ÖĞRETMEN ADAYLARININ ATAMA ÖNCESİ KARŞILAŞTIKLARI GÜÇLÜKLER: FENOMENOLOJİK BİR ÇALIŞMA

Year 2022, Volume: 12 Issue: 1, 308 - 324, 26.01.2022

Banu Demirbaş

https://doi.org/10.24315/tred.900184

Abstract

Bu çalışmada mezuniyet sonrası atama bekleyen öğretmen adaylarının kamu personeli olarak atanma süreçlerinde yaşamış oldukları sosyal, psikolojik ve ekonomik güçlüklere değinilmiştir. Aynı zamanda bu güçlüklerin altında yatan KPSS sistemiyle ilgili yaklaşımlar katılımcıların ifadeleriyle değerlendirilmiştir. Bu bağlamda çalışmanın amacına bağlı olarak nitel yöntem benimsenmiş ve fenomenoloji (olgu bilim) deseni kullanılmıştır. Çalışmada amaçlı örnekleme tekniklerinden kartopu örnekleme yöntemi kullanılarak 16 katılımcıyla derinlemesine bire bir görüşme gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme protokolü kullanılmıştır. Görüşmelerin 3’ü yüz yüze gerçekleştirilmiş ve geri kalan 13 katılımcıyla tüm dünyayı etkileyen COVID-19 pandemisi nedeniyle telefon üzerinden görüşmeler sağlanmıştır. Araştırmada içerik analizi yöntemi kullanılmış ve “Tercih Sebebi”, “Hazırlık Süreci”, “Toplumsal Baskı”, “Psikolojik Zorluklar”, “Ekonomik Zorluklar” ve “Sistemsel Sorunlar” temaları altında alt temalara ulaşılmıştır. Ulaşılan temalar yoluyla katılımcıların düşünceleri değerlendirilerek çözüm önerilerinde bulunulmuştur.

Keywords

Aday öğretmen, Kamu Personeli Seçme Sınavı, Atama

Thanks

Yıldız Teknik Üniversitesi Eğitim Programları ve Öğretim Anabilim Dalı'nda görev yapan Dr. Öğr. Üyesi Bünyamin Bavlı'ya çalışmanın veri toplama ve analiz sürecindeki katkılarından ve çalışmaya son şekli verilene kadar ki yönlendirmelerinden ötürü teşekkür ederim.

References

• Akdemir, A. S. (2013). Türkiye’de öğretmen yetiştirme programlarının tarihçesi ve sorunları, Electronic Turkish Studies, 8(12) 15-28.
• Arastaman, G., FİDAN, İ. Ö., & Fidan, T. (2018). Nitel araştırmada geçerlik ve güvenirlik: kuramsal bir inceleme, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 37-75.
• Arkonaç, S. A. (2017). Psikolojide söz ve anlam analizi: niteliksel duruş. Hiperlink Yayınları.
• Bal, H. (2016). Nitel araştırma yöntem ve teknikleri (uygulamalı-örnekli), Bursa:Sentez Yayıncılık.
• Başkan, G., Aydın, A., & Madden, T. (2006). Türkiye’deki öğretmen yetiştirme sistemine karşılaştırmalı bir bakış, ÇÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(1) 35-42.
• Bayram, G. (2009). Öğretmenlerin istihdam biçimi farklılıkları ve yarattığı sorunlar: Ankara’da çalışan sözleşmeli ve ücretli öğretmenlerin görüşlerine dayalı bir araştırma. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi: Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Bora, T. ve Erdoğan, N. (2011). Cüppenin, kılıcın ve kalemin ve mahcup yoksulları: yeni kapitalizm yeni işsizlik ve beyaz yakalılar, Ed. T. Bora ve N. Erdoğan içinde, Boşuna mı Okuduk? Türkiye’de Beyaz Yakalı İşsizliği, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Braverman, H. (2008). Emek ve Tekelci Sermaye. Kalkedon Yayınları.
• Bryman, A. (2012). Social research methods, OUP Oxford.
• Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri: beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. (3. Baskı). (Çev. Ed., M. Bütün ve SB Demir), Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Creswell, J. W. (2017). Araştırma deseni: nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları, Eğiten Kitap.
• Cropley, A. J. (2002). Qualitative research methods: an introduction for students of psychology and education, Zinatne.
• Çakmak, Ö. ve Hevedanlı, M. (2005). Eğitim ve fen-edebiyat fakülteleri biyoloji bölümü öğrencilerinin kaygı düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 4(14),115–127.
• Çelikten, M. (2005).Öğretmenlik mesleği ve özellikleri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(19), 207-237.
• Demirer, D. K. (2012).Eğitimde piyasalaşma ve öğretmen emeğinde dönüşüm, Çalışma ve Toplum, 1,167-186.
• Güneş, H. (2016). Türkiye’nin güncel eğitimi ve düşündürdükleri, Ankara, EYUDER Yayınları.
• Gökçe, A. T. (2014). Atanamama nedeniyle farklı bir mesleğe yönelen işsiz aday öğretmenler üzerine bir çalışma, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1,191-208.
• Güzdüz, M (2018).Türkiye’de yükseköğrenimin gelişimi, Ed. M. Gündüz içinde, Kronolojik ve Tematik Türk Eğitim Tarihi, İdeal Kültür Yayıncılık, 255-281.
• Şanal, M., & Alaca, E. (2018).Tanzimattan günümüze öğretmen yetiştirme, Ed. M. Gündüz, Kronolojik Ve Tematik Türk Eğitim Tarihi, İdeal Kültür Yayıncılık, 283-305.
• Şar, A. H., Işıklar, A., & Aydoğan, İ. (2012). Atama bekleyen öğretmen adaylarının yaşam doyumunu yordayıcı değişkenlerin incelenmesi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(23), 257-271.
• Kiraz, Z., & Kurul, N. (2018), Türkiye’de öğretmen işsizliği ve ataması yapılmayan öğretmenler hareketi, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 270-302.
• McMillan, J. H. (2000). Educational research: fundamentals for the consumer.(3th ed.), New York:Longman.
• Miles, M, B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook. (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Neuman, W. L. (2016). Toplumsal araştırma yöntemleri: nitel ve nicel araştırmalar 1, Ankara:Yayın Odası.
• Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri, Ankara: Pegem Akademi.
• Şahin, İ. (2011). Öğretmen adaylarının öğretmen istihdamı ve mesleki geleceklerine ilişkin görüşleri, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(3), 1167-1184.
• Varışoğlu, B., & Kaşaveklioğlu, G. (2019). Atanamayan öğretmen kavramına yönelik metaforlar, Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 14(2), 473-490.
• Yin, R. K. (2011), Qualitative research from start to finish, Guilford Publication.