%) of whom are female and 5,617 (7.03%) of whom are male.
In this study; It was aimed to examine the experiences of male preschool teachers depending on the gender variable. The research is a qualitative research and was conducted with a case study design. A semi-structured interview form developed by the researchers was used as a data collection tool. Content analysis method was used to analyze the research data. 22 male preschool teachers working in preschool institutions in various provinces of Turkey formed the study group of the research. As a result of the research; teachers choose their profession depending on their feelings of love towards children, the society reacts with surprise to male pre-school teachers, but the negative reactions of parents change over time and turn into positive feelings as they get to know the teacher, fathers act more supportive towards male teachers, and male pre-school teachers are more likely to be affected by the gender variable. It has been observed that they think that the concept of kindergarten-kindergarten should be changed to a pre-school education institution in order to reduce the pressure they feel.

Keywords

Child, preschool education, preschool teacher, male preschool teacher.

Erkek Okul Öncesi Öğretmenlerinin Deneyimleri ile Okul Öncesi Öğretmeni Olmak

Abstract

Okul öncesi dönem yaşamın ilk yıllarında; öğrenme potansiyelinin oldukça yüksek olduğu, kişiliğin temellerinin atıldığı, ilk bilgi, beceri ve deneyimlerin kazanıldığı bir dönemdir. Çocukların öğrenme ve gelişim süreçlerinde okul öncesi öğretmenlerinin rolü oldukça önemlidir. Okul öncesi öğretmenleri, 3-5 yaş grubundaki çocukların; fiziksel, sosyal, psikolojik, duygusal, bilişsel yönlerden gelişmesine yardımcı olan ve çocukların yaşamlarına giren ilk formel öğretmenlerdir. Okul öncesi öğretmenlerinin cinsiyet dağılımlarına bakıldığında kadın öğretmenlerin çoğunlukta olduğu görülmektedir. 2021-2022 MEB öğretmen istatistiklerine göre; Okul öncesi eğitim kurumlarında 74.335 (%92,97) kadın, 5.617 (%7,03) erkek olmak üzere toplam 79.952 okul öncesi öğretmeni görev yapmaktadır. Bu çalışmada; erkek okul öncesi öğretmenlerinin cinsiyet değişkenine bağlı olarak yaşadıkları deneyimlerin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma nitel bir araştırma olup, durum çalışması deseniyle yürütülmüştür. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilmiş olan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Türkiye’nin çeşitli illerindeki okul öncesi kurumlarında çalışan 22 erkek okul öncesi öğretmeni araştırmanın çalışma gurubunu oluşturmuştur. Araştırma sonucunda; öğretmenlerin çocuklara karşı sevgi duygusuna bağlı olarak meslek seçiminde bulunduğu, toplumun erkek okul öncesi öğretmenlerine şaşkınlıkla tepki verdikleri fakat velilerin olumsuz tepkilerinin, zaman içinde öğretmeni tanıdıkça değişim göstererek olumlu duygulara dönüştüğü, babaların erkek öğretmenlere karşı daha destekleyici davrandıkları ve erkek okul öncesi öğretmenlerinin cinsiyet değişkenine bağlı olarak hissettiği baskının azalması için anaokulu-anasınıfı kavramının okul öncesi eğitim kurumu olarak değiştirilmesi gerektiğini düşündükleri görülmüştür.

Keywords

Çocuk, okul öncesi eğitim, okul öncesi öğretmeni, erkek okul öncesi öğretmeni.

References

• Ağgül Yalçın, F., Macun, B. & ve Yalçın, M. (2017). Okul öncesi öğretmenlerinin okul öncesi eğitimde öğretmen cinsiyeti ile ilgili görüşleri. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(24), 693-710.
• Alagöz, F., Can, D. & Can, T. (2023). Okul öncesi öğretmenlerinin iş doyumlarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 12(34), 123-144.
• Anlıak, Ş. (2004). Okul öncesi dönemde çocuğun yaşamında baba ve erkek öğretmenin rolü ve önemi. Ege Eğitim Dergisi, (5), 25-33.
• Akgün, Ö. E., Büyüköztürk, Ş., Demirel, F., Karadeniz, Ş. & Kılıç Çakmak, E. (2022). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Aksoy, G. P. & Yağbasan, M. (2016). Erkek anaokulu öğretmenlerine velilerin bakış açısı (Elâzığ ili özelinde bir alan araştırması). Turkish Journal of Educational Studies, 3(3), 85-113.
• Alabay, E. (2021). Baba katılımını arttırmak için okul öncesi öğretmen adaylarının alternatif fikirleri. Başkent University Journal of Education, 8(1), 81-92.
• Aral, A. & Yaşar, M. C. (2010). Yaratıcı düşünme becerilerinde okul öncesi eğitimin etkisi. Kuramsal Eğitimbilim, 3(2), 201-209.
• Arun, Ö. & Koçak, A. (2006). İçerik analizi çalışmalarında örneklem sorunu. Selçuk İletişim, 4(3), 21-28.
• Aydın, N. (2018). Nitel araştırma yöntemleri: Etnoloji. Uluslararası Beşerî ve Sosyal Bilimler İnceleme Dergisi, 2(2), 60-71.
• Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 231-274.
• Bozdağ, F., Haskan-Avcı, Ö., Zencir, T., Karababa, A., & Öztürk, S. B. (2018). The opinions of male pre-school teacher candidates on their occupational preferences: an analysis in the context of gender. Journal Of Educatıon And Future, (13), 33-48.
• Büyükgöze Kavas, A. & Gökcan, M. (2018). Meslek seçiminde toplumsal cinsiyetin rolü: Bir ölçek geliştirme çalışması. Kariyer Psikolojik Danışmanlığı Dergisi, 1(1), 48-67.
• Cevher, F. N. & Denizel Güven, E. (2005). Okul öncesi öğretmenlerinin sınıf yönetimi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(18), 71 – 92.
• Cin, F. M. & Temiz, Z. (2017). Okul öncesi eğitimde cinsiyet eşitliği üzerine betimsel bir çalışma. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 940-965. http://dx.doi.org/10.23891/efdyyu.2017.35
• Çapri, B. & Çelikkaleli, Ö. (2008). Öğretmen adaylarının öğretmenliğe ilişkin tutum ve mesleki yeterlik inançlarının cinsiyet, program ve fakültelerine göre incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(15), 33-53.
• Çengelci, T. & Yaşar, Ş. (2012). Sosyal bilgiler dersinde değerler eğitimine ilişkin bir durum çalışması. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 3(9), 1-23.
• Dee, T.S (2006). How a teacher’s gender affects boys and girls. Education Next, 6(4), 69-75.
• Demir, H., Demir, M. & Demirtaş, H. (2014). Türkiye'deki anaokullarında erkek öğretmen algısı. International Journal of Early Childhood Special Education, 3(7), 60-95.
• Dikmenli, Y. & Konca, A. S. (2021). Okul öncesi öğretmenlerin iş doyumu ve veli yaklaşımları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(3), 2005-2035. http://kefad.ahievran.edu.tr/
• Dökme, S. & Yağar, F. (2018). Niteliksel araştırmaların planlanması: Araştırma soruları, örneklem seçimi, geçerlik ve güvenirlik. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(3), 1-9.
• Dereli İman, E. (2014). Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Çocuk Sevgisi ve Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Motivasyonlarının İncelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 7(4), 482-504. http://dx.doi.org/10.5578/keg.6950
• Elicker, J. (2002). More men in early childhood education? Why?. Young Children, 57(6), 50-54.
• Er, E. & Ergen, H. (2020). Erkek okul öncesi eğitimi öğretmenlerinin yaşadığı mesleki sorunlar. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (Özel Sayı), 359-383. https://doi.org/10.21733/ibad.797966
• Ergül, H. F. & Kaplan, A. (2023). Bağımsız anaokulu müdürlerinin kültürel liderlik davranışları ile okul öncesi öğretmenlerinin iş doyumu arasındaki ilişki. EKEV Akademi Dergisi, (93), 12-30. https://doi.org/10.17753/sosekev.1196811
• Genç Yücel, B. (2019). Okul öncesi yöneticilerin liderlik stilleri ile öğretmenlerin iş doyumu arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, İstanbul.
• Giren, S. (2015). Okul öncesi eğitimi öğretmen adaylarının okul öncesi eğitim öğretmeni kavramına ilişkin metaforları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25(2), 123-132. https://doi.org/10.18069/fusbed.03653
• Kızıltaş, E., Sarıçam, H. & Halmatov, M. (2012). Okul Öncesi Öğretmenliği Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları (Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Örneği). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(23), 173 – 189.
• Haskan Avcı, Ö., Karababa, A. & Zencir, T. (2019). Toplumsal cinsiyet bağlamında erkek okul öncesi öğretmen adayları: Algıladıkları güçlükler ve gelecek kaygıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(4), 1092-1106. http://doi.org/10.16986/HUJE.2018046235
• İnandı, Y. & Tunç, B. (2012). Kadın öğretmenlerin kariyer engelleri ile iş doyum düzeyleri arasındaki ilişki. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi Uluslararası E Dergi, 2(2), 203-222.
• İpek, S. (2019). Okul öncesi eğitimde erkek olmaya ilişkin bir durum çalışması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Kılıç, S. (2019). Hegemonik erkeklik bağlamında cinsiyetçi meslek seçimi: Erkek okul öncesi öğretmenlerinin görüşleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
• Koçak, D. & Kaygusuz, H. S. (2019). Okul öncesi öğretmen adaylarının okul öncesi eğitimde öğretmen cinsiyetine yönelik görüşleri. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(1), 20-36.
• McDonald, P., Irvine, S., Jansen, E., Sullivan, V., Sumsion, J. & Thorpe, K. (2018). A man in the centre: İnclusion and contribution of male educators in early childhood education and care teaching teams. Early Child Development and Care, 190(11), 1-14. http://dx.doi.org/10.1080/03004430.2018.1501564
• MEB. (2022). Milli eğitim istatistikleri. Millî Eğitim Bakanlığı. Millî Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim 2021/2022 (meb.gov.tr)
• MEB. (2013). Okul öncesi eğitimi programı. Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara. ooproram.pdf (meb.gov.tr)
• Milli Eğitim Temel Kanunu. (1973). Resmî Gazete, Yayım Tarihi: 24.06.1973, Sayısı: 14574, Numarası: 1739. 5101 (mevzuat.gov.tr)
• Öngören, S. (2019). Öğretmen Adaylarının Toplumsal Cinsiyet Algılarına Göre Okul Öncesi Öğretmenliğine İlişkin Görüşleri. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11(18), 1773-1796. https://doi.org/10.26466/opus.516102
• Özbay Karlıdağ, İ. & Sağlam, M. (2021). Okul öncesi öğretmenlerinin meslek yaşantılarının ilk yıllarına ilişkin anlatıları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 54(2), 391-430. https://doi.org/10.30964/auebfd.690366
• Özzengin, L., Özzengin, S. & Yüce, Z. (2023). Okul öncesi öğretmenlerinin sınıf yönetimine ilişkin bilgi düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası Eğitime Özgün Bakış Dergisi, 1(1), 156-170. https://doi.org/10.5281/zenodo.7677101
• Paşaoğlu, S. & Tanrıverdi, H. (2014). Dönüşümcü liderlik, örgütsel adalet ve iş tatmini arasındaki ilişkileri belirlemeye yönelik okul öncesi öğretmenleri üzerinde bir araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(50), 274-293. https://doi.org/10.17755/esosder.71721
• Sapsağlam, Ö. (2023). Erken çocuklukta karakter ve değer eğitimi, Prof. Dr. Esra Ömeroğlu (Edt.), Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Sapsağlam, Ö., Karabulut, R., & Ekici, İ. (2021). Okul öncesi öğretmenlerinin kariyer uyumlulukları ve çocuklar için kullandıkları mutluluk artırıcı stratejiler arasındaki ilişkinin incelenmesi. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 5(1), 209–227. https://doi.org/10.24130/eccd-jecs.1967202151307
• Sarı, M., & Başarır, F. (2016). Analyzing teachers’ perceptions of “female teacher” and “male teacher” within traditional gender roles. International Journal of Education and Research, 4(3), 205-224.
• Tingting, X. (2019). Exploring the experiences of male early childhood aspiring teachers. Journal of Multicultural Affairs, 4(1), 1-16.
• Toper, M. (2022). Kadın baskın mesleklerde erkek olmak: Erkek okul öncesi öğretmenlerinin çalışma yaşamındaki deneyimleri. (Yayımlanmamış doktora tezi), Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Zhang, W. (2017). Male teachers in early childhood education: Why more men? A review of the literature. St. Cloud State University, Culminating Projects in Child and Family Studies, 18.