Kuzeydoğu Ege Lesvos (Yunanistan) Adasında Güneş Çiçeği ve Hayıt Bitkisi Alanlarında Nektar Varlığı ve Arı Ziyaretleri Üzerine Gözlemler

Yıl 2012, Cilt: 12 Sayı: 2, 55 - 61, 30.05.2012

John F. Barthell John M. Hranıtz Jeanna R. Redd Meredith L. Clement Katherine C. Crocker Erica C. Becker Kara D. Leavıtt Brant Mccall Megan Mılls-novoa Cassondra M. Walker Theodora Petanıdou Harrington Wells

Öz

Giriş:

İstilacı bitki türleri istila ettikleri çevrelere nektar
gibi yeni besin kaynakları getirerek büyük etkiler yapmaktadır. Batı Amerika’da
Kaliforniya’daki Santa Cruz adasında örneğin güneş çiçeği Centaurea
solstitialis ada ekosisteminde balarılarını daha yüksek sayıda cezbetmekte ve
kendisine çekmektedir, sonucunda ise bu türün fazla sayıda tohum üretmesine
neden olmaktadır. Bu çalışmada benzer durum iki farklı türde güneş çiçeği ve
hayıt bitkisinin ürettiği nektar miktarı ile tozlaştırıcıları kendilerine
farklı sayılarda çekip çekmediği konusu araştırılmıştır.

 Materyal ve Metod:

Çalışma Yunanistan’ın Kuzeydoğu ege adası olan Lesvos’da
gerçekleştirilmiştir. Çalışma da adada bulunan güneş çiçeği Centaurea
solstitialis, ve hayıt bitkisi Vitex agnus-castus ve bu alanlardaki Apis cinsi
balarıları ve Apis cinsi olmayan balarıları kullanılmıştır. Çalışma 3 aşamada
gerçekleştirilmiştir. İlk aşamada nektar miktarı belirlenmiştir. Miktar
belirlenirken her iki türden 18 adet bitki seçilmiş ve bunlardan da 2’şer
çiçekten birisi tozlayıcıların ziyaretini engellemek için bir örtü ile
kapatılmıştır. Bu çiçeklerden ise saat 07:00 ile 19:00 arası her iki saatte bir
üretilen nektar ölçülmüştür. İkinci aşamada ise 2 farklı örnekleyici 3 saatlik
aralıklarla 09:00 ile 18:00 arasında farklı alanları değişerek böcek toplama
kepçesi ile bitkileri ziyarete gelen arıları örneklemişlerdir. Üçüncü aşamada
ise elde edilen veriler uygun istatistiksel (t-testi, Ki-kare testi) analizlere
tabi tutulmuşlardır. Sonuç olarak elde edilen ziyaret örüntüsü her bir bitki
çiçeklerinden ölçülen ortalama nektar miktarı ile karşılaştırılmıştır.

Sonuç ve Tartışma:
İlk aşama sonucuna göre elde edilen nektar miktarı her iki farklı ölçüm içinde
hayıt (V. agnus-castus) bitkisinde çok daha yüksek olduğu kaydedilmiştir.
Ziyaret örgüsü tespitinde ise balarılarının iki bitkiyi istatistiksel olarak
anlamlı bir şekilde ziyaret ettiği bulunmuştur. Her iki türün bulunduğu komşu
alanlardan yapılan örneklemelerde Apis cinsi balarıların V. agnus-castus’u daha
fazla ziyaret ettikleri belirlenmiştir. Ek olarak, bu zaman içerisinde
örneklenen ortalama tozlaştırıcı arı büyüklüğü (kafa kapsülü genişliği ile ölçülen)
V. castus-agnus’dan toplananların C. solstitialis’a göre daima büyük olduğu ve
birçok durumda anlamlı bir şekilde benzer sonuçlar bulunmuştur. Bu bulunan
örüntüler Amerika’nın batısında (Kaliforniya) güneş çiçeğinin doğal bir bitki
olmadığı alanlarda yapılan önceki çalışmalar ile zıtlık oluşturmaktadır. Bu
alanlardaki güneş çiçeğinden elde edilen bal ekosistem üzerine yaptığı etki
yanında ayrıca arıcılık marketine de etki yapmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Centaurea solstitialis, hayıt, rekabet, istilacı tür, Lesvos, Vitex agnus-castus

Observatıons On Nectar Avaılabılıty And Bee Vısıtatıon At Patches Of Yellow Star-Thıstle And Chasteberry On The Northeast Aegean Island Of Lesvos (Greece)

Öz

We examined numbers of honey bees (Apis) versus non-Apis
bees at patches of yellow star-thistle, Centaurea solstitialis, and chasteberry,
Vitex agnus-castus, on the Northeast Aegean Island of Lesvos in Greece. The
resulting visitation patterns are associated with average nectar volumes
measured from florets of each plant species. Honey bees visit V. agnus-castus
more frequently when bees are sampled from adjoining floral displays of both
species. In addition, the average size of bee pollinators (as measured by head
capsule width) collected during this time was always larger from V.
agnus-castus relative to C. solstitialis, and significantly so in the majority
of cases. These patterns contrast with findings from previous studies in the
western USA (California) where yellow star-thistle is not a native plant
species but honey bees commonly visit it. Indeed, in North America, the abundant
honey derived from yellow star-thistle is often considered a desirable product
for marketing by beekeepers.

Anahtar Kelimeler

Centaurea solstitialis, chasteberry, competition, invasive species, Lesvos, Vitex agnus-castus, yellow star-thistle