Research Article
BibTex RIS Cite

Cihat Burak'ın Hikâyelerinde Ekolojik Temas ve İnsanmerkezciliğin Dereceleri

Year 2022, Volume: 7 Issue: 1, 1 - 15, 30.04.2022
https://doi.org/10.30568/tullis.1097600

Abstract

Cihat Burak (1915-1994), yaşamı boyunca farklı sanat dallarıyla iştigal etmiş, varlığı ve yeryüzünü, kişisel el hareketleriyle ve somut dokunuşlarıyla tanımlamayı tercih etmiştir. Burak, resim ve plastik sanatların yanında hikâye türü üzerine de mesai harcamıştır. 20.yüzyılın ikinci yarı döneminde, kayda değer anlatılar kaleme almış, kendine özgü bir dil düzeni inşa etmiştir. Yazarın kişisel hayatının ve tecrübesinin, hikâyelerine yön verdiği görülmektedir. Bununla birlikte güncele ilişkin eleştiri getirme ve yorum yapma yöntemi, Cihat Burak’ın eserlerini özgün kılmaktadır. Hikâyeler, muhtelif tematik ögeler içerse de çalışmanın odağında bulunacak tartışma başlıkları, çevre savunusu ve insan eleştirisi olacaktır. Zira sanatçıya göre tarihsel süreç içerisinde insanın deneyimlediği teknik ilerlemeler, davranışsal gerilemelere yol açmıştır. İnsan ve fiziksel çevre, değerler dünyasında derin anlam boşluklarına maruz kalmaktadır. Nesneler üzerinde kurulan hükümranlık, yanılsamadan ibarettir. Dünyanın sonluluğu ilkesi, antroposantrik saplantının gölgesinde kalmakta ve çoğunluk tarafından göz ardı edilmektedir. Yeryüzündeki ve yeraltındaki kaynaklar, ölçüsüzce tüketilmekte, uzun vadeli ve makul planlama bilincinden uzak durulmaktadır. Tanık metinlerden de görüleceği üzere, yazarın eleştiri dizgesinde, yerel meselelerin dışında evrensel sorunlar da yer almaktadır. Sanatçı böylelikle, yaşanmış ve yaşanmakta olan çevre kırımının, kolektif bir savunma mekanizmasına ihtiyaç duyduğunu da beyan etmektedir.

References

  • Burak, Cihat (1992), Yakutiler, İstanbul: Simavi Yayınları.
  • Burak, Cihat (2001), Cardonlar, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Chartrand, R., Durham, K., Harrison M., Heath, I. (2020), Vikingler, Çev. Samet Özgüler, İstanbul: Kronik Kitap.
  • Dağ, Ahmet (2018), Transhümanizm-İnsanın ve Dünyanın Dönüşümü, Ankara: Elis Yayınları.
  • Garrard, Greg (2016), Ekoeleştiri, Çev. Ertuğrul Genç, İstanbul: Kolektif Kitap.
  • Güneş E., Turmuş E. (2020), “Dünyada ve Türkiye’de Gıda Güvenliği/Güvencesinin Hububat Sektörü Yönüyle Değerlendirilmesi”, Türkiye Biyoetik Dergisi, V.7, N.3, ss.124-143.
  • Heidegger, Martin (2011), Sanat Eserinin Kökeni, Çev. Fatih Tepebaşılı, Ankara: De Kİ Basım Yayım.
  • Kışlalıoğlu M., Berkes F. (2017), Çevre ve Ekoloji, İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Simonnet, Dominique (1993), Çevrecilik, Çev. Mehmet Selami Şakiroğlu, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • TDK (2009), Türkçe Sözlük, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Wilson, Edward O. (2020), Yarım Dünya, Çev. Sami Oğuz, İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
Year 2022, Volume: 7 Issue: 1, 1 - 15, 30.04.2022
https://doi.org/10.30568/tullis.1097600

Abstract

References

  • Burak, Cihat (1992), Yakutiler, İstanbul: Simavi Yayınları.
  • Burak, Cihat (2001), Cardonlar, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Chartrand, R., Durham, K., Harrison M., Heath, I. (2020), Vikingler, Çev. Samet Özgüler, İstanbul: Kronik Kitap.
  • Dağ, Ahmet (2018), Transhümanizm-İnsanın ve Dünyanın Dönüşümü, Ankara: Elis Yayınları.
  • Garrard, Greg (2016), Ekoeleştiri, Çev. Ertuğrul Genç, İstanbul: Kolektif Kitap.
  • Güneş E., Turmuş E. (2020), “Dünyada ve Türkiye’de Gıda Güvenliği/Güvencesinin Hububat Sektörü Yönüyle Değerlendirilmesi”, Türkiye Biyoetik Dergisi, V.7, N.3, ss.124-143.
  • Heidegger, Martin (2011), Sanat Eserinin Kökeni, Çev. Fatih Tepebaşılı, Ankara: De Kİ Basım Yayım.
  • Kışlalıoğlu M., Berkes F. (2017), Çevre ve Ekoloji, İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Simonnet, Dominique (1993), Çevrecilik, Çev. Mehmet Selami Şakiroğlu, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • TDK (2009), Türkçe Sözlük, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Wilson, Edward O. (2020), Yarım Dünya, Çev. Sami Oğuz, İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
There are 11 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Literary Theory
Journal Section Makaleler
Authors

Şükrü Can Balta

Publication Date April 30, 2022
Published in Issue Year 2022 Volume: 7 Issue: 1

Cite

APA Balta, Ş. C. (2022). Cihat Burak’ın Hikâyelerinde Ekolojik Temas ve İnsanmerkezciliğin Dereceleri. The Journal of Turkic Language and Literature Surveys (TULLIS), 7(1), 1-15. https://doi.org/10.30568/tullis.1097600