GÜNÜMÜZDE TEKSTİLİN MEKAN TANIMLAYICI OLARAK KAMUSAL ALANLARDA KULLANIMI

Yıl 2018, Sayı: 42, 105 - 128, 30.12.2018

Sevim Tuğba Arabalı Koşar , Fehime Yeşim Gürani

Öz

Günümüzde
tekstil, kamusal alanlarda yapısal malzeme, mekan örtücü veya mekan yaratan
eleman olarak kullanılmaktadır. Kamusal alanlarda yer alan bireysel ve
toplumsal yaşamı kolaylaştıran, bireyler arası iletişimi sağlayan, mekana
işlevsel ve estetik açıdan anlam kazandıran tekstil malzeme ile mekan yaratan
elemanlar çalışmanın odağını oluşturmaktadır. Bu
elemanların kamusal alana kazandırılmasında sanatçıların katkıları oldukça fazladır. Sanatçılar tasarım
anlayışlarını, oluşturulan yeni mekanlara yansıtırlar. Böylece, farklılaşan
yeni kamusal alan, kentsel yaşamın birer parçası haline gelir. Tekstil
malzeme ile oluşturulan mekanlar kentsel yaşamın sorunlu negatif yapısına,
pozitif renkli alternatif önermeler sunarlar.

Bu
çalışmada, insana yakın bir malzeme olan tekstilin, günümüzde teknik olarak
geleneksel ancak kullanım olarak farklılığını ortaya koyan, kamusal alanda
gerçekleştirilen tekstil enstalasyon örneklerine yer verilmiştir. Kamusal
alanda gerçekleştirdikleri sanatsal pratikleriyle dikkat çeken Toshiko Horiuchi
Macadam ve Orly Genger’in mekan tanımlayan tekstil enstalasyonlarının sanatçı
ve izleyici, eser ve izleyici arasındaki ilişkisi baz alınmıştır. Çalışmada,
tekstilin kamusal alanda insanlar üzerinde işlevsel, estetik, psikolojik ve
sanatsal anlamda nasıl bir etki yarattığı değerlendirilmiştir. Bu yönüyle
çalışma zaman zaman görsel kültür okuması şekline dönüşmüştür. 

Anahtar Kelimeler

Tekstil Sanatı, Tekstil Malzeme, Mekan, Kamusal Alan, Enstalasyon

Kaynakça

• Alankış, S. (2011). Yeni Bir Kamusallık Tecrübesi İçin Sanat, IX. Ulusal Sanat Sempozyumu, “kamusal alanda Sanat”, 20-25. Alp, Ö. (2016). İlişkisel Estetik ve Kamusal Alan Bağlamında Sanatta Yeni Arayışlar, Yedi: Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi, Yaz, 16, 99-109 Altıntaş, O. ve Eliri,İ. (2012). Birey Toplum İlişkisinde Kent Kültürü, Kamusal Alan ve Onda Şekillenen Sanat Olgusu. İdil Dergisi, 1, (5), 61-74. Brand, J. (1992). Art for a Natural and Artificial Environment. Zoetermeer: Foundation World Horticultural Exhibition Floriade. Boccaccino, R. (2013). Harmonic Motion. Domus. Retrieved 21 January https://www.domusweb.it/en/art/2013/12/09/harmonic_motion.html (Erişim Tarihi: 10.08.2018) Halu, Z. (2010). Kentsel Mekan Olarak Caddelerin Mekansal Karakterinin Yürünebilirlik Bağlamında İrdelenmesi Bağdat Caddesi Örneği. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi/ Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Keleş, R. (2009). Yerel Yönetimler, Kamusal Alan ve Sanat, Hacettepe Güzel Sanatlar Fakültesi IX. Ulusal Sanat Sempozyumu “Kamusal Alanda Sanat”,124-128. Keser, S. ve Oskay, N. (2015). Çevresel Sanat Bağlamında Christo- Jeanne Claude Çiftinin Disiplinlerarası Üç Boyutlu Tasarım Uygulamalarında Tekstil Kullanımı, Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 10/14, Fall, 71-88 İnceoğlu, M. (2010). Tutum, Algı ve İletişim. İstanbul: Beykent Üniversitesi Yayınları, No. 69. Koşar, S.T. (2017). Lif Sanatında Hacmin Etkilerine Farklı Yaklaşımlar. (Yayımlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi/ Güzel Sanatlar Enstitüsü, İzmir. Oktay, D. (2003). Kamusal Mekânda Sanata Güncel Bir Bakış, Yapı Mimarlık Kültür Sanat Dergisi 264 İstanbul, 105-109. Ögel, S. (1997). Çevresel Sanat. İstanbul: İTÜ Mimarlık-Mühendislik Fakültesi Yayınları. Özbek, M. (2004). Kamusal Alan, İstanbul: Hil Yayınları. Özen, A. (2006). Mimari Sanal Gerçeklik Ortamlarında Algı Psikolojisi. Akademik Bilişim ve Bilgi Teknolojileri Kongresi IV, Pamukkale Üniversitesi, 9-11 Şubat, https://ab.org.tr/ab06/ozet/81.html.(Erişim Tarihi: 10.08.2018) Özservet, Y. ve Doğan, E. (2014). Kentin Merkezinde Çocuklara Kamusal bir Alan Yaratmak: Kasımpaşa-Turabibaba Kütüphanesi, 26.Uluslararası Yapı ve Yaşam Kongresi, 3-5 Nisan, Bursa, 1-14. Öztürk, Ö. (2007). Kentsel Kimlik Oluşumunda Güzel Sanatların Yeri: İzmir Örneği. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi/ Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Quirk, V. (2014). Meet the Artist Behind Those Amazing, Hand-Knitted Playgrounds. ArchDaily. Retrieved 16 January, https://www.archdaily.com/297941/meet-the-artist-behind-those-amazing-hand-knitted-playgrounds.(Erişim Tarihi: 22.08.2018) Roberts, M. (1998). Art In the Public Realm, Introducing Urban Design: Interventions and Responses. Edited by Greed, C., Roberts, M., Bristol, U.K. Selvi,Y. (2017). Sanatın Öteki’ne Açılması ya da Kamusal Alanda Sanat, İdil Dergisi, 6 (36), 2209-2232. Web Kaynakları URL-1, 2018. https://en.wikipedia.org/wiki/Toshiko_MacAdam. Erişim tarihi 20.07.2018 URL-2, 2018. https://www.archdaily.com/297941/meet-the-artist-behind-those-amazing-hand-knitted-playgrounds.Erişim Tarihi: 22.08.2018 URL3,2018.https://www.domusweb.it/en/art/2013/12/09/harmonic_motion.html.Erişim Tarihi: 10.08.2018 URL-4,2018.https://www.archdaily.com/297941/meet-the-artist-behind-those-amazing-hand-knitted-playgrounds?ad_medium=widget&ad_name=recommendation.Erişim Tarihi: 18.07.2018 URL-5, 2018. https://decordova.org/art/exhibition/red-yellow-and-blue.Erişim Tarihi: 22.08.2018 URL-6, 2018. http://orlygenger.com/2013-madison-square-park/.Erişim Tarihi: 18.07.2018 URL-7, 2018. http://denadadesign.com/orly-genger-recycled-rope-fiber-art/.Erişim Tarihi: 22.08.2018 URL-8, 2018. http://www.museomagazine.com/ORLY-GENGER. Erişim Tarihi: 22.08.2018 URL-9,2018.https://www.nytimes.com/2013/05/05/arts/design/orly-genger-in-madison-square-park.html?_r=0.ErişimTarihi: 18.07.2018 URL-10, 2018. http://www.artcritical.com/2013/08/04/orly-genger/.Erişim Tarihi: 18.07.2018 URL-11, 2018. https://ny.curbed.com/2013/5/9/10245030/51-astor-place-is-a-tree-killer-brooklyn-navy-yard-hub-opens.Erişim Tarihi: 18.07.2018 URL-12, 2018. https://www.thecontemporaryaustin.org/exhibitions/orly-genger-hurlyburly/. Erişim Tarihi: 22.08.2018