ORGANIZATIONAL COMMITMENT in THE CONTEXT of DEMOGRAPHIC VARIABLES in VERY HAZARDOUS AND HAZARDOUS WORKPLACES

Year 2022, Volume: 2 Issue: 1, 47 - 61, 27.06.2022

Mahmut Oral Taşcı Mehmet Murat Tunçbilek

Abstract

In this study, it is investigated whether there is a difference in the perception of organizational commitment between the groups according to variables such as gender, marital status, educational status, age, the job of the employee at the workplace, the working time of the employee at the workplace and the total work experience of the employee in the workplace, among very hazardous and hazardous businesses according to workplace hazard class. The research population is considered as the production enterprises operating in Çankırı Organized Industrial Zones. The research universe consists of 1125 employees of 4 enterprises and data was collected from 613 employees by questionnaire method. To measure the organizational commitment Meyer & Allen’s (1991) 3-dimensional organizational commitment scale was used. According to the study, there was a difference between men and women in terms of continuance commitment in gender-hazardous workplaces, and no significant differences were detected in very hazardous workplaces. In terms of marital status, while there was a difference in terms of emotional commitment in hazardous workplaces, a difference was found in all organizational commitment variables, including general commitment in the very hazardous workplaces. In terms of educational status, there is a difference in both dangerous and very dangerous workplaces. In terms of age; it is observed that there are differences in both hazardous groups and when the group averages are examined, it is observed that organizational commitment increases as age increases. While there was a significant difference between the emotional commitment and continuance commitment between the groups in the hazardous workplaces between the workers and technical personnel, there was a difference in the general and continuance commitment in the very dangerous workplaces. While there is no difference in terms of the time spent at the current work in dangerous workplaces, no difference is found in terms of total working experience in very dangerous workplaces.

Keywords

Organizational commitment, Very hazardous workplaces, Hazardous workplaces

ÇOK TEHLİKELİ VE TEHLİKELİ İŞYERLERİNDE DEMOGRAFİK DEĞİŞKENLER BAĞLAMINDA ÖRGÜTSEL BAĞLILIK

Abstract

Bu çalışmada işyeri tehlike sınıfına göre çok tehlikeli ve tehlikeli işletmeler arasında cinsiyet, medeni durum, eğitim durumu, yaş, çalışanın işyerindeki görevi, çalışanın işyerindeki çalışma süresi ve çalışanın iş yaşamındaki toplam iş tecrübesi gibi değişkenlere göre gruplar arasında örgütsel bağlılık algısının farklı olup olmadığı araştırılmıştır. Araştırma evreni Çankırı Organize Sanayi bölgelerinde faaliyet gösteren ve uygulamayı kabul eden üretim işletmeleridir. Araştırma evreni 4 işletmenin 1125 çalışanından oluşmaktadır ve 613 çalışandan veri toplanmıştır. Örgütsel bağlılığı ölçmede Meyer & Allen’in (1991) geliştirdiği üç boyutlu örgütsel bağlılık ölçeği kullanılmıştır. Ölçeğin bazı maddeleri doğrulayıcı faktör analiz sonucuna göre analizden çıkarılmıştır. Araştırmaya göre cinsiyet açısından tehlikeli sınıf işyerlerinde devam bağlılığı açısından erkek ve kadın arasında bir farklılık bulunmuş, çok tehlikeli işyerlerinde herhangi bir anlamlı farklılık tespit edilmemiştir. Medeni durum açısından; tehlikeli sınıf işyerlerinde duygusal bağlılık açısından bir fark bulunurken, çok tehlikeli sınıfta genel bağlılık da dahil tüm örgütsel bağlılık değişkenlerinde farklılık bulunmuştur. Eğitim durumu açısından hem tehlikeli hem de çok tehlikeli sınıf işyerlerinde farklılık söz konusudur. Yaş açısından; her iki grupta da farklılıklar olduğu ve grup ortalamalarına bakıldığında yaş ilerledikçe örgütsel bağlılığın arttığı gözlenmektedir. İşçi ve teknik personel arasında gruplar arasında tehlikeli sınıf işyerlerinde duygusal bağlılık ve devam bağlılığı arasında anlamlı farklılık bulunurken, çok tehlikeli sınıf işyerlerinde genel ve devam bağlılığında farklılık bulunmuştur. Tehlikeli sınıf işyerlerinde mevcut çalışılan işyerinde geçirilen süre açısından bir farklılık bulunmazken, çok tehlikeli sınıf işyerlerinde toplam çalışma tecrübesi açısından bir farklılık bulunamamıştır.

Keywords

Örgütsel bağlılık, Çok tehlikeli işyeri sınıfı, Tehlikeli işyeri sınıfı

References

• Balay, R. (2014). Örgütsel Bağlılık, Ankara: Pegem Akademi.
• Barutçugil, İ. (2004). Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi. İstanbul: Karier Yayıncılık.
• Bayyurt, N. ve Kılıç, C.H. (2017). Liderlik Tarzının Örgüt Bağlılığına Etkisi: Bir Hastane Araştırması. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 5 (2), 1-13.
• Becker, H. S. (1960). Notes on The Concept of Commitment. American Journal of Sociology, 66, 32-40.
• Bergman, M. E. (2006). The Relationship Between Affective and Normative Commitment: Review and Research Agenda. Journal of Organizational Behaviour, 27, 645-663.
• Bilgiç, H. (2017). Örgütsel Bağlılık-İş Tatmini İlişkisi. Bitlis Eren Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Akademik İzdüşüm Dergisi, 2 (3), 35-49.
• Büyükyılmaz, O., Karakulle, İ. ve Karataş, İ. (2018). Örgütsel Kariyer Yönetiminin Duygusal Bağlılık Üzerindeki Etkisinde İş Tatmininin Aracılık Rolü, Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 8(1), 1-29.
• Byrne, B. M. (2016). Structural Equation Modeling with AMOS: Basic Concepts, Applications & Programming. (3rd Edition), New York: Routledge.
• Clayton, S. (2004). Takımınızın Yeteneklerini Geliştirmede Yönetim, (Çev. M. Zaman), İstanbul: Hayat Yayınları.
• Cohen, A. (1992). Antecedents of Organizational Commitment Across Occupational Groups: A Meta Analysis. Journal of Organizational Behaviour, 13, 539-558.
• Coşkun, R., Altunışık, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2015). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Sakarya: Sakarya Kitabevi.
• Çakır, Ö. (2001). İşe Bağlılık Olgusu ve Etkileyen Faktörler, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Çankır, B. (2019). Örgütlerde Duygusal Bağlılık Performans İlişkisi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6, 155-177.
• Çöl, G. ve Gül, H. (2005). Kişisel Özelliklerin Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkileri ve Kamu Üniversitelerinde Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19 (1), 291-306.
• Dağlı, A. ve Gençdal, G. (2018), Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılığa İlişkin Algılarının Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(14), 164-175.
• Dağlı, A., Elçiçek, Z. ve Han, B. (2018). Örgütsel Bağlılık Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(68), 1765-1777.
• Dawley, D. D., Stephens, R. D. ve Stephens, D. B. (2005). Dimensionality Of Organizational Commitment In Volunteer Workers: Chamber Of Commerce Board Membersand Role Fulfillment. Journal of Vocational Behaviour, 67(3), 511-525.
• Diker, O. (2014). Algılanan Liderlik Tarzları, Örgüt Kültürü ve Örgütsel Bağlılık İlişkisinin Turizm Endüstrisinde İncelenmesi (Doktora Tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
• Doğan, S. ve Kılıç, S. (2007). Örgütsel Bağlılığın Sağlanmasında Personel Güçlendirmenin Yeri ve Önemi. Erciyes Üniversitesi İİBF Dergisi, 29, 37-61.
• Doğan, S. ve Kılıç, S. (2007). Örgütsel Bağlılığın Sağlanmasında Personel Güçlendirmenin Yeri ve Önemi. Erciyes Üniversitesi İİBF Dergisi, 29, 37-61.
• Eraslan, D., Deniz, N., Yıldırım, H. ve İnel, M.N. (2013). İşe Alım Sürecinde İç Kaynaklardan Yararlanma Politikasının Çalışanların Örgüte Bağlılığı Üzerindeki Etkisi. Öneri Dergisi, 10(39), 11-21.
• Gül, H. (2003). Davranışsal Bağlılık Yaklaşımı ve Değerlendirmesi. Yönetim ve Ekonomi, 10 (1), 73-83.
• Güllüoğlu, Ö. (2012). Örgütsel İletişim Doyumu ve Kurumsal Bağlılık. Konya: Eğitim Kitabevi.
• Gündoğan, T. (2009). Örgütsel Bağlılık: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Uygulaması (Uzmanlık Yeterlilik Tezi).
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B.J. ve Anderson, R.E. (2014). Multivariate Data Analysis (7th Edition), Harlow: Pearson New International Edition.
• Hu, L. ve Bentler, P. M. (1999). Cut off Criteria For Fit Indexes In Covariance Structure Analysis: Conventional Criteria Versus New Alternatives. Structural Equation Modeling, 6 (1), 1-55.
• Imran, M., Hamid, N. A ve Aziz, A. (2017). Religiosity and Organizational Commitment: A Conceptual Framework. International Journal of Management, Accounting and Economics, 4 (9), 953-959.
• Izgar, H. (2008). Okul Yöneticilerinde İş Doyumu ve Örgütsel Bağlılık, Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 317-334.
• İnce, M. ve Gül, H. (2005). Yönetimde Yeni Bir Paradigma: Örgütsel Bağlılık. Konya: Çizgi Kitabevi.
• Kaplan, M., Kaplan, A. (2018). The Relationship Between Organizational Commitment and Work Performance: A Case of Industrial Enterprises. Journal of Economic and Social Development (JESD, 5(1), 46-50.
• Karacaoğlu, K. ve Güney, Y.S. (2012). Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılıklarının, Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Üzerindeki Etkisi: Nevşehir İli Örneği. Öneri Dergisi, 9 (34), 137-153.
• Katz, D. ve Kahn, R.L. (1977). Örgütlerin Toplumsal Psikolojisi. (Çev: H.Can, Y.Bayar) Ankara: TODAİE Yayınları.
• Kline, R. B. (2016). Principles & Practice of Structural Equation Modeling. (4th Edition), New York: The Guilford Press.
• Küçüközkan, Y. (2015). Örgütsel Bağlılık ile Cinsiyet Arasındaki İlişki: Hastanelerde Çalışan Sağlık Personeli Üzerinde Bir Araştırma. Uluslararası Akademik Yönetim Bilimleri Dergisi, 1(1), 14-37.
• Meydan, C. H. ve Şeşen, H. (2011). Yapısal Eşitlik Modellemesi AMOS Uygulamaları. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Meyer, J. P. ve Allen, N. J. (1991). A Three-Component Conceptualization of Organizational Commitment. Human Resource Management Review, 1 (1), 61-89.
• Meyer, J. P. ve Allen, N. J. (1997). Commitment in The Workplace, Sage, Thousand Oaks. Londra Yeni Delhi.
• Meyer, J. P., Irving, P. G. ve Allen, N. J. (1998). Examination Of The Combined Effects Of Work Values And Early Work Experiences On Organizational Commitment. Journal of Organizational Behavior, 19, 29-52.
• Meyer, J. P, Stanley, D. J., Herscovitz, L. ve Topolnytsky, L. (2002). Affective, Continuance, and Normative Commitment to The Organization: A Meta-analysis of Antecedents, Correlates, and Concequences. Journal of Vocational Behavior, 61, 20-52.
• Mowday, R. T., Porter, L. W. ve Steers, R. M. (1982). Employee Organization Linkages The Psychology of Commitment, Absenteeism, and Turnover, NewYork: Academic Press.
• Obeng, K. ve Ugboro, I. (2003). Organizational Commitment Among Public Employees: An Assessment Study. Transportation Quarterly, 57, 83-98.
• Özdamar, K. (2004). Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi, Eskişehir: Kaan Kitabevi
• Özdevecioğlu, M. ve Aktaş, A. (2007). Kariyer Bağlılığı, Mesleki Bağlılık ve Örgütsel Bağlılığın Yaşam Tatmini Üzerindeki Etkisi: İş-Aile Çatışmasının Rolü. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 0 (28).
• Sığrı, Ü. (2007). İş Görenlerin Örgütsel Bağlılıklarının Meyer ve Allen Tipolojisiyle Analizi: Kamu ve Özel Sektörde Karşılaştırmalı Bir Araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 261-278.
• Tamer, İ., İyigün, N.Ö. ve Sağlam, M. (2014). Örgüt Kültürünün Örgüte Bağlılık Üzerindeki Etkisi: Bir Perakende İşletmesi Çalışanları Üzerinde Araştırma. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari İlimler Bilimler Fakültesi Dergisi, 5 8), 189-202.
• Tetik, S. (2012). Sağlık Çalışanlarının Örgütsel Bağlılık Düzeylerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Sosyal ve Beşerî Bilimler Dergisi, 4(1), 275-286.
• Uğraşoğlu, İ. K. ve Çağanağa, Ç.K. (2017). Öğretmenlerin Örgüte Bağlılık Düzeylerinin Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. International Journal of New Trends in Arts, Sport and Science Education, 6(4), 10-38.
• Wasti, S. A. (2002). Affective and Contiuance Commitment to The Organization: Test of an Integrated Model In The Turkish Context. International Journal of Intercultural Relations, 26, 525-550.
• Wasti, S. A. ve Önder, Ç. (2003). Kültürlerarası Çalışmalarda Yöntem: Örgütsel Bağlılık Yazınından Dersler. Yönetim Araştırmaları Dergisi, 3(2), 125-145.