Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Dramanın Kullanımına Yönelik Öğretici Görüşleri

Year 2025, Volume: 5 Issue: 1, 129 - 145, 21.04.2025

İrem Kutlu , Arzu Çevik

https://doi.org/10.5281/zenodo.15154415

Abstract

Eğitim ve öğretim uygulamaları öğrencilerin dâhil olduğu aktif süreç içeren bir yapıya sahiptir. Bu durum ilginin canlı tutulması, öğrenmenin etkili gerçekleşmesi açısından gereklidir. Çünkü öğrenme, öğrencinin uygulama yapması sayesinde kalıcı olabilmektedir. Bu açıdan sınıf içinde kullanılan öğretim yöntem ve teknikleri büyük önem taşımaktadır. Bir öğretim yöntemi aynı anda ne kadar çok duyuya sesleniyorsa ve öğrenciyi ne kadar aktif kılıyorsa o oranda başarılı olmaktadır. Dil öğretiminde öğrencilerin dilin kullanımına yönelik farkındalıklarının gelişmesi için süreçte aktif rol almaları çok önemlidir. Bunu sağlayan ve öğrenciyi etkin kılan yöntemlerden biri de dramadır. Bu amaçla araştırma yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde dramanın kullanılabilirliğine yönelik öğretici görüşleri incelenmiştir. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması olarak desenlenmiştir. Araştırmada çeşitli üniversitelerin TÖMER birimlerinde görev yapan kırk öğreticinin görüşüne başvurulmuştur. Veriler, yarı yapılandırılmış görüşme formuyla toplanmıştır. Form iki bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde katılımcılara dair kişisel bilgiler yer almaktadır, ikinci bölümde ise alt problemlere yönelik veri toplamak amacıyla beş soru sorulmuştur. Araştırmada elde dilen veriler içerik analiziyle incelenmiştir. Araştırmanın sonuçları incelendiğinde öğreticilerin sıklıkla derslerinde dramaya yer verdikleri görülmüştür. Öğretici görüşlerinde drama yöntemi eğlenceli olması, öğrenciyi süreçte aktif kılması, kalıcı öğrenme sağlaması açısından etkili bir yöntem olarak görülmüştür. Öte yandan drama uygulamalarının zaman alması, sınıf yöntemini zorlaştırması, değerlendirmenin güç olması, ön hazırlık ve süreç planlaması gerektirmesi gibi zorluklar taşıdığı belirtilmiştir.

Keywords

Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi, öğretim yöntem ve teknikleri, drama, yaratıcı drama, öğretici görüşleri

Ethical Statement

Bartın Üniversitesi Rektörlüğü Sosyal ve Beşeri Bilimler Etik Kurulu, Tarih: 09.10.2024, Sayı: 2024-SBB-0678

Teacher Views on the Use of Drama in Teaching Turkish as a Foreign Language

Abstract

Educational and instructional practices involve an active process that centers on student engagement. This active involvement is essential for maintaining students’ interest and ensuring effective learning, as lasting learning is often achieved through student participation. In this respect, teaching methods and techniques employed in the classroom are of critical importance. The more senses a teaching method appeals to at the same time and the more active it makes the student, the more successful it is. In language teaching, it is very important for students to take an active role in the process in order to develop their awareness of the use of language. One method that facilitates such engagement is drama. For this purpose, this study explores instructors’ perspectives on the applicability of drama in teaching Turkish as a foreign language. In the study, it was aimed to reach forty instructors working in TÖMER units of various universities and to get their vies on the use of drama in teaching Turkish as a foreign language. Designed as a case study within the framework of qualitative research methods, data were collected using a semi-structured interview form. The form comprised two sections: the first collected personal information about the participants, and the second included five questions addressing the sub-problems of the research. The data obtained in the study were analysed using content analysis. When the results of the study were analysed, it was seen that the instructors frequently incorporate drama into their lessons. In the opinions of the instructors, drama method was seen as an effective method in terms of being fun, making the student active in the process and providing permanent learning. However, challenges were also identified, including the time-consuming nature of drama activities, the complexity they add to classroom management, the difficulty of assessment, and the need for advance planning and preparation.

Keywords

Teaching Turkish as a foreign language, drama, creative drama, instructor opinions, teaching methods and techniques

Ethical Statement

Bartın University Rectorate Social and Human Sciences Ethics Committee, Date: 09.10.2024, Number: 2024-SBB-0678

References

• Adıgüzel, Ö. (2007). Dramada temel kavramlar. A. Öztürk (Ed.). İlköğretimde drama içinde (s. 1-18). Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Altunbay, M. (2012). Dil öğreniminde ve öğretiminde tiyatronun kullanımı ve tiyatronun temel dil becerilerine katkısı. Turkish Studies, 714, 747-760.
• Ayrancı, B., Yiğit Karazeybek, P., ve Aydemir, M. (2023). Yabancılara türkçe öğretiminde yaratıcı drama yönteminin türkçe temel dil becerilerine etkisinin incelenmesi. EKEV Akademi Dergisi(93), 46-67. https://doi.org/10.17753/sosekev.1228837
• Başçı, Z. ve Gündoğdu, K. (1-3 Ekim 2011). Öğretmen adaylarının drama dersine ilişkin tutumları ve görüşleri: Atatürk Üniversitesi örneği. [Konferans/Sempozyum Sunumu]. 18. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, İzmir, Türkiye.
• Bıyık, D.(2001). İlköğretim okulları hayat bilgisi dersinde kullanılan dramatizasyon yönteminin etkililiği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi.
• Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. M. Bütün, ve S. B. Demir (Çev.). Siyasal Kitabevi.
• Elbistanlı, N. ve Boylu, E. (2023). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde yaratıcı drama kullanımı üzerine öğretici tutumlarının incelenmesi. Anadolu Dil ve Eğitim Dergisi, 1(2), 79-98.
• Gülbahar, B. ve Saylan, M. (2019). Yaratıcı drama yönteminin etkisine ilişkin tutum ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi, 3(3), 371- 390.
• Gülden, B. ve Demirel, O. (2023). Öğreticilere göre yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kültürün yeri ve işlevleri. International Journal of Language Academy, 11 (2), 478-498.
• İkinci, Ü. (2019). Teaching English through drama and drama techniques in ESL classrooms. (Yayımlanmış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• İnal, E. (2020). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde drama ve öğretici yeterlikleri. A. Okur, İ. Güleç, B. İnce (Ed.), Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde yeni yönelimler 2 içinde (s. 277- 288). Sakarya Gelişim Ofset.
• Karakaya, N. (2007). İlköğretimde drama ve örnek bir uygulama. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(1), 103-139.
• Köksal Akyol, A. (2003). Drama ve dramanın önemi. The Journal of Turkish Educational Sciences, 1(2), 1-14.
• Maden, S. (2010). Türkçe öğretmenlerinin drama yöntemini kullanmaya yönelik öz yeterlilikleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(14), 259-264.
• Maden, S. ve Durmaz, N. (2022). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi ders kitaplarındaki etkinliklerde kullanılan yöntem ve teknikler, Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (30). DOI: 10.54600/igdirsosbilder.1072788
• Moralı, G., & Göçer, A. (2019). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kültür paylaşımına yönelik öğretmen görüşleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(4), 1115-1129.
• Okvuran, A. (2004). Drama öğretmeninin yeterliliklerini/becerilerini sınıflama için öneriler, drama liderliği. Oluşum Yayınları.
• Özdemir, A., Özkan, T., De Chiara, K. F., Demir, K., Kara, F. ve Kınsız, M. (2014). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde sosyal etkinlikler: Tiyatro örneği ve uygulamanın öğrenci performansına etkisi. Diyalog Dergisi, 2(2), 83-96.
• Özbay, M. ve Akdağ, E.(2013). Deyimlerin öğretiminde aktif öğrenmenin etkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(2), 46-54.
• San, İ. (1998). Türkiye’de yaratıcı drama çalışmalarının dünü ve bugünü. B. Onur (Ed.), 2. Ulusal Çocuk Kültürleri Kongresi Bildirileri içinde (s. 267-273). Ankara Üniversitesi Çocuk Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları.
• San, İ. (2021). Yaratıcı drama ve müze. Yeni İnsan Yayınevi
• Saylan, M. (2019). Yaratıcı drama yönteminin etkilerine ilişkin Türkçe öğretmenlerinin tutumlarının incelenmesi. (Yayımlanmış yüksek lisans tezi). Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi.
• Sezgin, B. (2015). Oyun-tiyatro-drama ilişkisi kuram ve uygulama. Bgst Yayınları.
• Styslinger, Mary E. (2000). Relations of power and drama in education: the teacher and foucault. Journal of Educational Thought, 34(2), 183-199.
• Şahin, A. ve Kemiksiz, Ö. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılabilecek grupla öğretim teknikleri. A. Şahin (Ed). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi kuramlar, yaklaşımlar, etkinlikler içinde (s. 116-204). Pegem Akademi.
• Tavşancıl, E. ve Aslan, E. A. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. Epilon.
• Uysal, B. (2023). Yabancı dil olarak Türkçenin öğretiminde yaratıcı dramanın kullanımı. Y. Yılmaz ve Ö. Çangal (Ed.), Yurt dışında Türkoloji ve Türkçe öğretimi 2: Yabancılara Türkçe öğretimi içinde (s. 9-17). Rumeli Yayıncılık.
• Üstündağ, T. (1998). Vatandaşlık ve insan hakları eğitimi dersinin öğretimde yaratıcı dramanın erişiye ve derse yönelik öğrenci tutumlarına etkisi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 133-138.
• Yıldırım, N. (2008). İlköğretim birinci kademe sınıf öğretmenlerinin yaratıcı drama yöntemine ilişkin yeterlilik ve uygulama düzeylerinin belirlenmesi. (Yayımlanmış yüksek lisans tezi). Fırat Üniversitesi.