Characterizing Industrial Design Education in Turkey: A Current Synthesis for Future Directions

Yıl 2015, Sayı: 14, 39 - 50, 06.07.2015

Derya Irkdaş Doğu , Şebnem Timur Öğüt , H. Er

https://doi.org/10.17484/yedi.25691

Öz

In recent years, we see an expansion of schools ofering degrees at diferent levels in the field of industrial design in Turkey. Reasons for this expansion can well be found outside the design field itself as well as the national education reforms. This shift towards corporatization of universities is a business model usually adapted from foreign models. This adoption
in education models also lead to the expansion of industrial design programs especially in private universities. Despite the rapid growth of industrial design education in Turkey, there is relatively little knowledge about the features or qualities that serve to identify these design departments. The main aim of this article is to discuss characteristics of industrial design departments in Turkey as a case regarding programs’ profiles in geographical distribution, housing universities and faculties, academic members, student selection criteria and student numbers. Final remarks are recommendations for a prospective state of design education in Turkey.

Anahtar Kelimeler

Industrial Design, Design Education, University Degrees, Design Departments, Turkey

Türkiye’de Endüstriyel Tasarım Eğitimini Tanımlamak: Güncel Bir Sentez ve Gelecek için Öneriler

Öz

Türkiye’de endüstriyel tasarım alanında farklı düzeylerde eğitim veren üniversitelerin sayılarında son yıllarda bir artış gözlemlenmektedir. Bu artışın nedenleri Türkiye’deki eğitim reformlarından kaynaklanmamakla birlikte, tasarım alanı dışındaki gelişmelerde bulunabilir. Üniversitelerin şirketleşme yolundaki evrimi genellikle yabancı modellerden uyarlanmış bir iş modelini takip eder niteliktedir. Benzer eğitim modellerinin benimsenmesi endüstriyel tasarım programlarında da, özellikle özel üniversitelerin bünyesinde, genişleme yolunda yönlendirici olmaktadır. Türkiye’de hızla büyümekte olan endüstriyel tasarım eğitimi çerçevesinde ise tasarım departmanlarını tanımlayıcı hizmet özellikleri veya nitelikleri hakkında nispeten az bilgi bulunmaktadır. Bu makalenin temel amacı, Türkiye’de endüstriyel tasarım bölümlerinin özelliklerini; coğrafi dağılımı, ev sahibi üniversiteler ve fakülteler, akademik kadrolar, öğrenci seçme kriterleri ve öğrenci sayılarına referansla tartışmaktır. Türkiye’de tasarım eğitiminin ileriki vadede durumuna dair öneriler ayrıca sunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Endüstriyel Tasarım, Eğitim, Üniversite Dereceleri, Ulusal Bölümler, Türkiye

Kaynakça

• (2008). 2006-2007 Öğretim Yılı Kurumsal Öz Değerlendirme Raporu, İstanbul: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi.
• Alyanak, Şermin (1996). “E.Ü.T. Mezunları Listesi”, Industrial Design Department Archives, Kadıköy, İstanbul: Marmara University.
• Asatekin, Mehmet (1979). “Türkiye’de Endüstriyel Tasarımının Geliştirilmesi”, Arkitekt (1): 84.
• Asatekin, Mehmet (2006). “ODTÜ Mimarlık Fakültesi Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü ‘BAŞLANGIÇ NOTLARI’”, Tasarım + Kuram (5): 28-33.
• Asatekin, M., and Mutaf, G. (1978). Endüstri Tasarımı Bölümü Kuruluş Raporu, Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
• Bayazıt, Nigan (2006). “İTÜıde Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü ‘DENEYİ’mim’”, Tasarım + Kuram (5): 41-53.
• Celbiş, Ümit (2006). “Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü”, Tasarım + Kuram (5): 34-40.
• Dimmock, Clive (2007). “Comparing Educational Organizations”, Comparative Education Research: Approaches and Methods, ed. Mark Bray – Bob Adamson –Mark Mason, Comparative Education Research Centre, The University of Hong Kong, Hong Kong, China: Springer, pp: 283-298.
• Dimmock, C., & Walker, A. (1998). “Towards Comparative Educational Administration: The Case for a Cross-Cultural, School-Based approach”, Journal of Educational Administration 36 (4): 379-401.
• Er, Alpay (2001). “The Advantage or Disadvantage of Delay? - Peculiar Characteristics of Industrial Design Education in the Periphery”, Designing Designers - Training Strategies for the Third Millennium, ed. Luisa Collina – Giuliano Simonelli, Milano: Edizioni POLI.DESIGN, pp: 127-134.
• Er, Alpay (2009). “A Creative Convergence of Modernity, Globalization and Tradition: Understanding Industrial Design in Turkey”, Asia Design Journal 4(4): 68-89.
• Er, Alpay, and Er, Özlem (2006). “Design research in the periphery: A review of the foundations and development characteristics of industrial design research in Turkey”, A/Z ITU Journal of the Faculty of Architecture 3(1-2): 85-97.
• Er, A., Korkut, F., and Er, O. (2003). “U.S. Involvement in the development of Design in the Periphery: The Case History of Industrial Design Education in Turkey, 1950s-1970s”, Design Issues 19(2): 17-34.
• Ertaş, G. Demet (2011). “İTÜ Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümünün Kuruluşu”, Endüstride Tasarımda Eğitimde 40 Yıl Sempozyum Bildiri Kitabı, ed. Oğuz Bayrakçı – Ahmet Z. Turan – Ilgım Eroğlu – Kerem Özcan – Sema Bıyıklıoğlu – A. Selami Çifter – Yener Altınparmakoğulları – Merve Özyurt – Erhan Gülen, Fındıklı, İstanbul: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, pp. 51-62.
• Fairbrother, P. Gregory (2007). “Quantitative and Qualitative Approaches to Comparative Education”, Comparative Education Research: Approaches and Methods, ed. Mark Bray – Bob Adamson – Mark Mason, Comparative Education Research Centre, The University of Hong Kong, Hong Kong, China: Springer, pp. 39-62.
• Mızıkacı, Fatma (2006). Higher Education in Turkey, Bucharest: CEPES-UNESCO.
• (1998). “MSÜ Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü”, Nesnel 1. Türkiye’de Tasarım Eğitimi, In H. Alpay Er – Fatma Korkut – Özlem Er, İstanbul: Boyut Yayın Grubu, pp. 36-41.
• Şatır, Seçil (2006). “German Werkkunstschules and the Establishment of Industrial Design Education in Turkey”, Design Issues 22(3): 18-28.
• Sweeting, Anthony (2007). “Comparing Times”, Comparative Education Research: Approaches and Methods, ed. Mark Bray – Bob Adamson – Mark Mason, Comparative Education Research Centre, The University of Hong Kong, Hong Kong, China: Springer, pp. 145-164.
• YÖK (2008). Öğretim Üyesi Dışındaki Öğretim Elemanı Kadrolarına Naklen veya Açıktan Yapılacak Atamalarda Uygulanacak Merkezi Sınav ile Giriş Sınavlarına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik. (26953). Ankara: T.C. Resmi Gazete. Internet Resources
• (1999). The Bologna Declaration. http://www.bologna-bergen2005.no/Docs/00-Main_ doc/990719BOLOGNA_DECLARATION.PDF (11.05.2011)
• ÖSYM. (2006). Selection and Placement of Students in Higher Education Institutions in Turkey, (5): pp. 35. http://www.osym. gov.tr (04.01.2012)
• YÖK (2007). Türkiye’nin Yükseköğretim Stratejisi. http://www.yok. gov.tr/documents/10279/30217/yok_strateji_ kitabi/27077070-cb13-4870-aba1-6742db37696b (08.01.2014)
• YÖK (2011). Türkiye Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesi (TYYÇ). http://tyyc.yok.gov.tr/ (12.11.2012)
• YÖK (2013). Üniversite Listesi. https://faaliyet.yok.gov.tr/KATALOG/raporlar/ tumUnversitelereAitIletisimBilgileri.zul?raporTipi=xls (18.08.2013)