SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETİMİNDE KÜRESEL BAĞLANTILAR ÖĞRENME ALANI İLE İLGİLİ YAPILMIŞ ÇALIŞMALARIN META SENTEZİ

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: Özel Sayı, 197 - 220, 29.10.2024

Esen Durmuş , Aysun Karadağoğlu

https://doi.org/10.24315/tred.1515825

Öz

Bilim ve teknolojideki ilerlemeler zamansal ve mekânsal sınırların genişlemesini kolaylaştırmış, böylece küresel ölçekte toplumlar ve ülkeler arasındaki bilgi, teknoloji, siyasi, ekonomik ve kültürel ilişkilerin birbirine bağlılığını etkilemiştir. Böyle bir dönemde öğrencilerin farklı kavramlar arasındaki karşılıklı ilişkileri anlamaları, çağdaş dünya hakkında farkındalık geliştirmeleri ve çoklu bakış açılarını takdir etmeleri büyük önem taşımaktadır. Sonuç olarak, "küresel bağlantılar" öğrenme alanı sosyal bilgiler programında önemli bir yere sahiptir. Bu doğrultuda, bu çalışma küresel bağlantılar üzerine yapılan mevcut araştırmaların kapsamlı bir analizini sunmayı ve eğilimlerini keşfetmeyi amaçlamaktadır. Çalışmada meta-sentez yöntemi kullanılmış ve önceden belirlenmiş kriterleri karşılayan 39 erişilebilir tam metin çalışma dahil edilmiştir. Bu çalışmalar Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Ulusal Tez Merkezi, Google Scholar ve Dergipark, Ulakbim, TR dizin veri tabanlarından temin edilmiştir. Veriler içerik analizi kullanılarak analiz edilmiş, tablolaştırılmış ve yorumlanmıştır. Sosyal bilgiler eğitiminde küresel bağlantılarla ilgili alan yazın incelendiğinde, program ve ders kitaplarının önemli bir odak noktasını oluşturduğu çeşitli konular ortaya çıkmaktadır. İyileştirme önerileri arasında müfredat ve ders kitaplarındaki içerik ve etkinliklerin geliştirilmesi, daha fazla araştırma yapılması ve öğrenci öğrenimini ve öğretmen etkinliğini artırmak için daha fazla etkinliğin dâhil edilmesi yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal bilgiler, Küresel bağlantılar, Meta-sentez.

Kaynakça

• Açıkalın, M. (2010). Sosyal bilgiler eğitiminde yeni yaklaşımlar: Çokkültürlü ve küresel eğitim. İlköğretim Online, 9(3), 1226-1237.
• Açıkalın, M. (2013). Preservice social studies teachers’ understanding of global education. Mediterranean Journal of Educational Research, 14, 557-562.
• Akcay, R. C. (2003). Kuresellesme, egitimsel yoksunluk ve yetiskin egitimi [Globalization, educational deprivation and adult education]. Milli Egitim Dergisi, 159(4).
• Amin, S., (1998). Kapitalizmin Hayaleti (C. Algon, Çev.), Bilim ve Sanat.
• Aslan, S. (2016). Küreselleşme olgusunun sosyal bilgiler eğitimine etkileri. Harran Maarif Dergisi, 1(1), 11-23.
• Balay, R. (2004). Küreselleşme, bilgi toplumu ve eğitim. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(2), 61-82.
• Batdı, V. (2019). Meta-Tematik Analiz Örnek Uygulamalar. Anı yayınları.
• Bozkurt, V. (2000). Küreselleşmenin Insani Yüzü. Alfa Yayınları, 29.
• Çakar, M. (2008). Küreselleşmenin ilköğretim Sosyal Bilgiler ders kitaplarında yer alan konu ve kavramlar üzerindeki etkisi (Master's thesis, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Çakır, A. (2019). Ortaokul 5. sınıf sosyal bilgiler dersinde yer alan'küresel bağlantılar'öğrenme alanının öğretiminde görsel materyallerden yararlanmanın öğrenci başarısı üzerine etkisi (İstanbul ili Esenler ilçe örneği) (Master's thesis, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı).
• Çalık, T., & Sezgin, F. (2005). Küreselleşme, bilgi toplumu ve eğitim. Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(1), 55-66.