Youth Subcultures: The Iconographic Fanzines Of Punk Aesthetics

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 10, 686 - 713, 31.07.2020

Hüseyin Serbes , Mehmet Güzel

Öz

The concept of alternative publishing has emerged as a result of the cultural and ideological power of the dominant classes in the present day when mass media are shaped by the dyna-mics of the current market conditions and the profit goal has become the primary target. In this context, this study focuses on the situation of youth subcultures. In addition, together with examples of fanzines, which as an alternative to professional publications, in Turkey are discussed in the position of the mainstream media. In the study, a typological study proposed by Alternative and Radical Media Theory (Atton, 2014) was conducted. Within the scope of the study, it was investigated whether the fanzines, which are the products of youth subcul-ture, could develop counter-hegemonia towards the dominant ideologies in terms of theore-tical foundations. In the light of the findings, it was seen that fanzines with Punk aesthetics constitute a proletarian-public sphere and want to refrain commodification by anonymizing. Furthermore, the results show that fanzines of various qualities and quantities continue to use photocopy as a liberating tool in the era of post-digital cultures.

Anahtar Kelimeler

Alternative Media, Radical Media Theory, Fanzine, Hegemony, Counter Public Sphere

Gençlik Altkültürleri: Punk Estetiğinin İkonografik Fanzinleri

Öz

Kitle iletişim araçlarının mevcut piyasa koşullarının dinamikleriyle şekillendiği ve kâr amacının birincil hedef hâline geldiği günümüzde, hâkim sınıfların kültürel ve ideolojik gücünün başatlığının bir sonucu olarak ortaya çıkan alternatif yayıncılık kavramı üzerinden gençlik altkültürlerinin durumuna odaklanan bu çalışmada, profesyonel yayın ve baskı tekniklerine alternatif olarak şekillenen disiplinler arası olguları kendilerine has bir kolajla harmanlayan fanzinlerin, Türkiye'deki örnekleriyle beraber ana akım medya içerisindeki konumu ele alınmıştır. Araştırmada, Alternatif ve Radikal Medya Kuramının (Atton, 2014) öne sürdüğü tipolojik çalışma uygulanmıştır. Çalışma kapsamında, birer gençlik altkültür ürünleri olan fanzinlerin, hâkim ideolojilere yönelik karşı-hegemonya geliştirip geliştiremediği teorik temeller doğrultusunda araştırılmıştır. Elde edilen bulgular eşliğinde, Punk estetiğine sahip fanzinlerin karşıt-kamusal alan oluşturduğu ve anonimleşerek metalaşmanın önüne geçmek istedikleri görülmüştür. Ayrıca, sonuçlar, çeşitli nitelikte ve nicelikteki fanzinlerin post dijital kültürler çağında fotokopiyi özgürleştirici birer araç olarak kullanmaya devam ettiklerini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Fanzin, Alternatif Medya, Radikal Medya Kuramı, Hegemonya, Karşıt Kamusal Alan

Kaynakça

• Adorno, T., W. (1998). Minima Moralia, Sakatlanmış Yaşamdan Yansımalar (Çev: Orhan Koçak, Ahmet Doğukan). İstanbul: Metis Yayınları
• Aktay, Y. (2015). Küreselleşme Çokkültürlülük Sahicilik. Ankara: Tezkire Yayınevi.
• Atton, C. (2002). Alternative Media, Thousand Oaks: Sage.
• Atton, C. (2011). Zines. Downing, J.D.H. (Ed.) Encyclopedia of Social Movement Media. California: Sage Publications: 565-567.
• Atton, C. (2014). “Alternatif Medyaya Bakış: Kuram ve Metodoloji”, Yanıkkaya, B., Çoban, B. (Der.), Kendi Medyanı Yarat Cilt 1 içinde, Kalkedon Yayınları, İstanbul, 21-62.
• Bailey, O.,G., Cammerts, B., Carpentier N. (2015). Alternatif Medyayı Anlamak (Çev: Çiğdem Öztürk). İstanbul: Kafka Yayınları.
• Belsito, P., Davis, B. (1981). Street Art: The Punk Poster in San Francisco 1977-1981. San Francisco CA: Last Gasp.
• Benjamin, W. (1970). The Author as Producer. Gesammelte Schriften, II, 683-701.
• Berrin, Y., Çoban B. (2014). Kendi Medyanın Yarat; Alternatif Medya, Kavramlar, Tartışmaar, Örnekler Cilt 1-2. İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Binark M., F., Güngör, N. (1993). TV ve basında haberler: karşılaştırmalı içerik çözümlemesi. Amme İdaresi Dergisi. 6 (3).
• Boggs, C. (1976). Gramsci’s Marxism. London: Pluto Press.
• Bold, M., R. (2007). Why Diverse Zines Matter: A Case Study of the People of Color Zines Project. Pub Res Q 33, 215–228 (2017). https://doi.org/10.1007/s12109-017-9533-4.
• Boynik, S., Güldallı, T. (2007). Türkiye'de Punk ve Yeraltı Kaynaklarının Kesintili Tarihi 1978-1999. İstanbul: Bas Yayınları.
• Destici, O. (2019). Bir grafik ürün olarak üretim biçimleri bakımından Türkiye fanzinleri. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, İz-mir.
• Desyllas, M., C., Sinclair, A. (2014). Zine-Making as a Pedagogical Tool for Transformative Learning in Social Work Education. Social Work Education 33(3).
• Doğan, E., Ş. (2019). Gelenekselden sayısala: Türkiye'de fanzin yayıncılığı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Downing J., D., H. (2017). Radikal Medya: İsyancıların İletişimi ve Toplumsal Hareketler. (Çev: Ülkü Doğanay). Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• Duncombe, S. (1997). Notes from Underground: Zines and the Politics of Alternative Culture, London: Verso Publications.
• Enzensberger, H., M. (1970). “Constituents of a Theory of the Media”, New Left Review, no.64, pp. 13-36.
• Erdoğan, Ş. (2017). Yeni Nesil İçin Mondo Trasho Arşivi. İstanbul: SUB Yayımları.
• Fuchs, C. (2010). Alternative Media as Critical Media. European Journal of Social Theory 13(2).
• Fuchs, C. (2014). Sosyal Medya Eleştirel Bir Giriş. (Çev: Diyar Saraçoğlu, İlker Kalaycı). İstanbul: NotaBene Yayınları.
• Gramsci, A. (1971). Selections from the Prison Notebooks of Antonio Gramsci, New York, International Publishers.
• Granjon, F. (2014). “Devrimci Hareketler ve Proleter Medya: Ajit-Prop'dan Kitle Çizgisine”, Yanıkkaya, B., Çoban, B. (Der.), Kendi Medyanı Yarat Cilt 2 içinde, Kalkedon Yayınları, İstanbul, 179-214.
• Gunderloy, M., Janice, C., G. (1992). The world of zines: A Guide to the Independent Magazine Revolution. Penguin Books: New York.
• Hall, S., Lumley, B., McLennan, G. (1977). ‘Politics and Ideology: Gramsci’, in S. Hall, B. Lumley and G. McLennan (eds), On Ideology. Working Papers in Cultural Studies, Birmingham: Centre for Contemporary Cultural Studies, 1977: 45–76.
• Hall, S. (1985) “Signification, Representation, Ideology: Althusser and the PostStructura-list Debates.” Critical Studies in Mass Communication. 2(2), Temmuz. 91-114.
• Hebdige, D. (2004). Altkültür: Tarzın Anlamı. (Çev: Sinan Nişancı). İstanbul: Babil Yayınları.
• Jeppesen, S. (2016). Understanding Alternative Media Power: Mapping Content & Practi-ce to Theory, Ideology, and Political Action, Democratic Communiqué, vol. 27. 2015/2016 pp. 54–77.
• Knobel, M., Lankshear C. (2001). Cut, Paste, Publish: The Production and Consumption of Zines. State of the Art Conference, Athens, Georgia.
• Labovitz, H. (1993). E-zine List. Erişim Tarihi: 23.06.2020 https://emailuniverse.com/ezi-ne-tips/?John-Labovitzs-E-Zine-List----Directory-Changes-Hands&id=1152
• Laing, D. (2002). Tek Akorlu Mucizeler, Punk Rock’ın Anlamı ve Gücü (Çev: Nigar Özlem). İstanbul: Altıkırkbeş Yayınları.
• Lefebvre, H. (2014). Mekânın Üretimi (Çev. Işık Ergüden). İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Lüküslü, D. (2009). Türkiye'de Gençlik Miti 1980 Sonrası Türkiye Gençliği. İstanbul: İleti-şim Yayınları.
• Negt O., Kluge, A. (2018). Kamusallık ve Tecrübe: Burjuva ve Proleter Kamusallığın Analizine Doğru (Çev: Müge Atala).
• Nicholls, P., Clute, J. (1979). The Encyclopedia of Science Fiction. St. Martin's Press: New York.
• Perkins, S. (1992). Approaching the '80s zine scene: A background survey selected annotated bibliography. De Pere: Plagiarist Press.
• Reed, J., P. (2012). Theorist of Subaltern Subjectivity: Antonio Gramsci, Popular Beliefs, Political Passion, and Reciprocal Learning, Critical Sociology, 39(4) 561 –591.
• Shoemaker, P., Reese S. D. (2002). “İdeolojinin Medya İçeriği Üzerindeki Etkisi”, İrvan, S. (Der.), Medya Kültür Siyaset içinde, 2. Baskı, Alp Yayınevi, Ankara, 127-178.
• Talas, M. (2011). Sivil Toplum Kuruluşları ve Türkiye Perspektifi, Türklük Bilimi Araştırma-ları, Cilt-Sayı 29, 387-401.
• Taylan, A. (2012). Alternatif Medya ve Bianet Örneği: Türkiye’de Alternatif Medyaya Dair Etnografik Çalışma. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Gazetecilik Anabilim Dalı, Ankara.
• Triggs, T. (2006) Scissors and Glue: Punk Fanzines and the Creation of a DIY Aesthetic. Journal of Design History, 19 (1). pp. 69-83.
• Triggs, T. (2010). Fanzines: The DIY Revolution. Thames & Hudson Publishing: London.
• Wertham, F. (1973). The World of Fanzines. Southern Illinois University Press: Carbonda-le, Illinois.
• Yanıkkaya, B., Çoban, B. (2014). Kendi Medyanı Yarat – Alternatif Medya – Kavramlar, Tartışmalar, Örnekler Cilt 1 İstanbul: Kalkedon Yayıncılık.
• Young, T., H. (1999). Punk- Bir Altkültürün Oluşumu (Çev: Hira Doğrul). Ankara: Dost K i - tabevi Yayınları.