A Scale Development Study on The Participation Banking

Year 2024, Issue: 18, 219 - 241, 28.12.2024

Yusuf Ziya Akgün , Hakkı Karaşahin

https://doi.org/10.53112/tudear.1559914

Abstract

Sociology of religion has addressed the relationship between religion and economy as one of its main research areas since the establishment of the discipline. From a sociological perspective, participation banking is an institution that is important to study within the discipline of sociology of religion because it is located at the point of contact between religion and economic institutions. Although it is an essential institution to be studied within the discipline of sociology of religion, it is seen that studies on participation banking are not sufficient. This research aims to develop a valid and reliable scale to measure attitudes towards participation banking based on these identified needs. Accordingly, it seeks to address the following questions: How can a valid and reliable scale be designed to understand and explain individuals' attitudes toward participation banking? What are the various dimensions and factors of the participation banking phenomenon? In line with these objectives, measurement tools for assessing attitudes toward participation banking were developed in the study. The research resulted in a four-dimensional scale for measuring attitudes toward participation banking, comprising the dimensions of “participation banking religion,” “participation banking image,” “participation banking economy,” and “participation banking preference,” all demonstrating high reliability and validity. The participation banking scale, whose dimensions were identified through exploratory factor analysis, was further validated with confirmatory factor analysis. The analysis demonstrated that the scale met the specified fit indices and threshold values, confirming its validity and reliability. These findings establish the scale as a reliable and valid instrument for examining the relationship between participation banking and religion.

Keywords

Din Sosyolojisi, Din, Toplum, Ekonomi, Katılım Bankacılığı, Geçerlilik, Güvenilirlik, Katılım Bankacılığı Ölçeği

Katılım Bankacılığı Üzerine Bir Ölçek Geliştirme Çalışması

Abstract

Din sosyolojisi, disiplinin kuruluşundan günümüze kadar din ve ekonomi ilişkisini temel araştırma alanlarından biri olarak ele almıştır. Katılım bankacılığı, sosyolojik perspektiften din ve ekonomi kurumlarının bir temas noktasında bulunmasıyla din sosyolojisi disiplininde çalışılması önemli olan bir kurumdur. Katılım bankacılığının din sosyolojisi açısından önemli bir inceleme konusu olmasına rağmen katılım bankacılığına yönelik çalışmaların yetersiz kaldığı gözlemlenmektedir. Bu çalışmada, söz konusu gerekliliklerden yola çıkarak katılım bankacılığına yönelik tutumları ölçmek için geçerli ve güvenilir bir ölçek geliştirmek amaçlanmaktadır. Bu bağlamda araştırmada, katılım bankacılığı olgusunu tecrübe eden bireylerin tutumlarını anlamada ve açıklamada geçerli ve güvenilir bir ölçek nasıl geliştirilebilir? Katılım bankacılığı olgusunun farklı boyutları ve faktörleri nelerdir? şeklindeki sorulara cevap aranmaktadır. Bu doğrultuda araştırmada, katılım bankacılığına yönelik tutumları ölçen ölçme araçları geliştirilmiştir. Araştırma sonucunda, “katılım bankacılığı din boyutu”, “katılım bankacılığı imaj boyutu”, “katılım bankacılığı ekonomi boyutu” ve “katılım bankacılığı tercih boyutu” olmak üzere dört boyutlu, yüksek düzeyde güvenilirlik ve geçerliliğe sahip katılım bankacılığı ölçeği elde edilmiştir. Açımlayıcı faktör analizi ile boyutları keşfedilen ölçek, doğrulayıcı faktör analizine tabi tutulmuştur. Doğrulayıcı faktör analizi, katılım bankacılığı ölçeğinin uyum indeksleri ve eşik değerleri açısından belirlenen parametrelere uygun olduğunu ortaya koymuş, bu sayede ölçeğin alt boyutlarının geçerliliği ve güvenilirliği güçlü bir şekilde doğrulanmıştır. Faktör analizleri neticesinde, katılım bankacılığı ölçeğinin katılım bankacılığı ve din ilişkisini çözümleyebilecek yüksek düzeyde bir ölçek olduğu anlaşılmıştır.

Keywords

Din Sosyolojisi, Din, Toplum, Ekonomi, Katılım Bankacılığı, Geçerlilik, Güvenilirlik, Katılım Bankacılığı Ölçeği

References

• Ahmad, W. M. W., Rahman, A. A., Seman, A. C., & Ali, N. A. (2008). Religiosity and banking selection criteria among malays in lembah klang. Jurnal Syariah, 16(2), 99-130.
• Ahmetoğulları, K. (2020). Dindarlık ve faydacılığın faizsiz finansal ürünleri satın alma davranışlarıyla etkileşimi: Kuşakların farklılığı [Doktora tezi]. Düzce Üniversitesi.
• Akhtar, A., & Zaheer, A. (2014). Service quality dimensions of Islamic banks: A scale development approach. Global
• Journal of Management and Business Research, 14(5), 11-20.
• Ali, S. A., Hassan, A., Juhdi, N., & Razali, S. S. (2018). Employees’ attitude towards Islamic banking: Measurement development and validation. International Journal of Ethics and Systems, 34(1), 78-100.
• Aliyu, S., Hassan, M. K., Mohd Yusof, R., & Naiimi, N. (2017). Islamic banking sustainability: a review of literature and directions for future research. Emerging Markets Finance and Trade, 53(2), 440-470.
• Almahy, J., Al-Sahn, F., & Beloucif, A. (2014). The corporate reputation of ıslamic banks: a measurement scale. International Journal of Marketing Studies, 6(6), 91-1031.
• Amin, H., Rahman, A. R. A., Sondoh, S. L., & Hwa, A. M. C. (2011). Determinants of customers’ intention to use Islamic personal financing: The case of Malaysian Islamic banks. Journal of Islamic Accounting and Business Research, 2(1), 22-42.
• Anderson, W. T., Cox, E. P., & Fulcher, D. G. (1976). Bank selection decisions and market segmentation. Journal of Marketing, 40(1), 40-45.
• Awan, H. M., & Shahzad Bukhari, K. (2011). Customer’s criteria for selecting an Islamic bank: Evidence from Pakistan. Journal of Islamic Marketing, 2(1), 14-27.
• Balcı, A. (2013). Sosyal bilimlerde araştırma: Yöntem, teknik ve ilkeler (10. bs). Pegem Akademi Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş. (2019). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabi istatistik, araştırma deseni spss uygulamaları ve yorum (28. bs). Pegem.
• Büyüköztürk, Ş. (2021). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (31. bs). Pegem.
• Büyüköztürk, Ş., Şekercioğlu, G., & Çokluk, Ö. (2021). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik spss ve lısrel uygulamaları (6. bs). Pegem Akademi.
• Costello, A. B., & Osborne, J. (2005). Best practices in exploratory factor analysis: Four recommendations for getting the most from your analysis. Practical Assessment, Research & Evaluation, 10(7), 1-9. https://doi.org/10.7275/JYJ1-4868
• Dahari, Z., Abduh, M., & Fam, K.-S. (2015). Measuring service quality in Islamic banking: Importance-performance analysis approach. Asian Journal of Business Research, 1(5), 15-28.
• Dillon, M. (2003). The Sociology of religion in late modernity. M. Dillon (Ed.). In Handbook of the sociology of religion. Cambridge University Press.
• Froman, R. D. (2001). Elements to consider in planning the use of factor analysis. Southern Online Journal of Nursing Research, 2(5), 1-22.
• Günay, Ü. (1986). İktisadi ahlak ve din. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 7, 109-126.
• Haron, S., Ahmad, N., & Planisek, S. L. (1994). Bank patronage factors of muslim and non-muslim customers. International journal of bank marketing, 12(1), 32-40.
• Harrington, D. (2009). Confirmatory factor analysis. Oxford University Press.
• Hegazy, I. A. (1995). An empirical comparative study between Islamic and commercial banks’selection criteria in egypt. International journal of Commerce and Management, 5(3), 46-61.
• Javalgi, R. G., Armacost, R. L., & Hosseini, J. C. (1989). Using the analytic hierarchy process for bank management: Analysis of consumer bank selection decisions. Journal of Business Research, 19(1), 33-49.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (1976). Ölçek ve ölçekleme. (Ed., R. Keleş). Toplum bilimlerinde araştırma ve yöntem içinde. Sevinç Matbaası.
• Kaynak, E., & Yavas, U. (1985). Segmenting the banking market by account usage: An empirical ınvestigation. Journal of Professional Services Marketing, 1(1-2), 177-188.
• McCleary, R. M., & Barro, R. J. (2006). Religion and economy. Journal of Economic perspectives, 20(2), 49-72.
• Othman, A., & Owen, L. (2001). Adopting and measuring customer service quality (sq) in ıslamic banks: a case study in Kuwait finance house. International Journal of Islamic Financial Services, 3, 1-26.
• Örnek yılmaz, H. (2016). Türk bankacılık sisteminde katılım bankalarının tercih nedenleri ve bir uygulama (Yüksek lisans tezi). İstanbul gelişim üniversitesi.
• Özdamar, K. (1997). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi 1. Kaan Kitabevi.
• Özsoy, İ., Görmez, B., & Mekik, S. (2013). Türkiye’de katılım bankalarının tercih edilme sebepleri: Ampirik bir tetkik. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 20(1), 187-206.
• Pilatin, A. (2022). Türkiye’de katılım bankacılığı tercihi: Bölgesel bir araştırma. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(3), 1042-1060. https://doi.org/10.33206/mjss.998155
• Raubenheimer, J. (2004). An Item selection procedure to maximise scale reliability and validity. South African Journal of Industrial Psychology, 30, 59-64.
• Smelser, N. J., & Swedberg, R. (Ed.). (2005). Introducing economic sociology. In the handbook of economic sociology (2nd edition, ss. 3-26). Princeton University Press.
• Tavşancıl, E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve spss ile veri analizi (3. bs). Nobel Yayıncılık.
• Thorndike, R. M., & Thorndike-Christ, T. (2017). Tutum ve derecelendirme ölçekleri (M. Otrar, Çev.). İçinde Psikolojide ve eğitimde ölçme ve değerlendirme (8. bs). Nobel Yayıncılık.
• Tiong Tan, C., & Chua, C. (1986). Intention, attitude and social ınfluence in bank selection: a study in an oriental culture. International Journal of Bank Marketing, 4(3), 43-53.
• Yaşlioğlu, M. M. (2017). Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46, 74-85.