ENERJİ GÜVENLİĞİ KAVRAMI: 1973 PETROL KRİZİ IŞIĞINDA BİR TARTIŞMA

Year 2017, Volume: 1 Issue: 3, 169 - 199, 23.12.2017

Sefer Yılmaz Duhan K. Kalkan

Abstract

Bu çalışmada 1973
petrol krizinin enerji güvenliğine etkileri incelenmiştir. Enerji güvenliğinin
kavramsal çerçevesi çizilmiş, neorealizm ve kaynak bağımlılığı yaklaşımı
üzerinden kuramsal bir açıklamaya gidilmiştir. Krizin ortaya çıkmasına yol açan
Arap-İsrail savaşlarına da kısaca değinilmiştir. Ayrıca krizin küresel
ekonomiye etkileri üzerinde durulmuştur. Çalışmada, modern enerji güvenliğinin
oluşmasında mezkûr krizin etkisi de vurgulanmıştır. Batılı devletlerin krizle
başa çıkma adına uyguladıkları stratejiler ile aldıkları önlemler ve tüm
bunların modern enerji güvenliğine etkileri tartışılmıştır.

Keywords

Ortadoğu, Ekonomik Kriz, Petrol, Enerji, Güvenlik

Energy Security Concept: A Discussion in light of 1973 Oil Crisis

Abstract

In this study, a
discussion about the evolution of the concept of energy security is presented
through the analysis of the case of 1973 oil crisis, the critical juncture led
to a shift of modern understanding of energy security. This discussion,
embracing the neorealist perspective and following the approach of source
dependency, calls for a conceptual widening of energy security by including the
economic dimension into the concept. This paper, along with this conceptual
stretching, elucidates the impact of the1973 oil crisis onglobal economy as
well with a specific focus on the strategies that were taken by Western
countries so as to tackle with the crisis along with the precautions.

Keywords

Middle East, Economic Crisis, Oil, Energy, Security

References

• “Special Reports: World Electricity Generation, Nuclear Power, And Oil Markets”, IAEA Bulletin, Vol: 1, 1990, s. 31-37. “Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına Yatırımlar Artmalı”, Enerji Dergisi, Aralık 2014, s. 76-77. AMADEO, Kimberly , “OPEC Oil Embargo: Causes and Effects of the Crisis”, The Balance, https://www.thebalance.com/opec-oil-embargo-causes-and-effects-of-the-crisis-3305806, (Erişim Tarihi: 08.12.2017). ARMAOĞLU, Fahir, 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi Cilt I: 1914-1980, Türkiye İşbankası Kültür Yayınları, Ankara 1991. BARTON, Barry vd., “Introduction: The Growth Of Concern For Energy Security”, Barry Barton vd., der., Energy Security: Managing Risk in a Dynamic Legal and Regulatory Environment, Oxford University Press, New York 2004, s. 3-16. ČESNAKAS, Giedrius, “Energy Resources In Foreign Policy: A Theoretical Approach”, Baltic Journal of Law & Politics, 2010, Vol: 3, Issue:1, s. 30-52. CHERP, Aleh-Jessica Jewell, “The Concept Of Energy Security: Beyond The Four As”, Energy Policy, Vol: 75, December 2014, s. 415-421. ÇELİKPALA, Mitat, Enerji Güvenliği: NATO’nun Yeni Tehdit Algısı, Mustafa Aydın, der., Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul 2013. DAVLETOV, Timur, “Rusya Federasyonu Enerji Güvenliği”, Sait Yılmaz der., III. Uluslararası Strateji ve Güvenlik Çalışmaları Sempozyumu Bildirileri, Beykent Üniversitesi Yayınları, No: 76, 2010, s. 44-49. DONNELLY, Jack, Realism and International Relations, Cambridge Universty Press, Cambridge 2000. EDİGER, Volkan, “Dünyada ve Türkiye’de Enerji Güvenliği”, İstanbul Kültür Üniversitesi Konferansı: Enerji Güvenliği; Dünya ve Türkiye, İstanbul Kültür Üniversitesi Ekamer Yayınları, İstanbul 2010, s. 38-60. EMBEL, Ersin, “Avrupa İçin Ortak Dış Politika Oluşturma Sürecindeki İlk Adımlar: 1973 Arap-İsrail Savaşı Ve Avrupa Birliği”, Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, Cilt: 13, No: 1, 2014, s. 75-90. European Commission, “Energy Security Strategy”, https://ec.europa.eu/energy/en/topics/energy-strategy-and-energy-union/energy-security-strategy, (Erişim Tarihi: 10.12.2017). FİDANBOY, Cemalettin Öcal–Hale Alan, “Kaynak Bağımlılığı ve Stratejik İşbirliği İlişkisi: Kaynak Özelliklerinin İş Birliği Oluşumuna Etkileri”, Savunma Bilimleri Dergisi, Cilt: 12, Sayı: 1, Mayıs 2013, s. 123-145. GÜNEŞ, Ergin, “Günümüz Uluslararası Siyasal Sistemin Yapısı ve Güç Dağılımı”, Akdeniz Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt: 23, 2012, s. 78-101. HILLMAN, Amy J. vd., “Resource Dependence Theory: A Review”, Journal of Management, Vol: 35, Issue: 6, 2009, s. 404-427. International Energy Agency, “Energy Security”, https://www.iea.org/topics/energysecurity/, (Erişim Tarihi: 10.12.2017). International Energy Agency, “Our Mission”, https://www.iea.org/about/ourmission/, (Erişim Tarihi: 11.12.2017). Israel Ministry of Foreign Affairs, “16 Statements by European Community Foreign Ministers and Foreign Minister Eban- November 1973”, http://mfa.gov.il/MFA/ForeignPolicy/MFADocuments/Yearbook1/Pages/16%20Statements%20by%20European%20Community%20Foreign%20Minist.aspx, (Erişim Tarihi: 09.12.2017). ISSAWİ, Charles, “The 1973 Oil Crisis and After”, Journal Of Post Keynesian Economics, Vol:1, Issue: 2, 1979, s. 3-26. İçişleri Bakanlığı Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığı, “Güvenlik Terimleri Sözlüğü”, Ankara 2017. İŞYAR, Ömer Göksel, Karşılaştırmalı Dış Politikalar Yöntemler-Modeller-Örnekler ve Karşılaştırmalı Türk Dış Politikası, Dora Yayıncılık, Bursa 2013. KARABULUT, Bilal, “Enerji Güvenliğine Küresel Ölçekli Bir Bakış”, Savunma Bilimleri Dergisi, Cilt: 15, Sayı: 1, Mayıs 2016, s. 31-54. KARADAL, Hikmet, “Kaynak Bağımlılığı Üzerine Yapılan Çalışmaların İçerik Analizi Yöntemiyle İncelenmesi”, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 2, 2014, s. 12-24. KHANİ, Arash Beidollah, “Egyptian–Israeli Relations, History, Progress, Challenges and Prospects in the Middle East”, Journal of Middle Eastern and IslamicStudies (in Asia), Vol: 7, No: 3, 2013, s. 93-120. KOLASİ, Klevis, “Soğuk Savaş’ın Barışçıl Olarak Sona Ermesi ve Uluslararası İlişkiler Teorileri”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Cilt: 68, No: 2, 2013, s. 149-179. LIEL, Alon, Turkey In the Middle East: Oil, Islam and Politics, Lynne Rienner Publishers, Colorado 2001. MÅNSSON, Andre vd., “Assessing Energy Security: An Overview of Commonly Used Methodologies”, Energy, Vol: 73, August 2014, s. 1-14. MCMAHON, Tim, “Historical Crude Oil Prices”, Inflation Data, https://inflationdata.com/Inflation/Inflation_Rate/Historical_Oil_Prices_Table.asp, (Erişim Tarihi: 10.12.2017). NATO, “Energy Security”, http://www.natolibguides.info/energysecurity, (Erişim Tarihi: 10.12.2017). ÖZTÜRK, Salih-Selin Saygın, “1973 Petrol Krizinin Ekonomiye Etkileri ve Stagflasyon Olgusu”, Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 12, s. 1-12. REID Keith, “1973 Oil Crisis”, National Petroleum News 96, Vol: 9, August 2004, s. 18-19. ROBERTS, Sam, “The Six-Day War”, The New York Times Upfront, April 2012, s. 16-19. SANDER, Oral, Siyasi Tarih 1918-1994, İmge Kitapevi, İstanbul 2005. SELÇUK, Işıl Şirin, Küresel Isınma, Türkiye’nin Enerji Güvenliği ve Geleceğe Yönelik Enerji Politikaları, Ankara Barosu Yayınları, Ankara 2010. SEVİM, Cenk, “Petrol Rezervlerinin Zirve Noktasının Enerji Güvenliği Açısından Büyük Enerji Pazarları (ABD, AB, Çin Ve Hindistan) Üzerindeki Etkileri”, Güvenlik Stratejileri Dergisi, Yıl 6, Sayı 11, s. 53-72. SHEPPARD, Jerry Paul, “A Resource Dependence Approach to Organizational Failure”, Social Science Research, Vol: 24, 1995, s. 28-62. STEPHENS, Elizabeth, “Caught On The Hop: The Yom Kippur War”, History Today, October 2008, s. 44-50. The Global EnergyAssessment (GEA) Writing Team, Toward a Sustainable Future, Cambridge University Press, Cambridge 2012. The Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC), The Fifth Assessment Report, https://www.ipcc.ch/pdf/assessment-report/ar5/syr/AR5_SYR_FINAL_Annexes.pdf, (Erişim Tarihi: 10.12.2017). TONINI, Alberto, “Energy Security and Diversity of Supply within the European Union 1973-2008”, Wilson Center, https://www.wilsoncenter.org/publication/energy-security-and-diversity-supplywithin-the-european-union-1973-2008, (Erişim Tarihi: 09.12.2017). TURHAN, Salih, “Stagflasyon ve Maliye Politikası”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, Cilt: 43, 1987, s. 433-455. US Energy Department, “Energy - Timeline of Events: 1971 to 1980”, https://energy.gov/management/office-management/operational-management/history/doe-history-timeline/timeline-events-1, (Erişim Tarihi: 09.12.2017). YERGİN, Daniel, “Ensuring Energy Security”, Foreign Affairs, Vol: 85, No: 2, April 2006, s. 69-82. YERGİN, Daniel, Enerjinin Geleceği: Petrol, Doğalgaz, Elektrik, çev. Ümit Şensoy, Optimist Yayınları, İstanbul 2014. YILMAZ, Ayşe Küçük–Triant Flouris, Corporate Risk Management for International Business, Springer, Singapore 2017. YORKAN, Arzu, “Avrupa Birliği’nin Enerji Politikası ve Türkiye’ye Etkileri”, Bilge Strateji, Cilt 1, Sayı 1, Güz 2009, s. 24-39. YOUNGHO, Chang-Yao Lixia, “Energy Security and Climate Change in ASEAN: Implications and Policies,” Mely Caballero vd., der., Energy and Non-Traditional Security (NTS) in Asia, Springer, New York 2012, s. 31 – 46.