COVID-19 Küresel Salgınının Ortodontik Tedavi Gören Ergenlere Etkisi: Hastalık Kavramı Bağlamında Bir Değerlendirme

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 1, 9 - 17, 31.03.2023

Funda Gülay Kadıoğlu , Ayça Üstdal Güney , Oruç Yener Çam

Öz

Arka Plan ve Amaç: Çok yönlü bir yapıya sahip olan COVID-19 küresel salgınını, “hastalık” kavramının tüm boyutları üzerinden değerlendirmek olanaklıdır. COVID-19 taşıdığı nesnel-öznel-öznelerarası özellikleriyle tıbbi-kişisel-sosyal olmak üzere tüm açılardan bir hastalık tablosu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmanın amacı, COVID-19 küresel salgını sırasında uygulanan ev kısıtlamasının, hastalık kavramı bağlamında, ortodontik tedavi gören ergenler üzerindeki etkisini incelemektir.

Bireyler ve Yöntem: Kesitsel-tanımlayıcı bir araştırma olarak düzenlenen bu çalışma, yaşları 12 ile 18 aralığında değişen 380 ergen ortodonti hastası üzerinde yürütülmüştür. Veri toplama araçları olarak sosyodemografik form, 11-maddelik Sosyal ve Duygusal Yalnızlık Ölçeği ve 5-maddelik Koronavirus Anksiyete Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin istatistiksel değerlendirmesi Shapiro Wilk, Mann Whitney U, Spearman korelasyon ve Pearson ki-kare testleri ile yapılmıştır.

Bulgular: Yaş ortalaması 16,28 olan örneklem grubunun 246’sı kadın, 134’ü erkek hastadan oluşmaktadır. Katılımcıların %62,89’u evde yalnız kalmaktan hoşlanmadığını, %54,74’ü COVID-19’a yakalanmaktan korktuğunu ve %40,26’sı kısıtlama sırasında ortodontik tedavisinin yarım kalmasından olumsuz etkilendiğini belirtmiştir. Erkek hastalarda (p=0,017) ve tedavi süresi iki yıldan uzun olanlarda (p=0,024) kısıtlama sonrası ortodontik tedaviyi sürdürme isteği daha yüksektir. Kendilerini sosyal ve duygusal açıdan yalnız hissedenler tedavilerinin yarım kalmasından daha çok olumsuz etkilenmiştir (p=0,035). Kadın hastaların (p=0,003), tedavinin yarım kalmasından olumsuz etkilenenlerin (p=0,012) ve ortodontik tedavisinin hemen başlamasını isteyenlerin (p=0,032) Koronavirus Anksiyete Ölçek puanının daha yüksek olduğu saptanmıştır.

Sonuç: Araştırmanın bulguları, kısıtlamalar sırasında COVID-19’a yönelik kaygı ve sosyal-duygusal yalnızlık düzeyleri yüksek olan ergen hastaların ortodontik tedavilerinin yarım kalmasından olumsuz etkilendiğini ortaya koymaktadır. Bu bağlamda salgın hastalıkların, sadece nesnel olarak tıbbi boyutlarıyla değil, aynı zamanda öznel açıdan hastanın deneyimlediği “anksiyete” ve “yalnızlık hissi” gibi durumlarla bütüncül olarak ele alınması önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Etik, Hastalık kavramı, COVID-19 salgını, Ergen hasta, Ortodonti

Destekleyen Kurum

Bulunmamaktadır

Proje Numarası

Bulunmamaktadır

Teşekkür

Bulunmamaktadır

Impact of COVID-19 Pandemic on Adolescents Undergoing Orthodontic Treatment in the Context of Disease

Öz

Background and Objective: It is possible to evaluate the COVID-19 pandemic, which has a multifaceted structure, through all dimensions of the concept of disease-illness-sickness. With its objective-subjective- intersubjective characteristics, COVID-19 emerges as a disease from all aspects, including professional-personal-social. The aim of this study was to evaluate how the adolescents undergoing orthodontic treatment were affected by the lockdown restrictions during COVID-19 pandemic in the context of the concept of disease.

Material and Method: This study was conducted as a cross-sectional-descriptive research and included 380 adolescent orthodontic patients aged between 12 and 18 years. Sociodemographic form, 11-item Social and Emotional Loneliness Scale, and 5-item Coronavirus Anxiety Scale were used as data collection tools. The Shapiro Wilk, Mann Whitney U tests, Spearman correlations and Pearson chi square test were used to analyze the data.

Results: The sample group with the mean age of 16.28 consisted of 246 female and 134 male patients. 62.89% of the participants stated that they did not like being alone at home, 54.74% were afraid of getting COVID-19 and 40.26% were negatively affected by their incomplete orthodontic treatment during the restrictions. The willingness to continue orthodontic treatment after restrictions is higher in male patients (p=0.017) and those with a treatment duration longer than two years (p=0.024). Those who felt socially and emotionally alone were influenced more by the interruption of their treatment (p=0.035). Coronavirus Anxiety Scale scores were found to be higher in female patients (p=0.003), those who were negatively affected by the incomplete treatment (p=0.012), and those who wanted their orthodontic treatment to start immediately (p=0.032).

Conclusion: The findings of the study reveal that adolescent patients with high levels of anxiety and social-emotional loneliness towards COVID-19 during the restrictions are adversely affected by the incompleteness of orthodontic treatment. In this context, it is important to consider epidemic diseases holistically, not only objectively with their medical dimensions, but also subjectively with situations such as "anxiety" and "feeling of loneliness" experienced by the patient.

Anahtar Kelimeler

Ethics, Concept of disease-illness-sickness, COVID-19 pandemic, Adolescent patient, Orthodontics

Proje Numarası

Bulunmamaktadır

Kaynakça

• 1. Türk Dil Kurumu Türkçe Sözlük. Erişim: (https://sozluk.gov.tr/). Erişim tarihi: 20 Mart 2022.
• 2. Hofmann BM, Eriksen HM. The concept of disease: ethical challenges and relevance to dentistry and dental education. Eur J Dent Educ. 2001; 5 (1): 2-8.
• 3. Hofmann B. On the triad disease, illness, and sickness. J Med Philos. A Forum for Bioethics and Philosophy of Medicine. 2002; 27 (6): 651–673.
• 4. Eisenberg L. Disease and illness distinctions between professional and popular ideas of sickness. Cult Med Psych. 1977; 1 (1): 9-23.
• 5. Boyd KM. Disease, illness, sickness, health, healing and wholeness: exploring some elusive concepts. Medical Humanities. 2000; 26 (1): 9-17.
• 6. Kadıoğlu FG. Diş hekimliği ve COVID-19 pandemisi: Etik düzlemde bir değerlendirme. COVID-19 Pandemisi ve Etik, (Editör Demirhan Erdemir A). Türkiye Klinikleri Yayınevi, 2021: 36-44.
• 7. İçişleri Bakanlığı Genelgesi. Erişim: (https://www.icisleri.gov.tr/sehir-giriscikis-tebirleri-ve-yas-sinirlamasi). Erişim tarihi: 20.03.2022.
• 8. İçişleri Bakanlığı Genelgesi. Erişim: (https:// www.mersin.gov.tr/ kurumlar/mersin.gov.tr/ Genelgeler%20Yonergeler/Koronavirus_Genelgeleri/web2020/13694_18_Yas_Alti_ve_65_Yas_uzeri_Kisilerde_Esnetilmesi.pdf)]. Erişim tarihi: 20.03.2022.
• 9. Csikos G, Törő KD, Mokos J, Rozsa S, Éva H, Andrea K. et al. Examining perceptions of stress, well-being and fear among Hungarian adolescents and their parents under lockdown during the COVID-19 pandemic. PsyArXiv. 2020 July (preprint).
• 10. Ares G, Bove I, Vidal L, Brunet G, Fuletti D, Arroyo Á, et al. The experience of social distancing for families with children and adolescents during the coronavirus (COVID-19) pandemic in Uruguay: Difficulties and opportunities. Children and Youth Services Review. 2021; 121: 105906.
• 11. Bilge Y, Bilge Y. Koronavirüs salgını ve sosyal izolasyonun psikolojik semptomlar üzerindeki etkilerinin psikolojik sağlamlık ve stresle baş etme tarzları açısından incelenmesi. Klinik Psikiyatri Dergisi. 2020; 23: 38-51.
• 12. Peloso RM, Pini NIP, Sundfeld Neto D, Mori AA, Oliveira RCGD, Valarelli FP, et.al. How does the quarantine resulting from COVID-19 impact dental appointments and patient anxiety levels? Brazilian oral research. 2020; 34: e084.
• 13. Xiong X, Wu Y, Fang X, Sun W, Ding Q, Yi Y, et al. Mental distress in orthodontic patients during the coronavirus disease 2019 pandemic. Am J Orthod Dentofacial Orthop. 2020;158 (6): 824-833.
• 14. Duong CD. The impact of fear and anxiety of Covid-19 on life satisfaction: Psychological distress and sleep disturbance as mediators. Personality and Individual Differences. 2021; 178, 110869.
• 15. Topal R. Anxiety status of patients receiving orthodontic treatment in Sakarya University’s Dentistry of Faculty during Covıd-19 pandemic. Sakarya Med J. 2020; 10 (3): 498-504.
• 16. Çetin C, Anuk Ö. Covid-19 Pandemi sürecinde yalnızlık ve psikolojik dayanıklılık: Bir kamu üniversitesi remailer örneklemi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. 2020; 7 (5): 170-189.
• 17. Kalafatoğlu MR, Yam FC. Bireylerin Covid-19 korkularının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Humanistic Perspective. 2021; 3 (2): 306-323.
• 18. Loades ME, Chatburn E, Higson-Sweeney N, Reynolds S, Shafran R, Brigden A. et.al. Rapid systematic review: The impact of social isolation and loneliness on the mental health of children and adolescents in the context of COVID-19. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry. 2020; 59: 1218-1239.
• 19. Racine N, McArthur BA, Cooke JE, Eirich R, Zhu J, Madigan S. Global prevalence of depressive and anxiety symptoms in children and adolescents during COVID-19: A Meta-analysis. JAMA Pediatr. 2021; 9: 2482.
• 20. Hawes MT, Szenczy AK, Klein DN, Hajcak G, Nelson BD. Increases in depression and anxiety symptoms in adolescents and young adults during the COVID-19 pandemic. Psychological Medicine, 2021; 51 (1): 1-9.
• 21. Ravens Sieberer U, Kaman A, Erhart M, Devine J, Schlack R, Otto C. Impact of the COVID 19 pandemic on quality of life and mental health in children and adolescents in Germany. European Child & Adolescent Psychiatry. 2022; 31: 879-889.
• 22. Kim H, Jhon M, Kim JW, Kang HJ, Ryu S, Kim JM, et al. Factors associated with depression and anxiety in Korean adolescents during the COVID-19 pandemic. Psychiatry Investig. 2022; 19 (7): 551-561.
• 23. Kılınçel Ş, Kılınçel O Muratdağı G, Aydın A, Usta MB. Factors affecting the anxiety levels of adolescents in home‐quarantine during COVID‐19 pandemic in Turkey. Asia‐Pacific Psychiatry. 2021; 13 (2): 1-6.
• 24. Nocentini A, Palladino BE, Menesini E. Adolescents’ stress reactions in response to COVID-19 pandemic at the peak of the outbreak in Italy. Clinical Psychological Science. 2021; 9 (3): 507–514.
• 25. DiTommaso E, Brannen C, Best LA. Measurement, and validity characteristics of the short version of the Social and Emotional Loneliness Scale for Adults. Educational and Psychological Measurement. 2004; 64 (1), 99-119.
• 26. Cecen, AR. The Turkish short version of the Social and Emotional Loneliness Scale for Adults (SELSA-S): Initial development and validation. Social Behavior and Personality. 2007; 35 (6): 717-734.
• 27. Lee SA. Coronavirus Anxiety Scale: A brief mental health screener for COVID-19 related anxiety. Death Studies. 2020; 44 (7): 393-401.
• 28. Biçer İ, Çakmak C, Demir H, Kurt ME. Koronavirüs anksiyete ölçeği kısa formu: Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışması. Anadolu Kliniği Tıp Bilimleri Dergisi. 2020; 25: 216-225.
• 29. Wang C, Pan R, Wan X, Tan Y, Xu L, Ho CS, et al. Immediate psychological responses, and associated factors during the initial stage of the 2019 Coronavirus Disease (COVID-19) epidemic among the general population in China. Int J Environ Res Public Health. 2020; 17 (5):1729.
• 30. Fedorenko EJ, Kibbey MM, Contrada RJ, Farris SG. Psychosocial predictors of virus and social distancing fears in undergraduate students living in a US COVID-19 “hotspot”. Cognitive Behaviour Therapy. 2021; 50 (3): 217-233.