The Fatalism Approaches According to The Frequency of Occupational Accidents and Other Sociodemographic Characteristics of Health Workers

Year 2019, Volume: 13 Issue: 2, 151 - 158, 18.06.2019

Yasin Uzuntarla Fatma Uzuntarla

https://doi.org/10.21763/tjfmpc.569677

Abstract

Introduction: In this study, it is aimed to examine the fatalism approaches according
to the frequency of occupational accidents and other sociodemographic
characteristics of employees of a training and research hospital. Method: This descriptive study was
conducted with healthcare personnel working in a training and research
hospital. 500 healthcare personnel participated in the study. Survey method was
used as data collection tool, and Fatalism Scale for the occupational accidents
was used. SPSS 22 statistical program was used in the evaluation of data. Results: Of the participants, 53.2%
were female, 59.6% were married, 42% were under the age of 30, 68.8% were
university graduates, 34.8% had income between 3501-6000 TL, 35.2% were nurses,
and 46.2% had a professional experience of over 11 years, 50.8% did not have
work accidents, 39.0% had 1-3 times, 10.2% had 4 or more occupational
accidents. Mean score of the Fatalism Scale for the occupational accidents of
the healthcare personnel was found as (14.9±4.9). Significant differences were
found in fatalism approaches according to participants’ gender and occupation
(p < 0.05). Conclusion: The
training and research hospital workers' level of fatalism approaches towards
occupational accidents are found low. Employees' awareness of the importance of
safety precautions to prevent occupational accidents should be increased,
especially for the auxiliary staff.

Giriş: Bu çalışma, ile
bir eğitim ve araştırma hastanesinde çalışanların iş kazası geçirme sıklığı ve
diğer sosyodemografik özelliklerine göre kadercilik yaklaşımlarının incelenmesi
amaçlanmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı
nitelikteki bu çalışma, bir eğitim ve araştırma hastanesinde görev yapan sağlık
personelleriyle gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya 500 sağlık personeli
katılmıştır. Araştırmada, veri toplama aracı olarak anket yöntemi kullanılmış
ve iş kazalarına yönelik kadercilik ölçeğinden yararlanılmıştır. Araştırma verilerinin
değerlendirilmesinde SPSS 22 istatistik programı kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmamızda, katılımcıların
%53,2’sinin kadın, %59,6’sının evli, %42,0’sinin 30 yaşın altında, %68,8’inin
üniversite mezunu, %34,8’inin 3501-6000 TL arası gelire sahip olduğu,
%35,2’sinin hemşire, %46,2’sinin 11 yıl ve üzerinde mesleki deneyimi olduğu,
%50,8’inin iş kazası geçirmediği, %39,0’unun 1-3 kez, %10,2’sinin 4 veya daha
fazla iş kazası geçirdiği bulunmuştur. Sağlık çalışanlarının iş kazalarına
yönelik kadercilik puan ortalaması (14,9±4,9) olarak saptanmıştır.
Katılımcıların cinsiyetine ve mesleklerine göre kadercilik yaklaşımlarında
anlamlı farklılık bulunmuştur (p<0,05). Sonuç:
Sağlık çalışanlarının iş kazalarına yönelik kadercilik yaklaşım düzeyleri düşük
bulunmuştur. Yardımcı personel başta olmak üzere, çalışanların iş kazalarını
önlemede güvenlik tedbirlerinin önemine yönelik farkındalıkları artırılmalıdır.

Keywords

Occupational accidents, health workers, fatalism

References

• 1. Demirbilek T. İş Güvenliği Kültürü. İzmir: Dokuz Eylül Yayınları, 2005. p.10-30.
• 2. Akbulut T. İşçi Sağlığı Prensip ve Uygulamaları. İstanbul: Sistem Yayımcılık, 1996. p.18-25.
• 3. Morcalı MŞ. Stresin Sağlık Çalışanı Güvenliğine Etkisi. Gaziantep Üniversitesi Sağlık Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep, 2017. p.11-15.
• 4. Uzuntarla F. Sağlık Çalışanlarının İş Güvenliği Farkındalıkları ile Güvenli Davranışları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Çankaya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2018. p.8-25.
• 5. Aytaş YD, Sözbir N. Gemi İnşa Sanayinde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği. Gemi ve Deniz Teknolojisi 2009;179: 27-32.
• 6. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK). SGK İstatistik Yıllıkları 2016 [Online]. Erişim adresi: http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik/sgk_istatistik_yilliklari. Erişim Tarihi: 10 Haziran, 2018.
• 7. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK). SGK İstatistik Yıllıkları 2017 [Online]. Erişim adresi: http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik/sgk_istatistik_yilliklari. Erişim Tarihi: 30 Kasım, 2018.
• 8. Akkaya Ö. Hastane Personelinin Çalışan Güvenliğine Dair Algılarının İncelenmesi: Süleyman Demirel Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Isparta, 2015. p.1-56.
• 9. İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Tebliği [Online]. Erişim adresi: http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=9.5.16909&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch, Erişim Tarihi: 02 Haziran, 2018.
• 10. Ezgin R. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Kavramının İrdelenmesi ile Otomotiv Sanayinde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Uygulamaları Üzerine Bir Araştırma. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 1995. p.10-35.
• 11. Esparza OA. Factors Derived from Fatalism Scales and Their Relationship to Health-Related Variaibles, The University of Texas At Al Paso, Master Thesis, Texas, 2005. p.1-6.
• 12. Yavan Ö. Yeraltı madenciliğinde risk ve kadercilik algılarının iş güvenliği algısı üzerindeki etkisi. Karaelmas İş Sağlığı ve Güvenliği Dergisi 2017;1(1):58-64.
• 13. Sağlık Bakanlığı. Sağlık İstatistikleri 2016 Haber Bülteni. Ankara: Sağlık Bakanlığı Haber Bülteni No.5, 2016. p.1-7.
• 14. Solmaz M, Solmaz T. Hastanelerde iş sağlığı ve güvenliği. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2017;6(3):147-156.
• 15. Rundmo T, Hale AR. Managers' Attitudes Towards Safety and Their Behavioural Intentions Related to Safety Promotion. Trondheim: Rotunde publikasjoner rapport no 28, 1999. p.3-11.
• 16. Dursun S. Güvenlik Kültürünün Güvenlik Performansı Üzerine Etkisine Yönelik Bir Uygulama. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Bursa, 2011. p.114-135.
• 17. Havold JI, Nesset E. From Safety culture to safety orientation: validation and simplification of a safety orientation scale using a sample of seafarers working for Norwegian ship owners. Safety Science 2009;49:305-326.
• 18. Balcı B, Taçkın E, Balcı EÖ, Yerden A. İş kazalarında mali kayıplar. İstanbul Journal of Social Sciences 2013;6:66-83.
• 19. Öztürk H, Babacan E, Özdaş Anahar E. Hastanede çalışan sağlık personelinin iş güvenliği. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2012;1(4):252-268.
• 20. İnci Eİ, Bilişli Y, Hizay D. İş kazalarına maruz kalan sağlık çalışanlarının bildirimlerinin değerlendirilmesi: üniversite hastanesi örneği. Sağlık Akademisyenleri Dergisi 2016;3(3):83-88.
• 21. Akgün S. Sağlık sektöründe iş kazaları. Sağlık Akademisyenleri Dergisi 2015;2(2):67-75.
• 22. Cebeci H. Hastanelerde iş kazaları ve çalışan güvenliği: Karabük şehir merkezi örneği. Uluslararası İşletme ve Yönetim Dergisi 2013;1(1):62-82.
• 23. Sencan I, Şahin I, Yıldırım M, Yeşildal N. Unrecognized abrasions and occupational exposures to blood-borne pathogens among health care workers in Turkey. Occupational Medicine 2004;54:202-206.
• 24. Azap A, Ergönül Ö, Memikoğlu KO, Yeşilkaya A, Altunsoy A, Bozkurt GY ve ark. Occupational exposure to blood and body fluids among health care workers in Ankara, Turkey. Am J Infect Control 2005;33:48-52.
• 25. Pakowska AG, Szatko F, Ulrichs M. Work-Related accidents and sharp injuries in paramedics-illustrated with an example of a multi-specialist hospital, located in Central Poland. Int. J. Environ. Res. Public Health 2017; 14: 901.
• 26. Yıldız S, Yılmaz M. Türk inşaat sektöründe çalışanların güvenlik kültürü düzeyinin ve güvenlik performansı ile ilişkisinin incelenmesi. Politeknik Dergisi 2017;20(1): 137-149.
• 27. Williamson AM, Feyer AM, Cairns D, Biancotti D. The development of a measure of safety climate: the role of safety perceptions and attitudes. Safety Science 1997;25:15-27.
• 28. Yücebilgiç H. A Proposed Model Safety Climate: Contributing Factors and Consequences. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2007. p.50-88.