SOSYAL HİZMET BAKIŞ AÇISIYLA YOKSUL KADINLARI GÜÇLENDİRME

Year 2021, Volume: 1 Issue: 1, 1 - 11, 17.06.2021

Melike Yalçın

Abstract

Yoksulluk, dünyadaki pek çok nüfusu etkilese de, kadınlar yoksulluktan ağır biçimde etkilenen gruplar arasındadır. Kadınlar, yoksulluk nedeniyle ekonomik, psikolojik, sosyal olmak üzere çeşitli alanlarda sorun yaşamaktadırlar. Kadınların yaşadıkları sorunlar hem cinsiyetleri, hem de içinde bulundukları yoksulluk durumundan dolayı daha da artmaktadır. Böylece, birden fazla dezavantajlı durumu birlikte yaşayan kadınlar güçsüzleşmekte, bireysel ve toplumsal işlevsellikleri olumsuz etkilenmektedir.
Günümüzde her ne kadar yoksul kadınların ekonomik temelli ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik çalışmalar bulunsa da, yoksul kadınların güçlendirilmelerini sağlamada tek başına yeterli olmamaktadır. Bu makalede yoksul kadınları güçlendirme çalışmalarının eksikliğinden yola çıkılmış ve kadın yoksulluğu sosyal hizmet bakış açısıyla değerlendirilerek güçlendirme yaklaşımı çerçevesinde incelenmiştir. Böylece, yoksul kadınlara yönelik başta politika yapıcılar ve alandaki uygulayıcılara yol gösterilmesi amaçlanmıştır.
Çalışmada, öncelikle kadın yoksulluğu kavramı üzerinde durularak kadın yoksulluğunun nedeni olabilecek çeşitli alanlar, mevcut istatistikler ve literatür bilgileri ışığında ortaya konulmuştur. Daha sonra yoksul kadınlara yönelik mikro, mezzo ve makro düzey müdahaleler sosyal hizmetin önemli yaklaşımlarından biri olan güçlendirme yaklaşımı çerçevesinde açıklanmıştır.

Keywords

Kadın Yoksulluğu, Güçlendirme Yaklaşımı, Sosyal Hizmet

EMPOWERING POOR WOMEN FROM SOCIAL WORK PERSPECTIVE

Abstract

Although poverty affects many populations around the world, women are among the groups that are heavily affected by poverty. Women experience problems in various fields such as economic, psychological and social due to poverty. The problems faced by women are increasing due to both their gender and the poverty they are in. Thus, women who live in more than one disadvantaged situation become weak and their individual and social functionality is negatively affected.
Despite there are efforts to meet the economically based needs of poor women today, it is not sufficient alone to empower poor women. This article draws on the lack of efforts to empower poor women and woman poverty has been evaluated from a social work perspective and analyzed within the framework of empowerment approach. Thus, it is aimed to guide policy makers and practitioners in the field especially for poor women.
In the study, primarily focusing on the concept of poverty of woman, various areas may be the cause of that were revealed in the light of current statistics and literature. Then, micro, mezzo and macro level interventions for poor women are explained within the framework of empowerment approach, which is one of the important approaches of social work.

Keywords

Woman Poverty, Empowerment Approach, Social Work

References

• Açıkgöz, R. (2010). Kadın Yoksulluğu Üzerine Bir İnceleme. Mamuret’ül-Aziz Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı, 2 (1), 45-60. https://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423938558.pdf.
• Adams, R. (2003). Social Work and Empowerment. New York: Palgrave Macmillan.
• Alston M. (2018). Working with Women: Gender-sensitive Social Work Practice. Margaret Alston, Samone McCurdy, & Jennifer McKinnon (Ed.), Social Work: Fields of Practice içinde (s. 3-18). Oxford University Press.
• Beydili E., Yıldırım B. & Demiröz F. (2013). Sosyal Hizmet Perspektifinden Feminizm Üzerine Bir Gözden Geçirme: Kadın Çalışmalarında Erkek İşbirliği. Gülsüm Çamur Duyan, Dolunay Şenol & Sıtkı Yıldız (Ed.), Aile ve Kadın Sempozyumu Bildiri Kitabı içinde (s.45-50). 16 Mayıs Kırıkkale.
• Bridge. (2001). Briefing paper on the feminization of poverty, http://www.bridge.ids.ac.uk/sites/bridge.ids.ac.uk/files/reports/femofpov.pdf. Erişim Tarihi: 20.04.2021.
• Buz S. (2009). Feminist Sosyal Hizmet. Toplum ve Sosyal Hizmet. 20 (1), 53-65. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tsh/issue/48475/614060.
• Cattaneo L.B. & Chapman A.R. (2010). The Process of Empowerment A Model for Use in Research and Practice, American Psychologist, 65(7): 646-659. DOI: 10.1037/a0018854.
• Collins, B. (1986). Defining Feminist Social Work, Social Work. 31 (3), 214-219. https://doi.org/10.1093/sw/31.3.214.
• Çamur Duyan, G. (2006). Sosyal Hizmet Bakış Açısından Yoksul Kadınlar: Altındağ Örneği, (Yayınlanmış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Çamur Duyan, G. (2010). Yoksulluğun Kadınlaşması: Altındağ Örneği, Aile ve Toplum Dergisi, 11 (6), 19-29. https://dergipark.org.tr/tr/pub/spcd/issue/21100/227235
• Çukur, C. Ş. (2008). Yoksulluğun Psikolojisi: Yoksulluğun Sosyal Bilişsel Olarak Yapılandırılması ve Sosyal-Duygusal Sorunlar ile İlişkisi. Ayşe Duru Salıcı (Ed.), Türkiye’de Yoksulluk Çalışmaları içinde (s. 97-154). İzmir: Yakın.
• DuBois, B. & Miley, K. (2014). Social Work an Empowering Profession (Eight Edition). Boston: Pearson.
• East J. F. & Roll S. (2015). Women, Poverty and Trauma: An Empowerment Practice Approach, Social Work. 60 (4), 279-286. DOI: 10.1093/sw/swv030.
• Ecevit, Y. (2003). Toplumsal Cinsiyetle Yoksulluk İlişkisi Nasıl Kurulabilir? Bu İlişki Nasıl Çalışılabilir? Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 25 (4), 83-88. http://eskidergi.cumhuriyet.edu.tr/makale/495.pdf.
• Freire, P. (2008). Ezilenlerin Pedagojisi. 6. Baskı. İstanbul: Ayrıntı (Orijinal yayın tarihi, 1969).
• Gray, M. (2011). Reconceptualizing Theory and Practice Back to Basics: A Critique of the Strenghts Perspective in Social Work, The Journal of Human Services. 92 (1), 113-127. DOI:10.1606/1044-3894.4054.
• Groh, C. (2007) Poverty, Mental Health and Women: Implications for Psychiatric Nurses in Primary Care Settings. American Psychiatric Nurses Association. 13 (5), 267-274. DOI:10.1177/1078390307308310.
• Kirst-Ashman, K. & Hull, G. (2009). Understanding Generalist Practice (2nd Edition). USA: Brooks/Cole Cengage Learning.
• Krumer-Nevo, M. (2008) From Noise to Voice How Social Work Can Benefit from the Knowledge of People Living in Poverty, International Social Work. 51 (4), 556-565. https://doi.org/10.1177/0020872808090248.
• Lee, J. (1996) Interlocking Theoretical Approaches Social Work Treatment, Turner Francis J (Ed.), The Empowerment Approach to Social Work Practice (4th Edition) içinde (s.218-250). Newyork: The Free Press.
• Oxfam International. (2021). Why The Majority of the World’s Poor are Women? https://www.oxfam.org/en/why-majority-worlds-poor-are-women.
• Padesky, C. & Mooney, K. (2012). Strengths-Based Cognitive-Behaviorual Therapy: A Four-Step Model to Build Resilince, Clinical Psychology and Psychotherapy. 19 (4), 283-290. https://doi.org/10.1002/cpp.1795.
• Payne, M. (2020). Modern Sosyal Hizmet Kuramı. (Çeviri Ed.: Kasım Karataş). Ankara: Nika.
• Sallan Gül, S. (2005). Türkiye’de Yoksulluğun Kadınsılaşması, Amme İdaresi Dergisi. 38 (1) 25-45.
• Scott, L. (2012). Contested Relationships. Women’ Economic and Social Empowerment, Insights from the Transfer of Material Assets in Bangladesh. United Nations University. Working Paper No:2012/02. https://i.unu. Edu/media/unu. edu/publication/23709/wp2012-002_1.pdf.
• Sharf, R., (2014). Feminist Terapi: Çokkültürlü Bir Yaklaşım. (5. Baskı). Nilüfer Voltan Acar (Çeviri Ed.). Psikoterapi ve Psikolojik Danışma Kuramları Kavramlar ve Örnek Olaylar içinde (s. 432-472). Ankara: Nobel.
• Sumbas, A. (2015). Kayıp Kadınlarımız: Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği ve Kapasite Yoksunluğu, Kadın/Women 2000. 16 (2), 1-20. https://avesis.hacettepe.edu.tr/yayin/eae82fe3-360c-478a-b886-39d6d57a03fa/kayip-kadinlar-toplumsal-cinsiyet-esitsizligi-ve-kapasite-yoksunlugu
• Şener, Ü. (2009). Kadın Yoksulluğu. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Notu.https://www.tepav.org.tr/upload/files/1271312994r5658.Kadin_Yoksullugu.pdf.
• Tandon, T. (2016). Women Empowerment: Perspectives and Views. The International Journal of Indian Psychology. 3 (3), 6-12. DOI: 10.25215/0303.134.
• The Herald. (2013). Does Poverty Affect Women More?. https://www.herald.co.zw/does-poverty-affect-women-more/.
• The World Bank. (2018). Poverty and Shared Prosperity 2018: Piecing Together the Poverty Puzzle. Washington, DC. doi:10.1596/978-1-4648-1330-6.
• Topgül, S. (2013). Türkiye’de Yoksulluk ve Yoksulluğun Kadınlaşması. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 14 (1): 277-296. https://kutuphane.dogus.edu.tr/mvt/pdf.php?pdf=0018249&lng=0.
• Turner, K. & Lehning A. (2007). Psychological Theories of Poverty. Journal of Human Behavior in the Social Environment. 16 (1-2), 57-72. https://doi.org/10.1300/J137v16n01_05.
• Turner S. G. & Maschi T. M. (2014). Feminist and Empowerment Theory and Social Work Practice. Journal of Social Work Practice 29(2), 151–162, DOI: 10.1080/02650533.2014.941282.
• TÜİK (2019, Eylül) [Basın bülteni]. Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması, 2011-2018. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Gelir-ve-Yasam-Kosullari-Arastirmasi-2018-30755. Erişim Tarihi: 10.04.2021
• TÜİK, (2020a, Mart). [Basın bülteni]. İşgücü İstatistikleri, 2014-2019. https://tuikweb.tuik.gov.tr/HbPrint.do?id=33784. Erişim Tarihi: 10.03.2021
• TÜİK, (2020b, Aralık). [Basın bülteni]. Ulusal Eğitim İstatistikleri, 2010-2019. https://tuikweb.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1018. Erişim Tarihi: 13.03.2021
• TÜİK, (2020c, Şubat). [Basın bülteni]. Sürdürülebilir Kalkınma Göstergeleri, 2010-2018. https://tuikweb.tuik.gov.tr/HbPrint.do?id=33847. Erişim Tarihi: 10.05.2021
• TÜİK. (2017, Ocak). [Basın bülteni]. Aile Yapısı Araştırması, 2016. https://tuikweb.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21869. Erişim Tarihi: 21.03.2021
• Ünlütürk Ulutaş Ç. (2009). Yoksulluğun Kadınlaşması ve Görünmeyen Emek, Çalışma ve Toplum Dergisi. 2(21), 25-40. https://calismatoplum.org/Content/pdf/calisma-toplum-1298-7504286c.pdf.
• Yıldırım, B. (2014). Bir Yaklaşımın Anatomisi: Güçlendirme. Vedat Işıkhan (Ed.). Sosyal Hizmet ve Mülakat Prof. Dr. Gönül Erkan'a Armağan içinde (s. 183-190). Ankara: Sosyal Hizmet Araştırma, Uygulama ve Geliştirme Derneği.