BATI TRAKYA TÜRK AĞIZLARINDA ŞİMDİKİ ZAMAN EKİNİN VARYANTLARI ÜZERİNE

Year 2018, Volume: 8 Issue: 16, 168 - 203, 10.07.2018

Muharrem Özden

https://doi.org/10.33207/trkede.493570

Abstract

Anadolu ve
Rumeli ağızları üzerine yapılan çalışmalar bugüne kadar oldukça büyük bir mesafe
kat etmiştir. Bu çalışmaların çok büyük bir bölümü ağızların sınıflandırılması
üzerinde durmuştur. Ağızlar genel olarak fonetik ve morfolojik ölçütler esas
alınarak sınıflandırılmıştır. “-(I)yor” şimdiki zaman ekindeki fonetik
farklılıklar ağızların sınıflandırılmasında en çok kullanılan ölçütlerden
birisi olmuştur. Bu ekin tarihi dönemlerden itibaren çeşitli sebeplerle çokça
varyantı oluşmuştur. Ancak ağızların sınıflandırılmasında “-(I)yor” ekinin
varyantları bazen tek başına bir ölçüt olarak yeterli olmayabilir. Ekin bir
ölçüt olarak yeterli olmadığı durumlarda yapılan sınıflandırma başka ölçütlerle
desteklenmek zorundadır. Bu çalışmada “-(I)yor” şimdiki zaman ekinin Batı
Trakya Türk ağızlarındaki kullanım çeşitliliği üzerinde durulacaktır. Çalışmaya
Batı Trakya’nın Meriç (Evros) bölgesi dâhil edilmemiştir.

Keywords

Anadolu ve Rumeli Ağızları, Şimdiki Zaman, Batı Trakya, Fonetik, Morfolojik

References

• Adamovic, Milan, Konjugationsgeschichte Der Türkischen Sprache, E. J. Brill, Leiden, 1985.
• Akça, Hakan, “Ankara İli Ağızlarında Şimdiki Zaman ekinin Varyantları”, Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 6/1, 2011, s. 611-619.
• Başkan, Özcan, “Türkiye Köy Adları Üzerine Bir Deneme”, TDK Belleten, 1970, s.237-251.
• Caferoğlu, Ahmet, “Anadolu ve Rumeli Ağızları Araştırmalarının Bugünkü Durumu”, Bilimsel Bildiriler 1957, 65-70, TDK Yay., Ankara, 1960.
• Ergin, Muharrem, Türk Dil Bilgisi, İstanbul, 2012.
• Gülensoy, Tuncer, “Anadolu Ağızlarında Şimdiki Zaman Eki”, TKA Prof. Dr. İbrahim Kafesoğlu'nun Hatırasına Armağan, XXIII /I-2, 1985, s. 282-295.
• Günşen, Ahmet, “Doğu Trakya Ağızlarının Şekil Bilgisini Belirleyen Temel Özellikler”, Turkish Studies International Periodical Forthe Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 3/3, 2008, s. 402-470.
• Hazai, György, “Anadolu ve Rumeli Türk Ağızlarının Tasnifi Üstüne”, Voprosı Tyurkologi: K. Şestidesyatiletiyo Akademika Azerbaycan SSR, M. Şiraliyeva, Bakû, 1971, s. 84, 86.
• Johanson, Lars, “Türk Dillerinde Odaksıl Şimdiki Zaman İşaretleyicisi ve Kıbrıs Türkçesinde Eksikliği”, Bilig, 49, s. 93-100.
• Korkmaz, Zeynep, Türkiye Türkçesi Grameri Şekil Bilgisi, Akçağ Yay., Ankara, 2009.
• Özden, Muharrem, Batı Trakya-Gümülcine Ağız İncelemesi, Trakya Üniversitesi Yayın. No. 180, Edirne, 2016.
• Şimşek, Adiye, İskeçe İli Ağızları (İnceleme-Metinler-Dizin), Yayımlanmamış Doktora Tezi, İzmir, 2017.