İHSAN OKTAY ANAR’IN GALİZ KAHRAMAN ADLI ROMANINDA SOSYAL ELEŞTİRİ

Yıl 2018, Sayı: 20, 96 - 109, 20.12.2018

Ahmet Faruk Güler

Öz

İhsan Oktay Anar, son dönem Türk romanının önemli yazarları arasında yer almaktadır. Eserlerinde karanlık bir dünyanın ve bu dünyaya özgü bir dilin hâkim olduğu ve sosyal hayata dair eleştirilerin kahramanların şahsında ironik bir söylem içerisinde yer aldığı genel olarak görülmektedir. İnanç sistemlerinden (İslamiyet, Hristiyanlık, Yahudilik vb.), Batı ve Doğu edebiyatlarının önemli eserlerine; resim, müzik, mimarî gibi alanlara kadar hayata ve sanata dair her döneme ve esere göndermeleri de içerisinde barındıran eserlerinde olay örgüsü genellikle kadim yahut geçmiş zaman dilimleri söz konusu olsa da yaşadığı çağın sorunlarını satır aralarında görmek mümkündür. Sanatçının toplumsal hayatın içerisinde gördüğü aksayan yanlar eleştirel bir söylem içerisinde müstehzi bir eda ile ve kimi zaman oldukça kapalı bir söylem biçimi benimsenerek dile getirilse de çalışmamızda 2014 yılında yayınlanan Galiz Kahramanadlı romanında sosyal hayata dönük eleştiriler tespit edilerek yazarın yaşadığı çağ ile bağını ortaya çıkarmak esas olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal eleştiri, roman, ironi, İhsan Oktay Anar, sanat, kültür, edebiyat

SOCIAL CRITICISM IN İHSAN OKTAY ANAR'S NOVEL: GALİZ KAHRAMAN

Öz

İhsan Oktay Anar is one of the prominent novelists of the late Turkish novel tradition. Generally, his works seem to be dominated by a dark world and a peculiar language of that world seem to dominate and criticisms of social life are expressed in an ironic discourse through the hero characters. Although the plot is usually set in an ancient time or past time frames in his works, which contain references to every period and work about life and art ranging from belief systems (Islam, Christianity, Judaism, etc.) to significant works of Western and Eastern literature; to painting, music, architecture, it is also possible to see the problems of the era between the lines. Although the deficiencies observed by the artist in social life are expressed in a critical discourse, with a cynical manner and sometimes with a very closed form of discourse, in the present study, it is basically aimed to identify the criticism of social life in his novel Indecent Heropublished in 2014 and to reveal the connection between the novelist and his age.

Anahtar Kelimeler

Social criticism, novel, irony, İhsan Oktay Anar, art, culture, literature

Kaynakça

• Anar, İhsan Oktay (2014). Galiz Kahraman, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Alıcı, Lütfi (2004). “Klasik Türk Edebiyatında Sosyal Tenkit Örnekleri Olarak Yuf Redifli Şiirler”, İlmi Araştırmalar, S. 17 s. 35-48.
• Burcu-Yılmaz, Ebru (2011). “Hikâye ve Romanlarda Sembol Dilinin Görüntüleri Üzerine Bir Değerlendirme”, Bilig, Kış, S. 56, s. 45-56.
• Hüküm, Muhammed (2017). “İhsan Oktay Anar’ın ‘Puslu Kıtalar Atlası’ Romanının Metinlerarası İlişkiler Açısından Değerlendirilmesi”, Akademik Matbuat Dergisi, C. 1, S. 1, s. 38-51.
• Karabulut, Mustafa-Sarıtaş Ufuk (2018). “Postmodern Bir Roman İncelemesi: Galiz Kahraman”, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 20, s. 1-12.
• Marx, Karl (2013), Yabancılaşma, Ankara: Sol Yayınları.
• Türkdoğan, Orhan, (2007). Kültür-Değişme ve Toplumsal Çözülme, İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.