Yabancılara Türkçe Öğretiminde A2 Düzeyi Dil Yeterliliklerine Uygun Edebî Metin Uyarlama

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 2, 1 - 31, 31.12.2020

Mehmet Kara , Roghayyeh Ghaffarı

Öz

Son yıllarda, yabancı dil olarak Türkçenin öğretimi ile ilgili Türkçeyi öğretmeye veya öğrenmeye olan ihtiyacı karşılamak amacıyla çeşitli Türkçe öğretim materyalleri hazırlanmaktadır. Günümüzde, yabancı dil olarak Türkçenin öğretimi, dünyanın her tarafında genellikle Yunus Emre Enstitüsü, çeşitli üniversitelerin Türkoloji bölümleri, Üniversitelerin TÖMER’leri ve farklı kurumlar vasıtasıyla yapılmaktadır. Araştırmanın yürütüldüğü çalışma gurubu, İran’da Allameh Tabatabai Üniversitesinde Türk Dili ve Edebiyatı bölümü çerçevesinde yapılmaktadır. Bu çalışmada, Diller İçin Avrupa Ortak Öneriler Çerçevesindeki dil yeterliliklerine uygun A2 düzeyi okuma becerisine yönelik, Türkçe öğrenen yabancı öğrencilerin okuma becerisi ihtiyaçlarını karşılamak ve pratik açıdan katkı sunmak amaçlanmıştır. Tezin çalışma grubunu, İran Allameh Tabatabai Üniversitesinde öğrenim gören A2 düzeyindeki 25 öğrenci kapsamaktadır. Bu araştırmada betimsel araştırma modelinin doküman tarama tekniği kullanılmıştır. 2019-2020 eğitim öğretim yılının güz döneminde, İran’da Allameh Tabatabai Üniversitesinin Türkoloji Bölümünde okuyan 1. sınıf öğrenciler üzerinde yapılan Okuduğunu Anlama Envanteri’nden elde edilen sonuçlar incelenmiştir. Araştırmada yer alan katılımcıların kişisel ve eğitim bilgileri Öğrenci Bilgi Formu ile elde edilmiştir. Araştırmada, üzerinde uyarlama yapılmış özgün metinler ise Türk edebiyatından seçilmiştir ve bu metinlerin hem özgün hem de uyarlanmış şekli esas alınarak hazırlanan özgün soru örnekleri kullanılmıştır. Ayrıca, uyarlanmış metinlerin öğrencilerin okuma anlama becerileri üzerinde etkisi olup olmadığını incelemek için öğrencilerin sorulara verdikleri cevaplar, okuma veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Buradan elde edilen veriler incelenerek uyarlanmış ve özgün metinlerin iki grup arasındaki okuma-anlama düzeyleri ve etkisi tespit edilmeye çalışılarak; gruplar; cinsiyet ve metin türleri değişkenleri açısından ele alınmıştır. Araştırmada A2 düzeyindeki öğrenciler iki grup şeklinde alınarak 1. Gruba (U) uyarlanmış metinler ve 2. Gruba (Ö) özgün metinlerden oluşan Okuduğunu Anlama Envanteri uygulanmıştır. 1. Grup (U) 13 katılımcıdan, 2. Grup (Ö) 12 katılımcıdan oluşmuştur. Öğrencilerin Okuduğunu Anlama Envanteri’ne verdikleri cevaplar ve elde edilen veriler Mann Whitney- U Testi ile incelenmiştir. Bu incelemeler için bir istatistik programından yararlanılmıştır. Uygulamanın sonucunda elde edilen veriler ve sonuçlar doğrultusunda uyarlanmış metinlerden oluşan soruları, A2 düzeydeki öğrencilerin daha kolay çözdükleri ve başarılı oldukları; böylece uyarlanmış metinleri daha anlaşılır buldukları tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yabancı dil olarak Türkçenin öğretimi, özgün metinler, uyarlanmış metinler, edebî metinler, dil öğrenim materyalleri

Kaynakça

• Bakan, H. (2012). Yabancılara Türkçe öğretiminde metindilbilimsel ölçütler çerçevesinde bir sadeleştirme denemesi: Sait Faik Abasıyanık, ‘Meserret Oteli’. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Berardo, S.A., (2006). The use of authentic materials in the teaching of reading. The reading matrix, 6/2, 60-69.
• Common European Framework Of Reference For Languages: Learning, Teaching, Assessment (2018). www.coe.int/lang-cefr sayfasından erişilmiştir.
• Crossley, S. A., Allen, D. & Mcnamara, D. S. (2012). Text simplification and comprehensive input: A case for intuitive approach. Language Teaching Research, 16(1), 89-108.
• Crossley, S. A., McCarthy, P. M., Louwrese, M. M. & McNamara M. S. (2007). A linguistic analysis of simplified ana authentic texts. The Modern Language Journal, 91, 15-30.
• Durmuş, M. (2013a). İkinci/Yabancı dil öğretiminde özgün ve değiştirilmiş dilsel girdi üzerine. Turkish Studies, International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 8/1 Winter.
• Durmuş, M. (2013b). İkinci/Yabancı dil öğretiminde sadeleştirilmiş metin sorunları üzerine. Bilig Bahar, 65, 135-150.
• Hamidi, E. & Ebrahimpourtaher, A. (2015). Authenticity and adaptation in EFL materials. İnternational Archive of Applied Sciences and Technology, 6(2), 34-39
• Islam, C. & Mares, C. (2003). Developing materials for language teaching. Tomlinson, B (Ed), Adapting classroom materials içinde (s. 86-100). London: Cambridge University.
• Kınay, D. F. (2016). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde metin uyarlama. Baruk Tüfekçioğlu ve Faruk Yıldırım (Ed). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi. Ankara: Pegem.
• Nesin, A. (2019). Şimdiki çocuklar harika. İstanbul: Nesin.
• Sabahattin, A. (2017). Değirmen. İstanbul: Yapı Kredi.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
• Young, D. J. (1999). Linguistic simplification of SL reading material: Effective instructional practice?. The Modern Language Journal, 83, 350-366.
• Zorlutuna, H. N. (2018). Benim küçük dostlarım. İstanbul: Timaş.