Boru Hatlarında Meydana Gelen Heyelan Olaylarında Jeoteknik Etütler ve Mühendislik Jeolojisi Yaklaşımları

Year 2018, Volume: 10 Issue: 1, 12 - 21, 29.01.2017

Mustafa Can Canoğlu

https://doi.org/10.29137/umagd.332170

Cited By: 1

Abstract

Türkiye jeopolitik konumundan
dolayı birçok enerji nakil hatlarına ve değişik amaçlı boru hattı ağına
sahiptir. Özellikle son yıllarda Avrupa’daki enerji arzı sebebiyle Türkiye’den
geçen birçok doğalgaz boru hattı projelendirilmekte ve inşa edilmektedir.
Ancak, projelendirme aşamasında öngörülemeyen bazı sorunlar inşa aşaması
tamamlandıktan sonra ortaya çıkabilmekte, bazı durumlarda can ve mal güvenliğini
tehlikeye sokabilmektedir. Bu nedenle, inşa aşaması tamamlanan boru hattı
projelerinde rutin kontrollerin gerçekleştirilmesi büyük önem arz etmektedir.
Bu çalışmada, bir doğalgaz boru hattı üzerinde meydana gelmiş olan bir heyelan
incelenmiş ve mühendislik çözümleri önerilmiştir. Bu bağlamda, arazi
çalışmaları, ofis çalışmaları ve laboratuvar çalışmaları gerçekleştirilmiştir.
Arazi çalışmaları kapsamında, sondaj kuyuları ve araştırma çukurları
açılmıştır. Sondaj kuyularından alınan sondaj karotları ve açılan araştırma
çukurlarından alınan numuneler üzerinde gerçekleştirilen deneyler laboratuvar
çalışmaları kapsamında gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmalardan elde edilen
sonuçlar, ofis çalışmaları ile değerlendirilmiş ve konuyla ilgili mühendislik
yaklaşımları ortaya koyulmuştur. Bu bağlamda, boru hattı üzerinde meydana gelen
heyelanın gelen aşırı yağışlarla tetiklendiği, heyelanın gerçekleştiği rezidüel
malzeme kalınlığının çok az olduğu ve proje ile ilgili can ve mal güvenliğini
tehlikeye düşürecek herhangi bir durumun bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Keywords

doğalgaz boru hattı, heyelan, jeoteknik etüt, mühendislik jeolojisi

Geotechnical Investigations and Geological Engineering Approaches in Landsliding on Pipelines

Abstract

Turkey has many powerlines and various
pipeline network due to its geopolitical position. Especially in recent years,
many natural gas pipelines are projected and constructed in Turkey because of
the rising need of energy supply in Europe. However, some problems which cannot
be predicted during projecting stage can be occurred after the completion of construction
stage and can jeopardize the safety of life and property. For this reason,
rutin technical checking are crucial for the completed pipeline projects. In
this study, a landslide occurred on a natural gas pipeline is investigated and
engineering solutions are suggested. In this regard, field studies, office
studies and laboratory studies are performed. Within the context of field
studies, boreholes are drilled and test pits are excavated. Core samples
obtained from the boreholes and soil samples handled from the test pits are
subjected to laboratory tests. The results of laboratory tests are evaluated
with the office studies and engineering approaches are fulfilled. With this
study it is deduced that, the landsliding is triggered with excessive rainfall,
the thickness of residual material is very shallow and it does not exist any
risk of jeopardize the safety of life and property about the project.

Keywords

Natural gas pipeline, Landslide, Geotechnical investigations, engineering geology

References

• Aleotti, P., & Chowdhury, R. (1999). Landslide hazard assessment: summary review and new perspectives. Bulletin of Engineering Geology and the Environment, 58, 21–44.
• Avşaroğlu, A. (2011). Boru hatlarındaki kaynaklı imalat çalışmalarında iş güvenliği risk analizi. Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Maden Mühendisliği Anabilim Dalı, Adana 89s.
• Canoğlu, M.C. (2015). An investigation on the surface water effect in landslide susceptibility mapping: an example from Yenice (Karabük) basin. Institue of Science of Hacettepe University, PhD thesis, 140p.
• Canoğlu, M.C. (2017). Deterministic landslide susceptibility assessment with the use of a new index (Factor of Safety Index) under dynamic soil saturation: an example from Demirciköy watershed (Sinop / Turkey). Carpathian Journal of Earth and Environmental Science, 12 (2), 423 – 436.
• Canoğlu, M.C., & Kurtuluş, B. (2016). Su Yapılarında Gövde Tipi Optimizasyonu ve Doğal Yapı Malzemelerinin Mühendislik Parametrelerinin Belirlenmesi: Kışlademirli Göleti Örneği (Kütahya). Karaelmas Fen ve Mühendislik Dergisi, 6(2), 250-264.
• Canoğlu, M.C., & Kurtuluş, B. (2017a). Permeability of Savcıbey Dam (Bilecik) axis location and design of grout curtain. Bulletin of the Mineral Research and Exploration, 154, 157-168.
• Canoğlu, M.C., & Kurtuluş, B. (2017b). Determination of the dam axis permeability for the design and the optimization of grout curtain: an example from Orhanlar Dam (Kütahya-Pazarlar). Periodicals of Engineering and Natural Sciences, 5(1), 37-43.
• Carrara, A., Crosta, G., & Frattini, P. (2003). Geomorphological and historical data in assessing landslide hazard. Earth Surface Processes and Landforms, 28, 1125– 1142.
• Çağatay, N., Saltoğlu, T., & Gedik, A. (1987). Karadeniz’in güncel çökellerinin jeokimyası. Jeoloji Mühendisliği Dergisi, 31, 47-64.
• Ercanoğlu, M. (2005). Landslide Susceptibility Assessment of SE Bartın (West Black Sea region, Turkey) by artificial neural networks. Natural Hazards and Earth System Science, 5, 979 - 992.
• Guzzetti, F., Cardinali, M., Reichenbach, P., & Carrara, A. (2000). Comparing landslides maps: a case study in the Upper Tiberbasin, Central Italy. Journal of Environmental Management, 25(3), 247–263.
• Hutchinson, J.N. (1995). Landslide hazard assessment. In: Proc. 6th Symposium on Landslides, Christchurch, vol. 1, pp. 1805–1842.
• Karadoğan, H. (2010). Boru hatları tasarımı. Makine Mühendisleri Odası Dergisi, 14, 5-10.
• Keskin, İ., Yergök, A. F., Kara, H., Dönmez, M. ve Mert, A., 1998. Ünye-Fatsa-Kumru-Korgan (Ordu ili) dolayının jeolojisi. MTA Dergisi, No:10182.
• Koçyiğit, A., & Canoğlu, M.C. (2017). Neotectonics and seismicity of Erzurum pull-apart basin, East Turkey. Russian Geology and Geophysics, 58, 99-122.
• Leroi, E. (1996). Landslide hazard-risk maps at different scales: objectives, tools and developments. In: Proc. 7. Int. Symp. Landslides, Trondheim, vol 1, pp. 35– 52.
• Ray, R.L., Jacobs, J.M., & Pedro de Alba (2010). Impacts of unsaturated zone soil moisture and groundwater table on slope instability. Journal of Geotechnical and Geoenvironmental Engineering, 136, 1448 – 1458.
• Süzen, M.L., & Kaya, B.K. (2012). Evaluation of environmental parameters in logistic regression models for landslide susceptibility mapping. International Journal of Digital Earth, 5 (4), 338 - 355.
• Takala, J. (2002). Introductory Report: Decent work – Safe work.16. world congress on safety and healt at work, Viyana, Avusturya.
• Tandoğan, B.P. (2003). Boruhattıyla gaz ve akaryakıt taşımacılığında kusursuz sorumluluk halleri. Yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Medeni Hukuk Anabilim Dalı, Ankara 145s.
• Van Westen, C.J., Rengers, N., & Terlien, M.T.J. (1997). Prediction of the occurrence of slope instability phenomena through GIS based hazard zonation. International Journal of Earth Science, 86, 404– 414.