Kuşlarda ve insanlarda Chlamydophila psittaci enfeksiyonu

Year 2015, Volume: 72 Issue: 1, 73 - 78, 01.03.2015

Bülent Baş Gökçen Dinç

Abstract

Psittakoz, evcil ve yabani kuşlarda görülen ve Chlamydophila psittaci’nin neden olduğu sistemik, morbiditesi yüksek bir enfeksiyon olup, zoonotik özellik göstermektedir. C. psittaci’nin dünya genelinde başta papağan ve muhabbet kuşu olmak üzere 470’in üzerinde kuş türünde hastalığa yol açtığı bilinmektedir. İnsanların gerek yabani gerekse evcil kuşlarla uzun yıllar yakın ilişki içerisinde olduğu bir gerçektir ve bu durum insanlarda enfeksiyonun görülmesine zemin hazırlamaktadır. C. psittaci; Gram negatif, obligat, bifazik üreme siklusuna sahip ve intraselüler bir bakteridir. Etken, kuşlar arasında solunum veya fekal-oral yolla bulaşmaktadır. Enfekte kuşlarda klinik olarak iştahsızlık, göz ve burun akıntısı, konjunktivit, rinit, nefes almada zorluk, zayıflama, tüylerde kabarmalar ve ishal gözlenebilir. Enfeksiyonun insanlara bulaşması inhalasyon veya doğrudan temas yoluyla olmakta, kuş ısırması veya insandan insana bulaşma nadir görülmektedir. C. psittaci, insanlarda çoğunlukla pnömoni ile seyreden sistemik özellikte bir enfeksiyona yol açar. Tanıda enzime bağlı immün sorbent analiz ELISA , komplement fiksasyon testi KFT , mikroimmün fluoresan testi MIF gibi serolojik yöntemlerin yanı sıra son yıllarda polimeraz zincir reaksiyonu PZR temelli moleküler yöntemler kullanılmaktadır. Hem enfekte kuşların, hem de insanların tedavisinde tetrasiklinler veya makrolidler tercih edilmektedir. Hastalığın önüne geçebilmek için özellikle kuşlarda kullanılabilecek ticari bir aşı mevcut olmadığından biyogüvenlik kurallarının düzgün şekilde uygulanması gerek ekonomik yönden gerekse insan sağlığı yönünden oldukça önemlidir. Özellikle veteriner hekimler, kuş yetiştiricileri ve satıcıları, kümes hayvanları yetiştiricileri ve kesimhanede çalışanları C. psittaci enfeksiyonu açısından yüksek risk altındadır. Psittakoz enfeksiyonunun insanlara bulaşması ve potansiyel biyolojik silah olarak kabul edilmesi nedeni ile halk sağlığı yönünden önemli olduğu düşünülmektedir. Hastalık ile ilgili farkındalığın düşük olması ve hastalığın değişken bir klinik tablo göstermesi dolayısıyla tanıda gözden kaçırılabilecek olması nedeniyle bu derlemede insan ve kuşlar için enfeksiyon ile ilgili detaylı bilgi verilmesi amaçlanmıştır

Keywords

Chlamydophila psittaci, insan, kuş, psittakoz

Chlamydophila psittaci infection of birds and humans

Abstract

Psittacosis is a systemic infection with high morbidity caused by Chlamydophila psittaci in domestic and wild birds. It shows zoonotic characteristic. C. psittaci leads an infection in over of 470 bird species worldwide has been known. This is a fact that people have a close relationship both with wild and pet birds and this has paved the way for infection in humans of. C. psittaci Gram negative, obligate and intracellular bacterium with biphasic growth cycle. It is transmitted by respiratory and fecal-oral route between birds. Clinically, anorexia,eye and nasal discharge, conjunctivitis, rhinitis, difficulty breathing, weight loss, ruffled feathers and diarrhea may also seen in infected birds. Transmission of infection to humans occurs through inhalation or direct contact and transmission through bird bites or human-to-human is rare. C. psittaci usually leads to the systemic infection associated with pneumonia in humans. In recent years, PCR based molecular methods are used as well as serological methods such as ELISA, CFT, MIF in diagnosis. Both of infected birds and humans, tetracyclines and macrolides are preferred for treatment of infection. In order to prevent the disease, due to there isn’t any commercial vaccine for especially using in birds, applying biosafety rules is very important in terms of human health and economical aspects. Especially, veterinarians, bird breeders and dealers, poultry farmers and slaughterhouse workers are at high risk for C. psittaci infection. Due to the transmission to humans of psittacosis infection and accepting it as a potential biological weapon, it is thought to be important for public health. In this review, it is aimed to give detailed information about infection in human and birds, because it can be missed at the diagnosis, hence there is low awareness about disease and it has got variable clinical symptoms.

Keywords

Chlamydophila psittaci, human, bird, psittacosis

References

• 1. Kılıç A, Doğancı L. Chlamydia cinsi bakteriler. Türk Mikrobiyol Cem Derg, 2003; 33: 365-76.
• 2. Özbey G, Kalender H, Muz A. Avian klamidiyozis. FÜ Sağ Bil Derg, 2008; 22 (1): 41-8.
• 3. Dickx V, Beeckmen DSA, Dossche L, Tavernier P, Vanrompay D. Chlamydophila psittaci in homing and feral pigeons and zoonotic transmission. J Med Microbiol, 2010; 59: 1348-53.
• 4. Arda M. Kafes kuşu hastalıkları. 1. Baskı. Ankara: Ayban matbaacılık ve yayıncılık. 2008.
• 5. Zweifel D, Hoop R, Sachse K, Pospischil A, Borel N. Prevalance of Chlamydophila psittaci in wild birds-potential risk for domestic poultry, pet birds, and public health? Eur J Wildl Res, 2009; 55: 575-81.
• 6. Zhou J, Qiu C, Lin G, Cao X, Zheng F, Gong X, et al. Isolation of Chlamydophila psittaci from laying hens in China. Vet Res, 2010; 3 (3): 43-5.
• 7. Madani SA, Peighambari SM, Barin A. Isolation of Chlaydophila psittaci from pet birds in Iran. Int JVR, 2011; 5 (2): 95-8.
• 8. Özbal Y. Klamidyalar. In: Ustaçelebi Ş. ed. Temel ve Klinik Mikrobiyoloji. 1.Baskı. Ankara: Güneş Kitabevi Ltd. Şti., 1999: 705-14.
• 9. Anğ Ö, Tümbay E, Anğ Küçüker M. Zoonozlar hayvandan insana bulaşabilen infeksiyon hastalıkları, 1. Baskı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi, 2011.
• 10. West A. A brief review of Chlamydophila psittaci in birds and humans. J Exot Pet Med, 2011: 20(1): 18-20.
• 11. Kılıç S. Biyolojik silah olarak bakteriler “kategori A akanlar” Türk Hij Den Biyol Derg. 2006; 63(1,2,3): 21-46.
• 12. Sareyyupoglu B, Cantekin Z, Bas B. Chlamydophila psittaci DNA detection in the faeces of cage birds. Zoonozes Public Hlth, 2007; 54(6-7): 237-42.
• 13. Çelebi BS, Ak S. A comparative study of detecting Chlamydophila psittaci in pet birds using isolation in embryonated egg and polymeras chain reaction. Avian Dis, 2006; 50: 489-93.
• 14. Karakuzulu H. Türkiye’de önemli hayvanat bahçelerinde bulunan su kuşları ve bakıcılarında Chlamydia psittaci prevelansının belirlenmesi. Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2003.
• 15. Herrmann B, Persson H, Jensen JK, Loensen HD, Klint M, Olsen B. Chlamydophila psittaci in fulmars, the Faroe Islands. Emerg Infect Dis, 2006; 12 (2): 330-32.
• 16. Heddema ER, Sluis S, Buys JA, VandenbrouckeGrauls CME, Wijnen JH, Visser CE. Prevalence of Chlamydophila psittaci in fecal dropping from feral pigeons in Amsterdam, The Netherlands. Appl Environ Microb, 2006; 72 (6): 4423-5.
• 17. Vanrompay D, Harkinezhad T, Walle M, Beeckman D, Droogenbroeck C, Verminnen K, et al. Chlamydophila psittaci transmission from pet birds to humans. Emerg Infect Dis, 2007; 13 (7): 1108-10.
• 18. Lima VY, Langoni H, Silva AV, Pezerico SB, Costra APB, Silva RC, et al. Chlamydophila psittaci and Toxoplasma gondii infection in pigeons (Columba livia) from Sao Paulo State, Brazil, Vet Parasitol, 2011; 175: 9-14.
• 19. Lagae S, Kalmar I, Laroucau K, Vorimore F, Vanrompay D. Emerging Chlamydia psittaci infections in chickens and examination of transmission to humans. J Med Microbiol, 2013; DOI: 10.1099/jmm.0.064675-0.
• 20. Kalmar ID, Dicxk V, Dosche L, Vanrompay D. Zoonotic infection with Chlamydia psittaci at an avian refuge centre. Vet J, 2014; 199: 300-2.
• 21. Bilgehan H. Klinik mikrobiyoloji, özel bakteriyoloji ve bakteri enfeksiyonları, 10.Baskı. İzmir: Barış Yayınları Fakülteler Kitabevi, 2000: 601-3.
• 22. Harkinezhad T, Verminnen K, Buyzere MD, Rietzschel E, Bekaert S, Vanrompay D. Prevalence of Chlamydophila psittaci infections in a human population in contact with domestic and companion birds. J Med Microbiol, 2009; 58: 1207-12.
• 23. Anonymous. World Organisation for Animal Health (OIE). Manual of diagnosis tests and vaccines for terrestrial animals. Chapter 2.3.1. Avian Chlamydiosis. 2012. http://www.oie. int/fileadmin/Home/eng/Health_standards/ tahm/2.03.01_AVIAN_CHLAMYD.pdf Erişim tarihi: 03.02.2014.
• 24. Kaleta EF, Taday EM. Avian host range of Chlamydophila spp. based on isolation, antigen detection and serology. Avian Pathol, 2003; 32 (5): 435-61.
• 25. Vanrompay D, Ducatella R, Haesebrouck F. Chlamydia psittaci infections: a review with emphasis on avian chlamydiosis. Vet Microbiol, 1995; 45 (2-3): 93-119.
• 26. Huminer D, Pitlik S, Kitayin D, Weissman Y, Samra Z. Prevalance of Chlamydia psittaci infection among persons who work with birds. Isr J Med Sci, 1992; 28 (10): 739-41.
• 27. Saito T, Ohnishi J, Mori Y, Linuma Y, Ichiyama S, Kohi F. Infection by Chlamydophila avium in an elderly couple working in a pet shop. J Clin Microbiol, 2005; 43 (6): 3011-3.
• 28. Beeckman DS, Vanrompay DC. Zoonotic Chlamydophila psittaci infections from a clinical perspective. Clin Microbiol Infect, 2009; 15 (1): 11-17.
• 29. Greco G, Corrente M, Martella V. Detection of Chlamydophila psittaci in asymptomatic animals. J Clin Microbiol, 2005; 43 (10): 5410-11.
• 30. Arda M. Hindi hastalıkları. BESD-BİR Beyaz Et Sanayicileri ve Damızlıkçıları Birliği Derneği İktisadi İşletmesi. Ankara, 2006; 145-8.
• 31. Mohan R. Epidemiologic and laboratory observations of Chlamydia psittaci infection in pet birds. J Am Vet Med Assoc, 1984; 184 (11): 1372-74.
• 32. Elder J, Brown C. Review of techniques fort he diagnosis of Chlamydia psittaci infection in psittacine birds. J Vet Diagn Invest, 1999; 11: 539-41.
• 33. Ramon PM, Oronan RB, Toledo SU. Detection of Chlamydophila psittaci antibodies from captive birds at the Ninoy Aquino Parks and Wildlife Nature Center, Quezon city, Philippines. Ann Agric Environ. Med, 2007; 14: 191-93.
• 34. Gartrell BD, French NP, Howe L, Nelson NJ, Houston M, Burrows EA, et al. First detection of a Chlmydia psittaci from a wild native passerine bird in New Zealand. New Zeal Vet J, 2013; 61: 174-76.
• 35. Andersen AA, Grimes JE, Wyrick PB. Chlamydiosis (Psittacosis, Ornithosis). In: Calnek BW, Barnes JJ, Beard CW, McDougald LR, Saif YM, eds. Diseases of Poultry, 10th ed. Ames, IA Iowa State University Press. 1997; 33-349.
• 36. Geens T, Dewitte A, Boon N, Vanrompay D. Development of a Chlmydophila psittaci speciesspecific and genotype-specific real-time PCR. Vet Res, 2005; 36 : 787-97.
• 37. Sachse K, Laroucau K, Hotzel H, Schubert E, Ehricht R, Slickers P. Genotyping of Chlamydophila psittaci using a new DNA microarray assay based on sequence analysis of ompA genes. BMC Microbiol, 2008; 8: 63.
• 38. Senn L, Hammerschlag MR, Greub G. Therapeutic approaches to Chlamydia infections. Expert Opin Pharmaco, 2005; 6 (13): 2281-90.
• 39. Smith KA, Bradley KK, Stobierski MG, Tengelsen LA. Compendium of measures to control Chlamydophila psittaci infection among humans (Psittacosis) and pet birds (avian chlamydiosis). http://www.cste2.org/webpdfs/PComp2006.pdf Erişim Tarihi: 05.02.2014.