Besin Toplayılıcıktan Tarıma: Güney Levant'ta, Çanak Çömleksiz İlk Neolitik Evrenin Arkeolojik Verilerinin Eleştirisel Değerlendirilmesi

Year 2003, Issue: 6, 1 - 20, 01.12.2023

Lan Kuijt

Abstract

Hem yeni gelişmekte olan hem de daha önceleri yayınlanan malzemelerin tekrardan değerlendirilmesine dayanarak, Güney Levant'tan ele geçen radiometrik, mimari ve ölü gömme adetlerine ait verilerin incelenmesi Çanak Çömleksiz Neolitik A/ Pre-Pottery Neolithic A (PPNA) ile Orta Çanak Çömleksiz Neolitik B/Middle Pre-Pottery Neolithic B (MPPNB) evreleri arasında zaman ve kültür bakımından güçlü bir sürekliliğin bulun- duğunu önermekteyim. Bundan başka, Güney Levant'tan ele geçen veriler, Çanak Çömleksiz Neolitik A/Pre-Pottery Neolithic A (PPNA) ile Orta Çanak Çömleksiz Neolitik B/ Middle Pre-Pottery Neolithic B (MPPNB) arasında İlk Çanak Çömleksiz Neolitik B/ Early Pre-Pottery Neolithic B (EPPNB) gibi bir geçiş evresini gösteren kanıtları taşımamaktadır.
Güney Levant'in geçiş evresine (EPPNB) ait önerilen tip yerleşmelerin eleştirisel değerlendirilmesi, bu yerleşmelerin zaman içersinde arkeolojik veriler için yanlışsız bir saptamayı sağlayacak temel ölçütleri (radiometrik ve arkeolojik kazılara dayanan tarih- leme) yansıtmamaktadır. PPNA ve MPPNB yerleşmeleri olan Eriha, Zahrat adh-Dhra'2, Ain Ghazal, Netiv Hagdud, Tel Aswad Ib ve Harvat Galil'in yayınlanmış uyarlamalı Radiokarbon tarihlemeleri, bu evreler arasında kronolojik bir boşluk olmadığını göster mektedir. Nihayet, Güney Levant PPNA ve MPPNB nin göreceli olarak kısa süren geçiş evresi M.Ö. 8 400 civarında oluşmuştur ve bu süreç çok değişik bir şekilde ve birkaç yüzyıl sonra Kuzey Suriye ve Türkiye'deki yerleşmelerde de ortaya çıkmaktadır.

Keywords

Güney Levant, Radiokarbon, İlk çanak çömleksiz neolitik b., Eriha, Besin toplayıcılık

Between Foraging and Farming: Critically Evaluating the Archaeological Evidence for the Southern Levantine Early Pre-Pottery Neolithic Period

Abstract

Hem yeni gelişmekte olan hem de daha önceleri yayınlanan malzemelerin tekrardan değerlendirilmesine dayanarak, Güney Levant'tan ele geçen radiometrik, mimari ve ölü gömme adetlerine ait verilerin incelenmesi Çanak Çömleksiz Neolitik A/ Pre-Pottery Neolithic A (PPNA) ile Orta Çanak Çömleksiz Neolitik B/Middle Pre-Pottery Neolithic B (MPPNB) evreleri arasında zaman ve kültür bakımından güçlü bir sürekliliğin bulun- duğunu önermekteyim. Bundan başka, Güney Levant'tan ele geçen veriler, Çanak Çömleksiz Neolitik A/Pre-Pottery Neolithic A (PPNA) ile Orta Çanak Çömleksiz Neolitik B/ Middle Pre-Pottery Neolithic B (MPPNB) arasında İlk Çanak Çömleksiz Neolitik B/ Early Pre-Pottery Neolithic B (EPPNB) gibi bir geçiş evresini gösteren kanıtları taşımamaktadır.
Güney Levant'in geçiş evresine (EPPNB) ait önerilen tip yerleşmelerin eleştirisel değerlendirilmesi, bu yerleşmelerin zaman içersinde arkeolojik veriler için yanlışsız bir saptamayı sağlayacak temel ölçütleri (radiometrik ve arkeolojik kazılara dayanan tarih- leme) yansıtmamaktadır. PPNA ve MPPNB yerleşmeleri olan Eriha, Zahrat adh-Dhra'2, Ain Ghazal, Netiv Hagdud, Tel Aswad Ib ve Harvat Galil'in yayınlanmış uyarlamalı Radiokarbon tarihlemeleri, bu evreler arasında kronolojik bir boşluk olmadığını göster mektedir. Nihayet, Güney Levant PPNA ve MPPNB nin göreceli olarak kısa süren geçiş evresi M.Ö. 8 400 civarında oluşmuştur ve bu süreç çok değişik bir şekilde ve birkaç yüzyıl sonra Kuzey Suriye ve Türkiye'deki yerleşmelerde de ortaya çıkmaktadır.

Keywords

South Levant, radiocarbon, EPPN8, Joricho, Loraging

References

• AURENCHE. Q., 1981 La Maison Oriental. Larchitecture du Proche-Orient Aneion. des origines au milieu du Quatrième Millénaire. Paris. Gouthnor