AN EVALUATION OF THE REFLECTION OF SOCIAL GENDER IN TURKISH TELEVISION SERIES

Year 2023, Volume: 3 Issue: 2, 75 - 88, 29.12.2023

Ebru Dilek

Abstract

Feminism is an ideology that focuses on addressing all kinds of issues faced by women through their biological sex. The analysis of existing problems of each era has been facilitated by feminist waves. Gender roles, on the other hand, are defined by society as the roles of women and men produced independently of biological sex. Society has delineated which jobs women and men can work in and what responsibilities they hold within the household through these patterns. All these responsibilities have been defined as feminine and masculine duties. Similarly, the character traits of women and men have also been determined by societal gender patterns. The transmission of these existing patterns occurs through various actors, with the media, which has the capacity to reach wide audiences, being of great importance. Media predominantly presents societal gender patterns through domestic TV series. In this study, the portrayal of female and male characters in domestic TV series is evaluated in the context of societal gender patterns. The presentation of female and male characters that adhere to societal gender patterns in domestic TV series has been examined. Furthermore, the characteristics of male and female characters that do not conform to societal gender patterns have also been addressed. In the final section, an assessment has been made of the societal gender patterns presented in the highly-discussed 2023 TV series 'Kızılcık Şerbeti'.

Keywords

Feminism, Media, Gender

TOPLUMSAL CİNSİYETİN TÜRK TELEVİZYON DİZİLERİNE YANSIMASI AÇISINDAN BİR DEĞERLENDİRME

Abstract

Feminizm, kadınların biyolojik cinsiyeti üzerinden karşılaştığı her türlü sorun üzerinde çalışan bir ideolojidir. Feminist dalgalar ile dönemin var olan sorunlarının analizi daha rahat sağlanmıştır. Toplumsal cinsiyet kalıpları ise biyolojik cinsiyetten bağımsız olarak toplum tarafından üretilen kadınların ve erkeklerin rolleri şeklinde tanımlanmaktadır. Toplum oluşturduğu kalıplar ile kadınların ve erkeklerin hangi işlerde çalışabileceğini ve ev içinde nelerden sorumlu olduğunu açıklamıştır. Tüm bu sorumlulukları kadınlık ve erkeklik görevi olarak belirlemiştir. Yine kadınların ve erkeklerin karakter özellikleri de toplumsal cinsiyet kalıpları ile belirlenmiştir. Toplumda var olan kalıpların aktarılması birçok aktör tarafından gerçekleşmektedir. Aktörlerin içerisinde geniş kitlelere ulaşma imkânı olan medya büyük önem taşımaktadır. Medya, toplumsal cinsiyet kalıplarını en çok yerli diziler ile gösterime sunmaktadır. Bu çalışmada toplumsal cinsiyet kalıpları bağlamında kadın ve erkek karakterlerin yerli dizilerde gösteriminin üzerinde değerlendirilmelerde bulunulmaktadır. Yerli dizilerde toplumsal cinsiyet kalıplarına uygun kadın ve erkek karakterlerin nasıl gösterime sunulduğu incelenmiştir. Ayrıca toplumsal cinsiyet kalıplarına uymayan erkek ve kadın karakterlerin özellikleri üzerinde de durulmuştur. Son bölümde ise 2023 yılının en çok gündem yaratan Kızılcık Şerbeti dizisinde gösterime sunulan toplumsal cinsiyet kalıpları üzerinde değerlendirilmelerde bulunulmuştur.

Keywords

Feminizm, Medya, Toplumsal cinsiyet

References

• Akan E. ve Gürhan N. (2020). Feminizmin ‘e-Hali’: Dijital Feminizm Üzerine Bir Araştırma. HAFIZA Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 2, 7.
• Akbaş, F. (2020). Feminizmin Tarihi Coğrafyası. Uluslararası Eğitim ve Tarih Araştırmaları Dergisi, 2, 77-110.
• Avcı, F. ve Güdekli, İ. A. (2018). Toplumsal Cinsiyet ve Medya İlişkisi: Yazılı Basında Kadına Şiddet ve Kadın Haberleri Üzerinden Bir Analiz. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2, 481.
• Çalışır, G. ve Okur Çakıcı, F. (2015). Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Sosyal Medyada Kurulan Benlik İnşasının Temsili. Turkish Studies, 10, 272.
• Çalışkan, E. M. (2022). Osmanlı Modernleşme Döneminde Feminist Yaklaşımlar. USBAD Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi, 8, 324.
• Çelebi, E. (2022). Medyanın Toplumsal Cinsiyet Rolleri Üzerindeki Etkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 82, 824.
• Çetinsağ, İ. Ve Aksoy, M. (2020). Feminizmin Tarihsel Dönüşümü ve Uluslararası İlişkilerde Güç Kavramına Yaklaşımı. Küresel İktisat ve İşletme Çalışmaları Dergisi, 18, 210.
• Doğancı, H. K. Ve Tuncay, T. (2020). Tarihsel Süreçte Kadının Aile İçindeki Konumunun Feminist Sosyal Hizmet Yaklaşımı Temelinde Değerlendirilmesi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 3. 1328-1329.
• Dönmez Aydın, H. (2017). Kadınlara Biçilen Role Karşı Bir Direnme Yolu Olarak Feminist Sanat. Yasama Dergisi, 33, 31
• Ereke, Y. ve Parlayandemir, G. (2020). Toplumsal Cinsiyet Ekseninde Alternatif Bir Anlatı: Şahsiyet Örneği. İNİF E-Dergi, 1, 112.
• Gedik, E. (2020). Dünyada ve Türkiye’de Dijital Feminizm İncelemesi: Gençlerin Dijital Aktivizm Deneyimleri. Toplum ve Kültür Araştırmaları Dergisi, 5, 124.
• Güran Yiğitbaşı, K. ve Sarıçam, S. (2020). Toplumsal Cinsiyet Rollerinin Temsili ve Medya: TRT Çocuk Dergisi Örneği. Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi, 33, 22.
• Karbay E. B. (2014). Kuzey Güney’in Doğu-Batı Ekseninde Çözümlenmesi: Dizideki Kadınlık ve Erkeklik Halleri. Huriye Kurtoğlu, Bermal Aydın (Ed.), Toplumsal Cinsiyet ve Medya içinde (s. 155-212). Ankara: Detay.
• Kaypakoğlu, S. (2004). Medyada Cinsiyet Stereotipleri. İstanbul: NAOS.
• Kıroğlu Bayat, İ. ve Baykal Parıldar, B. (2021). Toplumsal Cinsiyet Ayrımcılığının Yarattığı Engeller: Çalışma Yaşamında Varolmaya Çalışan Kadın. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3, 747.
• Korkut, C. ve Yurdigül A. (2015). Kadına Yönelik Şiddetin Sinematografik Anlatıya Yansıması (O Çocukları Filmindeki Kadın Temsillerinin Feminist Sinema Kuramı Bağlamında İncelenmesi). Atatürk İletişim Dergisi, 9, 129.
• Küçük, H. ve Akpınar, İ. E. (2018). Feminist Kuram Çerçevesinde Kent Konseylerinde Kadının Yeri: Esenler Kent Konseyi- Kâğıthane Kent Konseyi Örneği. Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3, 123.
• Küçüköz Aydemir, D. ve Genç, H. N. (2022). Siberfeminizm: Cinsiyetlendirilmiş Teknolojinin Ötesi. Kesit Akademisi Dergisi, 8, 297.
• Özaydınlık, K. (2014). Toplumsal Cinsiyet Temelinde Türkiye’de Kadın ve Eğitim. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 33, 94.
• Özdemir, M. (2010). Türkiye’deki Reklamlarda Toplumsal Cinsiyet ve Sunumu. Milli Folklor, 88, 103.
• Özden, S. ve Gölbaşı, Z. (2018). Sağlık Çalışanlarının Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumlarının Belirlenmesi. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3, 95.
• Özsoy, A. (2015). Yerli Televizyon Dizilerinde Farklılaşan Toplumsal Cinsiyet Temelleri Üzerine Bir Tartışma. Şahinde Yavuz (Ed.), Toplumsal Cinsiyet ve Medya Temsilleri içinde (s. 226-247). İstanbul: Heyamola.
• Özüdoğru B. (2018). Beyaz Feminizm ve Öteki Kadınları. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12, 306.
• Parmaksız, B. ve Öztan, B. (2021). Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Bağlamında Türkiye’de İslami Feminizm ve Havle Kadın Derneği. Tezkire, 74, 127-128.
• Söğüt, F. ve İlhan, V. (2021). Yeni Medya ve Temsil: İnternet Gazeteciliğinde Toplumsal Cinsiyet Kimliklerinin Sunumu. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 31, 513-514.
• Şakrak, B. E. (2020). Dizi Filmlerde Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Kadının Temsili Örnek İnceleme: Kadın Dizisi. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 22, 422.
• Şaşman Kaylı, D. (2018). Toplumsal Cinsiyet Bakış Açısından Mekânın Gör Dedikleri, Yeşim Kubar, Handan Karakaya (Ed.) Toplumsal Cinsiyet Algısına Ekonomik ve Sosyolojik Bir Bakış içinde (s.4.). Ankara: Gazi
• Şeren Kurular, G. Y. (2018). Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçe Politikalarının Feminist Kökenleri. Fe Dergi, 1, 96.
• Taş, G. (2016). Feminizm Üzerine Genel Bir Değerlendirme: Kavramsal Analizi, Tarihsel Süreçleri ve Dönüşümleri. Akademik Hassasiyetler, 5, 165.
• TDK (Türk Dil Kurumu) (2023). Feminizm. Ankara: TDK Yayınları
• TDK (Türk Dil Kurumu) (2023). Medya. Ankara: TDK Yayınları
• Ünalan, D. ve Şeşen, E. (2020). Anneler Günü ve Babalar Günü Reklamlarında Toplumsal Cinsiyet İnşası. Turkish Studies, 15, 1456.
• Varlı Gürer, S. Z. ve Gürer, M. (2020). Toplumsal Cinsiyet Rolleri Bağlamında Türkiye’deki Televizyon Dizilerinde Sunulan Kadın Stereotipi. Alanya Akademik Bakış Dergisi, 3, 634.
• Varol, S. F. (2014). Kadınların Dijital Teknolojiyle İlişkisine Ütopik Bir Yaklaşım: Siberfeminizm. The Journal of Academic Social Science Studies, 27, 222.
• Vural, E. ve Kantar, G. (2022). Feminist İdeoloji ve Söylem Karşısında Hukuk. Namık Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 4, 36.
• Yalazan, R. ve Özsoy, S. (2021). Reklamlardaki Toplumsal Cinsiyet Kalıplarının Kadınlar Üzerindeki Etkisi. Uluslararası İletişim ve Medya Araştırmaları Dergisi, 2, 148.
• Yılmaz, R. A. (2007). Reklamlarda Toplumsal Cinsiyet Kavramı: 1960-1990 Yılları Arası Milliyet Gazetesi Reklamlarına Yönelik Bir İçerik Analizi. Selçuk İletişim, 4, 144.
• Yüksel, N. A. (1999). Toplumsal Cinsiyet Olgusu ve Türkiye’deki Toplumsal Cinsiyet Kalıplarının Televizyon Dizilerindeki Yansımaları. Kurgu Dergisi, 1, 70.
• Yükselbaba, Ü. (2016). Feminist Perspektiften Hukuk. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 1, 125.
• Zafer, C. ve Vardarlıer, P. (2019). Medya ve Toplum. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 2, 356.