EXAMINATION OF THE RELATIONSHIP BETWEEN PROSPECTIVE TEACHER'S ATTITUDES TOWARDS SCIENCE LEARNING SKILLS, SCIENCE LITERACY AND SOCIAL SCIENTIFIC ISSUES

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 2, 557 - 577, 05.05.2021

Evrim Ural , Can Yolagiden

https://doi.org/10.47525/ulasbid.875555

Cited By: 1

Öz

This research aims to explore prospective classroom and science teachers’ attitudes towards science learning skills, science literacy and socio-scientific issues depending upon several variables and to examine the relation between them. The research was carried out with 496 prospective teachers who study at the faculty of education in government university during the spring term of 2016-2017 academic year. The research sample holds a total of 432 prospective teachers, 199 of whom are prospective science teachers while 233 of them are prospective classroom teachers. The research employed four data collection tools. ‘Personal Information Form’ developed by the researcher in order to determine participants’ demographic characteristics; ‘Scientific Learning Skill’ was developed by Chang et al. (2011) and adapted to Turkish by Şenler (2014) so as to measure the science learning skills of prospective teachers; ‘Test of Basic Scientific Literacy” was developed by Laugksch and Spargo (1996) to determine prospective teachers’ science literacy levels. The test, Turkish adaptation of which was conducted by Duruk (2012), was analyzed for validity and reliability and ‘Socio-Scientific Issues Attitude Scale’ developed by Topçu (2010). The research data were analyzed through use of the statistical package program. Research results have revealed significant differences between prospective teachers’ attitudes towards science learning skills, science literacy and socio-scientific issues depending on several variables. Furthermore, it has been determined that as science learning skills increased, attitudes towards science literacy and socio-scientific issues also increased, and as science learning skills decreased, attitudes toward science literacy and socio-economic issues decreased as.

Anahtar Kelimeler

Prospective Teacher, Science Learning Skills, Science Literacy

ÖĞRETMEN ADAYLARININ FEN ÖĞRENME BECERİSİ, FEN OKURYAZARLIĞI VE SOSYOBİLİMSEL KONULARA YÖNELİK TUTUMLARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ARAŞTIRILMASI

Öz

Bu çalışmanın amacı, sınıf ve fen bilgisi öğretmen adaylarının fen öğrenme becerisi, fen okuryazarlığı ve sosyobilimsel konulara yönelik tutumlarını belirlenen değişkenlere göre incelemek ve aralarındaki ilişkiyi araştırmaktır. Araştırmanın evrenini 2016-2017 Eğitim Öğretim yılı Bahar döneminde Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Eğitim Fakültesinde öğrenim gören 496 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise bu evrenden rastgele seçilen 199 fen bilgisi ve 233 sınıf öğretmeni adayı olmak üzere toplam 432 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmada öğretmen adaylarının fen öğrenme becerisini ölçmek amacıyla Chang ve ark. (2011) tarafından geliştirilmiş olup, Şenler (2014) tarafından Türkçeye uyarlanan Fen Öğrenme Becerisi Ölçeği, fen okuryazarlık düzeylerini belirlemek amacıyla Laugksch ve Spargo (1996) tarafından geliştirilip, Duruk (2012) tarafından Türkçeye uyarlaması, geçerlik ve güvenirlik analizleri yapılan Temel Fen Okuryazarlık Testi, sosyobilimsel konulara ilişkin tutumlarını ölçmek amacıyla Topçu (2010) tarafından geliştirilen Sosyobilimsel Konulara Yönelik Tutum Ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen veriler bilgisayar ortamında analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda öğretmen adaylarının fen öğrenme becerileri, fen okuryazarlığı ve sosyobilimsel konulara yönelik tutumlarında bazı değişkenlere göre anlamlı farklılıklar gösterdiği saptanmıştır. Ayrıca fen öğrenme becerisi arttıkça fen okuryazarlık düzeylerinin ve sosyobilimsel konulara yönelik tutumlarının arttığı, fen öğrenme becerisi azaldıkça fen okuryazarlık düzeylerinin ve sosyobilimsel konulara yönelik tutumlarının azaldığı anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen Adayı, Fen Öğrenme Becerisi, Fen Okuryazarlığı, Sosyobilimsel Konu, Socioscientific İssue

Kaynakça

• AbdKhalick, A. ve Jaoude, S. (1997). An Exploratory Study of the Knowledge Base for Science Teaching. Journal of Research in Science Teaching. 34(7), 673-699.
• Bacanak, A. (2002). Fen bilgisi öğretmen adaylarının fen okuryazarlıkları ile fen- teknoloji-toplum dersinin uygulanışını değerlendirmeye yönelik bir çalışma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Balım, A. G. ve Taşkoyan, S. N. (2007). Fene Yönelik Sorgulayıcı Öğrenme Becerileri Algısı Ölçeğinin Geliştirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 58-63.
• Baltacı, S. (2013). Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının sosyobilimsel bir konudaki (GDO’lu besinler) öğretim öz yeterlilikleri ve bu yeterliliklerin epistemolojik inançlar ile ilişkileri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
• BouJaoude, S. (2002). Balance Of Scientific Literacy Themes İn Science Curricula: The Case Of Lebanon. International Journal of Science Education, 24(2), 139-156.
• Caymaz, B. (2008). Fen ve teknoloji ve sınıf öğretmeni adaylarının fen ve teknoloji okuryazarlığına ilişkin öz yeterlik algıları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Cebesoy, B. A. ve Şahin, D. M. (2013). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Sosyobilimsel Konulara Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 37, 100-117.
• Chang, H.-P., Chen, C.-C., Guo, G.-J., Cheng, Y.-J., Lin, C.-Y. ve Jen, T.-H. (2011). The Development of A Competence Scale for Learning Science: Inquiry and Communication. International Journal of Science and Mathematics Education, 9(5), 1213–1233.
• Çepni, S., Bacanak, A. ve Küçük, M. (2003). Fen Eğitiminin Amaçlarında Değişen Değerler: Fen–Teknoloji–Toplum. Değerler Eğitimi Dergisi, 1 (4): 7-29.
• Çepni, S., Ayas, A., Johnson, D. ve Turgut, F. (2007). Fizik öğretimi. YÖK/Dünya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi, Ankara.
• Dewey, J. (1997). Experience and thinking. I: Democracy and education. An introduction to the philosophy of Education.
• Duruk, Ü. (2012). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin fen ve teknoloji okuryazarlığı seviyesinin belirlenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kocaeli Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kocaeli.
• Gülhan, F. (2012). Sosyo-Bilimsel konularda bilimsel tartışmanın 8. sınıf öğrencilerinin fen okuryazarlığı, bilimsel tartışmaya eğilim, karar verme becerileri ve bilim-toplum sorunlarına duyarlılıklarına etkisinin araştırılması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Güneş, F. (1997). Okur-Yazarlık Kavramı ve Düzeyleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 27(2).
• Huyugüzel-Çavuş, P. H. (2009). Sınıf öğretmenlerinin fen ve teknoloji okuryazarlıkları ile öğretim yeterliklerinin belirlenmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Işık-Terzi, C. (2008). İlköğretim I. kademede fen ve teknoloji dersini yürüten sınıf öğretmenleri ile II. kademede fen ve teknoloji dersini yürüten fen bilgisi (fen ve teknoloji) öğretmenlerinin fen okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi ve sonuçların karşılaştırılması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Muğla Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
• Kaptan, F. (1998). Fen bilgisi öğretimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Kellner, D. (2002). Yeni Teknolojiler Yeni Okur-Yazarlıklar: Yeni Binyılda Eğitimin Yeniden Yapılandırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 2(1), 105-132.
• Kocabaş, Ö. (2004). Fen bilgisi öğretmen adaylarına fen teknoloji toplum dersinin etkisi ve öğretmen adaylarının derse karşı tutumları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kolsto, S. O. (2006). Patterns in Students‟ Argumentation Confronted With a Risk-Focused Socio-Scientific İssue. International Journal of Science Education, 28(14),1689-1716.
• Lewis, J. ve Leach, J. 2006. Discussion Of Socio‐Scientific İssues: The Role Of Science Knowledge. International Journal of Science Education, 28(11), 1267-1287.
• MEB. (2013). İlköğretim Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu. Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Özdemir, A. (2011). Sınıf öğretmenlerinin fen ve teknoloji okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.
• Karasar, N. (1994). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara.
• Sadler, T. D. (2004). Informal Reasoning Regarding Socioscientific Issues: A Critical Review of Research. Journal of Research in Scıence Teachıng, 41(5): 513-536.
• Sadler, T. D. ve Zeidler, D. L. (2004). The Morality of Socioscientific İssues: Construal and Resolution of Genetic Engineering Dilemmas. Science Education, 88, 4–27.
• Sadler, T. D. ve Zeidler, D. L. (2005). The Significance of Content Knowledge for İnformal Reasoning Regarding Socioscientific İssues: Applying Genetics Knowledge to Genetic Engineering İssues. Science Education, 89,71-93 Sage Publication.
• Sadler, T. D. ve Zeidler, D. L. (2009). Scientific Literacy, PISA, and Socioscientific Discourse: Assessment for Progressive Aims of Science Education. Journal of Research In Scıence Teachıng, 46(8):909-921.
• Sezer, K. (2017). Görev yapan ve atanmamış fen bilimleri öğretmenlerinin sosyobilimsel konularla ilgili öz yeterlilik ve tutumlarının belirlenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). On Dokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Üniversitesi, Samsun.
• Soylu, H. (2004). Fen öğretiminde yeni yaklaşımlar: keşif yoluyla öğrenme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Sürmeli, H. (2008). Üniversite öğrencilerinin biyoteknoloji ve genetik mühendisliği çalışmaları ile ilgili tutum, bilgi ve biyoetik görüşlerinin değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Şenler, B. (2014). Fen Öğrenme Becerisi Ölçeği’nin Türkçe Uyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Journal of Theory and Practice in Education, 10(2): 393-407.
• Tan, M. ve Temiz, B. K. (2003). Fen Öğretiminde Bilimsel Süreç Becerilerinin Yeri ve Önemi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.13(1): 89-101.
• Topçu, M. S. (2010). Development of Attitudes Towards Socioscientific İssues Scale for Undergraduate Students. Evaluation & Research in Education, 23(1), 51-67.
• Topçu, M. S. (2015). Sosyobilimsel konular ve öğretimi. Ankara: Pegem.
• Topçu, M. S., Muğaloğlu, Z. E. ve Güven, D. (2014). Fen Eğitiminde Sosyobilimsel Konular. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimler. 14(6): 2327-2348.
• Qin, W. ve Brown, J. L. (2007). Public Reactions to İnformation about Genetically Engineered Foods: Effects of İnformation Formats and Male/Female Differences. Public Understanding of Science 16(4), 471–488.
• Wu, Y. T. ve Tasai, C. C. (2010). High School Students’ Informal Reasoning Regarding a Socio‐scientific Issue, with Relation to Scientific Epistemological Beliefs and Cognitive Structures. International Journal of Science Education, 33(3): 371-400.
• Yahaya, J. M., Zain, A. M. N. ve Karpudewan, M. (2012). Understanding Socioscientific İssues in a Low Literate Society for The Achievement of The Millennium Development Goals. World Academy of Science, Engineering and Technology. 72: 123-126.
• Yakar, A. (2010). Türkiye’nin bazı üniversitelerinin eğitim fakültelerinde öğrenim görmekte olan fen bilgisi öğretmenliği 4. sınıf öğrencilerinin fen okuryazarlık düzeylerinin istatistiksel olarak karşılaştırılması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Muğla Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
• Yetişir, M. İ. (2007). İlköğretim fen bilgisi öğretmenliği ve sınıf öğretmenliği birinci sınıfında okuyan öğretmen adaylarının fen ve teknoloji okuryazarlık düzeyleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara
• Zeidler, D. L. ve Keefer, M. (2003). The Role of Moral Reasoning and The Status of Socioscientific İssues in Science Education. in the role of moral reasoning on socioscientific issues and discourse in science education (pp. 7-38). Springer Netherlands.